Spółki giełdowe chętnie wypłacają dywidendy

Przeczytaj także: Gdzie po dywidendy?

Posiadacze akcji wielu spółek otrzymają w tym roku super premię w postaci dywidendy. O ile nie padnie rekord wysokości wypłaconej akcjonariuszom kwoty, to prawdopodobnie zanotujemy najwyższą w historii liczbę firm, dzielących się zyskami. Z jednej strony taka postawa cieszy, gdyż świadczy o dojrzewaniu naszego rynku, na którym polityka dywidendowa ma coraz większe znaczenie. Z taką tendencją mamy do czynienia od kilu lat, można więc mieć nadzieję, że nie jest to przejściowa moda, ale godny kontynuowania trend. Stopa dywidendy systematycznie się zwiększa. W skali całego rynku w ubiegłym roku wyniosła niemal 4 proc., zaczynając konkurować z poziomem oprocentowania obligacji i lokat bankowych. W przypadku części spółek była nawet znacznie wyższa, sięgając od 5-6 do kilkunastu procent. Z zysku za 2011 r. tylko spółki wchodzące w skład WIG20 wypłaciły tytułem dywidendy około 18,5 mld zł.

Z podobnej szczodrości powinni cieszyć się akcjonariusze także w tym roku. Nawet jeśli łączna kwota wypłat nie będzie tak wysoka, jak w ubiegłym roku, to z zapowiedzi zarządów giełdowych firm wynika, że padnie rekord w kategorii liczby spółek dzielących się zyskiem. To oczywiście cieszy, jednak uwzględniając zarówno kondycję i perspektywy gospodarki, jak i sytuację poszczególnych firm, rodzi mniej optymistyczne spostrzeżenia. Jest oczywiste, że wielkość zysków osiąganych przez spółki jest pochodną sytuacji w gospodarce. Skoro więc wiadomo, że od kilkunastu miesięcy mamy do czynienia z coraz bardziej wyraźnymi sygnałami spowolnienia tempa wzrostu, na dywidendową szczodrość trzeba spojrzeć z innego punktu widzenia.

W ciągu kilkunastu poprzednich lat, wspomniana prawidłowość była bardzo dobrze widoczna. Stopa dywidendy dla ogółu spółek, notowanych na warszawskim parkiecie, zmniejszała się w okresach, gdy gospodarka słabła, rosła zaś w czasie lepszej koniunktury. Schemat ten nie uległ zakłóceniu nawet w kryzysowych i pokryzysowych latach 2008-2011. Sytuacja uległa radykalnej zmianie w 2012 r. Tempo wzrostu gospodarczego zmniejszyło się z 3,9 do 2 proc., a więc niemal o połowę, zaś stopa dywidendy wzrosła z 2,9 do 3,9 proc. (trzeba jednak pamiętać, że stopę dywidendy za dany rok liczy się biorąc za podstawę zyski wypłacone w tym roku, jednak wypracowane rok wcześniej). Warto też zauważyć, że w ciągu ostatnich 17 lat jedynie dwukrotnie (w latach 2001 i 2002 ) mieliśmy do czynienia z sytuacją, gdy stopa dywidendy dla giełdowych firm była zbliżona do tempa wzrostu PKB, a tylko raz, w nietypowym 2009 r., przewyższała dynamikę wzrostu gospodarczego. Nawet w latach gospodarczego boomu stopa dywidendy była o ponad połowę niższa niż tempo wzrostu PKB. Jeśli uznamy, że wcześniej polityka dywidendowa spółek była zbyt „oszczędna”, to sytuację, w której stopa dywidendy jest dwukrotnie wyższa niż dynamika PKB, trudno uznać za racjonalnie uzasadnioną. W tym roku po raz pierwszy będziemy mieć prawdopodobnie do czynienia z sytuacją, gdy mimo ewidentnego pogorszenia się kondycji gospodarki i sporej części spółek, zarówno kwota dywidendy, jej stopa, a także liczba firm dzielących się zyskami będą porównywalne do zanotowanych w bardzo dobrym pod tym względem 2012 r.