GPW: kontrakty terminowe na WIBOR i obligacje skarbowe

Przeczytaj także: Kontrakty na WIBOR i obligacje, czyli nowości z tradycjami

Nowe kontrakty terminowe na stawki WIBOR i obligacje skierowane są głównie do instytucji finansowych, w tym do banków, funduszy inwestycyjnych, firm typu asset management, funduszy hedge funds lub firm inwestycyjnych itp. Nowe instrumenty mogą być również atrakcyjną alternatywą dla przedsiębiorstw, które mogą je wykorzystywać do zabezpieczania kredytów z oprocentowaniem opartym o stawki referencyjne WIBOR. Natomiast kontrakty terminowe na obligacje mogą zainteresować inwestorów indywidualnych, którzy chcieliby zyskać na zmianach kursów kontraktów będących pochodną zmian cen obligacji skarbowych.

Rynek kontraktów terminowych na stopę procentową stanowi największy segment rynku instrumentów pochodnych na świecie – w 2012 r. udział tej klasy instrumentów w wolumenie obrotu wszystkimi kontraktami terminowymi na światowych rynkach wyniósł 26%. W ubiegłym roku na niemieckiej giełdzie EUREX udział derywatów stopy procentowej w stosunku do obrotu wszystkimi pochodnymi stanowił 28%, na londyńskiej NYSE Liffe 47%, a na brazylijskiej BM&FBovespa aż 72%. W przypadku kontraktów na obligacje skarbowe GPW będzie piątym rynkiem w Unii Europejskiej po giełdach: EUREX, NYSE Liffe, NASDAQ OMX Nordic oraz hiszpańskiej MEFF, prowadzącym obrót tymi instrumentami.

- Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej jest koniecznością we współczesnym świecie. Od teraz będzie to możliwe z wykorzystaniem instrumentów transparentnego i bezpiecznego rynku publicznego. Prace nad wprowadzeniem nowych instrumentów prowadziliśmy wspólnie z przedstawicielami instytucji działających na naszym rynku finansowym, co najlepiej świadczy o tym, że są dostosowane do potrzeb i oczekiwań uczestników obrotu. Liczymy, że dzięki rozszerzeniu oferty GPW o tej klasy aktywa, wzrośnie atrakcyjność i płynność różnych kategorii instrumentów oferowanych przez spółki z Grupy Kapitałowej GPW. Wprowadzenie do obrotu kontraktów terminowych na stopę procentową oraz obligacje skarbowe wpisuje się w działania GPW, których celem jest dostarczanie narzędzi wspomagających rozwój polskiego rynku oraz dalszy rozwój linii biznesowych GPW i konsekwentne podnoszenie konkurencyjności naszej oferty. – powiedział Adam Maciejewski Prezes Zarządu GPW.

Kontrakty terminowe na stawki referencyjne WIBOR

GPW wprowadziła do obrotu trzy klasy kontraktów terminowych na stopy procentowe, dla których instrumentami bazowymi są jednomiesięczny WIBOR (1MW), trzymiesięczny WIBOR (3MW) oraz sześciomiesięczny WIBOR (6MW). Wartość nominalna dla kontraktów na 1M WIBOR wynosi 3 000 000 zł, a dla kontraktów na 3M WIBOR i 6M WIBOR 1 000 000 zł. Kurs nowych kontraktów wyliczany jest jako wartość 100 minus odpowiednia referencyjna stopa procentowa. Zatem inwestor zakładający wzrost odpowiednich stawek referencyjnych WIBOR powinien sprzedać kontrakt (czyli zająć pozycję krótką), natomiast zakładający spadek odpowiednich stawek WIBOR powinien kupić kontrakt (zająć pozycję długą). Wartość kontraktów jest określana jako iloczyn kursu kontraktu i mnożnika, który wynosi 2 500 zł dla kontraktów na 1M WIBOR i 3M WIBOR oraz 5 000 zł dla kontraktu 6M WIBOR. Krok notowania został określony na poziomie 0,01 punktu procentowego i jego wartość wynosi 25 zł dla kontraktów na 1M WIBOR i 3M WIBOR oraz 50 zł dla kontraktów na 6M WIBOR. Inwestor decydujący się na zakup lub sprzedaż kontraktu jest zobowiązany wpłacić, przed zawarciem transakcji, wymagany przez biuro maklerskie wstępny depozyt zabezpieczający. Po zakończeniu każdej sesji następuje rozliczenie otwartych pozycji (mark-to-market) w oparciu o dzienne kursy rozliczeniowe wyliczone dla poszczególnych serii kontraktów. Zasady rozliczeń są analogiczne jak dla innych kontraktów terminowych. W dniu wygaśnięcia danej serii ustalany jest ostateczny kurs rozliczeniowy, którego wartość wyliczana jest jako 100 minus ogłoszona w tym dniu odpowiednia stawka referencyjna WIBOR, a rozliczenie następuję w formie pieniężnej.

Kontrakty terminowe na obligacje skarbowe

Do obrotu na GPW wprowadzone zostały kontrakty terminowe na krótkoterminowe obligacje skarbowe (STB), na średnioterminowe obligacje skarbowe (MTB) oraz kontrakty terminowe na długoterminowe obligacje skarbowe (LTB). Instrumentem bazowym dla tych instrumentów jest koszyk obligacji skarbowych, który zawiera co najmniej 3 obligacje o odpowiednich terminach wykupu. Wartość nominalna kontraktu wynosi 100 000 zł. Krok notowania został określony na poziomie 0,01 punktu procentowego i jego wartość wynosi 10 zł. Kurs kontraktu terminowego na obligacje skarbowe jest pochodną ceny terminowej wyliczonej na dzień wygaśnięcia kontraktu obligacji skarbowej, która w koszyku przypisanym do danej serii kontraktów jest „najtańsza w dostawie” (ang. cheapest to deliver). W dniu wygaśnięcia kontraktu ostateczny kurs rozliczeniowy wyliczany jest w oparciu o kurs obligacji, która w danym koszyku jest „najtańszą w dostawie”, a której cena ustalona jest na drugim fixingu na Treasury BondSpot Poland - hurtowym rynku obligacji skarbowych prowadzonym w ramach Grupy Kapitałowej GPW. Rozliczenie następuje w formie pieniężnej.

Obrót kontraktami terminowymi na WIBOR i obligacje skarbowe odbywać się będzie codziennie podczas sesji giełdowych w trakcie notowań ciągłych od 9:00 do 17:00 (brak fixingu na zamknięcie). Mając na uwadze dążenie do jak najszybszego zbudowania płynnego rynku nowych instrumentów, GPW podjęła decyzję o czasowym zwolnieniu z opłat za obrót tymi instrumentami, które będzie obowiązywało do końca października 2014 r.