Fundusze emerytalne nie zainwestują w nieruchomości

Przeczytaj także: Zmiany w OFE: rząd odporny na sugestie

Japońskie fundusze emerytalne od dwóch lat odważniej lokują swoje aktywa na rynku nieruchomości. Dochody z inwestycji na tym rynku osiąga już 43% funduszy - podaje The Wall StreetJournal.Fundusze z Kraju Kwitnącej Wiśni, charakteryzujące się wyjątkowo konserwatywną polityką inwestycyjną, zdecydowały się na ten krok znacznie później, niż podmioty zarządzające oszczędnościami emerytów z Kanady czy Holandii. W otoczeniu niskich stóp procentowych i nieprzekraczającej 0,7% rentowności japońskich obligacji 10-letnich, wejście na - charakteryzujący się wyższymi stopami zwrotu - rynek nieruchomości może podreperować wyniki funduszy. Jak bowiem wynika z szacunków firmy Jones Lang LaSallezyskowność inwestycji na japońskim rynku nieruchomości komercyjnych została oszacowana w maju tego roku na 4,5%.

Fundusze emerytalne kupują nieruchomości

Rosnące zaangażowanie funduszy emerytalnych na rynku nieruchomości nie jest przy tym charakterystyczne jedynie dla rynku japońskiego. Dostępne dane OECD, obejmujące strukturę aktywów funduszy z 24 krajów, wskazują na stopniowy wzrost zaangażowania funduszy w nieruchomości w ostatnich kilku latach. O ile w 2009 r. tego typu inwestycje stanowiły 2,5% aktywów funduszy z tych krajów, to w 2012 r. było to 2,8% (wzrost o jedną ósmą). Warto zauważyć, że dane te dotyczą jedynie inwestycji bezpośrednich, a więc takich, w przypadku których fundusz inwestycyjny staje się właścicielem nieruchomości. Nie obejmują więc wszelkiego typu inwestycji pośrednich – czyli na przykład poprzez fundusze (szczególnie nieruchomościowe), czy nabywanie akcji firm związanych z rynkiem nieruchomości.

Niestety dla większości badanych krajów nie są dostępne dane na temat pośredniego zaangażowania funduszy emerytalnych na rynku nieruchomości. Wyjątkiem są Kanada, Niemcy, Islandia, Włochy, Holandia, Portugalia i Szwajcaria. W większości przypadków inwestycje pośrednie w nieruchomości dopowiadają za wyraźnie mniejszą część portfela, niż inwestycje bezpośrednie. I tak na przykład włoskie fundusze ulokowały 4,1% swojego kapitału na rynku nieruchomości, z czego 70% nabywając bezpośrednio. Podobnie jest w Niemczech. Tam fundusze emerytalne ulokowały na rynku nieruchomości 4,3% zarządzanego kapitału, z czego ponad połowę (56%) w sposób bezpośredni.

W nowych przepisach nie ma miejsca dla nieruchomości

W Polsce fundusze emerytalne nie mogą inwestować bezpośrednio w nieruchomości. Nic w tej sprawie nie zmienia przyjęty przez parlament projekt nowelizacji ustawy o OFE, który odbiera funduszom możliwość inwestowania w obligacje skarbowe. Zgodnie z obecnymi przepisami, utrzymanymi w znowelizowanej ustawie, fundusze mogą angażować środki na rynku nieruchomości jedynie pośrednio, kupując np.:

1. akcje firm inwestujących na rynku nieruchomości,
2. jednostki uczestnictwa lub certyfikaty inwestycyjne funduszy inwestycyjnych działających na rynku nieruchomości,
3. listy zastawne.

Niemieccy emeryci mogą zarobić na „własnym” biurowcu

Inaczej jest za granicą. Zgodnie z danymi OECD, w 18 na 24 przebadane kraje odpowiedniki rodzimych OFE mogą nabywać nieruchomości nie tylko w sposób pośredni, ale też bezpośrednio. W największym stopniu od kondycji na rynku nieruchomości zależąświadczenia emerytalne Finów i Portugalczyków. W 2012 roku bezpośrednie inwestycje w nieruchomości stanowiły tam odpowiednio prawie 11% i 12,2% wartości zarządzanych aktywów. Niewiele mniejszy udział nieruchomości miały w aktywach szwajcarskich funduszy emerytalnych. Co ciekawe, wyniki te są wyraźnie wyższe, niż zanotowany w Niemczech (tamtejsze fundusze emerytalne często pojawiają się jako przykład aktywnych inwestorów na rynku nieruchomości). Emeryci zza Odry mają ulokowane w nieruchomościach przeciętnie 2,4% kapitału odłożonego na emeryturę. Zbliżone wyniki zanotowano w Austrii (3,5%), Szwecji (3%), Norwegii (2,9%), Włoszech (2,9%), i Stanach Zjednoczonych (1,7%). Dane OECD pokazują ponadto, że bezpośrednich inwestycji na rynku nieruchomości nie mają Estończycy, Islandczycy, Koreańczycy, Luksemburczycy, Polacy i Słoweńcy.