Inwestowanie w akcje: lepiej z dywidendą?

Przeczytaj także: Inwestowanie w akcje ma potencjał

Przekonanie, że dywidendy są sprawą kluczową, dużo ważniejszą niż księgowe zyski jest tak stare jak teoria inwestowania. W „Theory of Investment Value” z 1938 roku John Burr Williams zamieścił nawet zabawny wierszyk, w którym stary farmer przekonuje do tego poglądu swojego syna. Brzmiało to tak (w moim tłumaczeniu):

„Krowa dla mleka, dla jajek grzęda,
z akcji, do licha, jest dywidenda !
Sad dla owoców, pszczoły dla miodu,
Akcje tylko z dywidend powodu!”

Williams kontynuował dalej: „Stary farmer wiedział przecież, skąd bierze się mleko i miód, jednak nie namawiał syna do tego, by kupował krowy dla ich przeżuwania, a pszczoły dla ich bzykania”. Rzeczywiście – dywidendy są ważne. Jeżeli spojrzeć na dane historyczne, dywidendy odpowiadają za około 50 proc. łącznej stopy zwrotu, jaką można było osiągnąć na amerykańskim rynku akcji od 1926 roku. Czy to jednak oznacza, że gdyby nie one, zarobilibyśmy o połowę mniej, a gdyby wybierać spółki płacące wyższe dywidendy, to zarobek byłby jeszcze większy?

Tylko dywidendy?

Niekoniecznie. Na dłuższą metę akcjonariusz zarabia wprawdzie głównie wtedy, gdy spółka wypłaca mu jakieś pieniądze. Alternatywny sposób, czyli kupowanie za nadwyżkową gotówkę coraz to nowych spółek jest bowiem rzadko stosowany m. in. ze względów podatkowych. Jednak w dzisiejszym świecie nie ma konieczności wypłacania akcjonariuszom gotówki poprzez dywidendę. O ile jeszcze w 1979 roku ponad 90% amerykańskich spółek wypłacało dywidendy, o tyle dziś odsetek ten wynosi 70%. Różnica ta wynika przede wszystkim z upowszechnienia się odkupu akcji własnych jako metody przekazywania gotówki akcjonariuszom. Zamiast wypłacać dywidendę, firma może bowiem przeznaczyć tę samą kwotę na zakup swoich akcji na rynku wtórnym. W efekcie część dotychczasowych posiadaczy otrzyma gotówkę, a pozostali będą się cieszyć wyższymi zyskami przypadającymi na akcje, których będzie teraz mniej.

Kwestia tego, czy wyższa stopa dywidendy owocuje wyższymi zyskami dla akcjonariuszy w długim okresie, również jest dyskusyjna. Pomijając przypadki, w których wysoka dywidenda jest zdarzeniem jednorazowym, niebezpieczne są dwie sytuacje. Po pierwsze spółka może wypłacać wysoką dywidendę dlatego, że w ogóle nie inwestuje swoich zysków, gdyż nie ma przed nią perspektyw rozwojowych. W takiej sytuacji należy się spodziewać spadku dywidendy w przyszłości, co na pewno odbije się na kursie akcji. Co zarobimy na dywidendach, oddamy więc na kapitale. Po drugie wysoka stopa dywidendy może być efektem gwałtownego spadku kursu akcji. To oznacza zaś, że inwestorzy stracili wiarę w spółkę lub że wzrosło ryzyko inwestycyjne. Firma nie tyle zatem płaci wysoką dywidendę, co jest po prostu tania.

Historycznie spółki dywidendowe wypadają lepiej

Mając te uwagi w pamięci, przyjrzyjmy się kilku przykładowym wynikom badań nad historycznymi stopami zwrotu. Według Bank of New York Mellon w latach 1973-2012 spółki płacące dywidendę pozwalały zarobić 8,75 proc. rocznie, czyli o 1,71 proc. więcej w skali roku niż szeroki indeks rynkowy. Co ciekawe spółki, które systematycznie zwiększały dywidendę, pozwalały zarobić jeszcze więcej – 9,45 proc. rocznie, czyli 2,5 pkt proc. więcej niż indeks S&P 500.