NBP: finanse gospodarstw domowych w III kw. 2013

Przeczytaj także: Finanse gospodarstw domowych w I kw. 2014

Spożycie prywatne w III kw. 2013 r. wzrosło względem analogicznego kwartału 2012 r. o 1,0%. Rośnie również stopień finansowania konsumpcji kredytem, co stanowi czynnik wspierający rozwój popytu konsumpcyjnego w przyszłości. Równocześnie odnotowano także silny wzrost konsumpcji dóbr trwałych (9,8% r/r sa.).

Stopa oszczędzania w III kw. 2013 r. po korekcie sezonowej wzrosła do 7,9% z 3,1% w II kw., głównie ze względu na duży wzrost oszczędności emerytalnych w systemie kapitałowym. Stopa oszczędności dobrowolnych spadła z poziomu 2,1% sa do 1,6% sa. W III kw. 2013 r. stopa inwestowania wyniosła 7,4%, co stanowi kontynuację stabilnej tendencji z poprzednich kwartałów. Po raz pierwszy od czterech kwartałów stopa inwestycji w sektorze GD była niższa niż stopa oszczędzania, co obniżało wielkość zadłużenia netto sektora GD wobec innych sektorów gospodarki.

W III kw. 2013 r. gospodarstwa domowe powiększyły swoje aktywa finansowe łącznie o 42,0 mld zł, tj. o 13% więcej niż miało to miejsce przed rokiem, kiedy zrealizowane wówczas transakcje osiągnęły wartość 37,2 mld zł. Nastąpiło to głównie w wyniku zainwestowania 31,8 mld zł aktywów w nabycie akcji i innych udziałów kapitałowych. Zgromadzone w kapitałowym systemie ubezpieczeń środki powiększone zostały w tym kwartale o 4,7 mld zł. W formie lokat bankowych GD zdeponowały zaledwie 2,6 mld zł, a zasoby gotówki powiększyły o niespełna 0,5 mld zł. Zaciągnięte przez gospodarstwa domowe nowe zobowiązania finansowe sięgnęły kwoty 9,6 mld zł, o 18% wyższej od wartości nowych zobowiązań podjętych przed rokiem. Wśród nich transakcje z tytułu nowo udzielonych pożyczek zrealizowano w kwocie 9,1 mld zł, co stanowi wzrost o 34% w ujęciu rocznym.

Dane monetarne wskazują, że w IV kw. 2013 r. nasiliły się procesy gromadzenia oszczędności finansowych. Gospodarstwa domowe niemal podwoiły przyrost swoich aktywów finansowych w porównaniu z poprzednim kwartałem, jednocześnie niemal zrównując je z występującymi przed rokiem. Zainteresowaniem cieszyły się przy tym obydwie podstawowe formy oszczędzania. Nieco silniej niż przed rokiem wzrosły inwestycje finansowe w pozabankowe formy oszczędzania, głównie w fundusze inwestycyjne, a w mniejszym stopniu również w akcje oraz kapitałowe fundusze ubezpieczeniowe. Zbliżone do ubiegłorocznych okazały się także przyrosty lokat bankowych. W obszarze zobowiązań finansowych dane monetarne świadczą o spowolnieniu w IV kw. 2013 r. ożywienia na rynku kredytowym, obserwowanego we wcześniejszych kwartałach 2013 r., zarówno w obszarze kredytów konsumpcyjnych, jak i mieszkaniowych.

Oszczędności i inwestycje

Oszczędności gospodarstw domowych w III kwartale 2013 roku wyniosły 23,1 mld zł wobec 9,9 mld zł w poprzednim kwartale. Po korekcie sezonowej, wartość oszczędności wyniosła 19,1 mld zł, a dane wskazują na stabilizację dynamiki tej kategorii.

W III kw. 2013 r. stopa oszczędzania, stanowiąca relację oszczędności brutto gospodarstw domowych do ich dochodów do dyspozycji, wyniosła 9,0%, wobec 3,9% w poprzednim kwartale, a w ujęciu rocznym wzrosła o 2,5 pp. Stopa oszczędzania skorygowana o czynniki sezonowe wyniosła 7,9% (wobec 3,1% w poprzednim kwartale). Tym samym, dane wskazują na wyraźne tendencje rosnące tej kategorii.