Jakie kontrowersje budzi Rekomendacja U?

Przeczytaj także: Rekomendacja U to lepsze ubezpieczenie kredytu

1/ Ujawnianie wynagrodzenia banku.

Pierwotnie wiele kontrowersji wzbudzała treść Rekomendacji 18.1., która de facto nakładała na banki obowiązek ujawniania klientowi wynagrodzenia otrzymywanego od zakładów ubezpieczeń. Nowa treść tej Rekomendacji takiego obowiązku już nie zawiera, co bez wątpienia było słuszną decyzją. Jednak warto zwrócić uwagę na to, co w zamian proponuje KNF. Po zmianie treść tej rekomendacji jest następująca: „W przypadku pobierania wynagrodzenia przez bank z tytułu oferowania produktów ubezpieczeniowych (pośrednictwo ubezpieczeniowe), bank powinien zapewnić, aby wysokość wynagrodzenia banku jako pośrednika ubezpieczeniowego nie podważała zaufania klienta do rynku finansowego.” Proponowana konstrukcja jest dość ciekawa, bo w jaki sposób określić poziom wynagrodzenia pośrednika, który nie będzie podważać zaufania klienta do runku finansowego. Dla wielu nawet 5% to może być zbyt wiele, biorąc pod uwagę informacje o dochodach banków.

Jeszcze większe wątpliwości może wzbudzać nowa treść Rekomendacji 18.2.: „Wynagrodzenie banku z tytułu oferowania produktów ubezpieczeniowych powinno być ustalane z uwzględnieniem kosztów ochrony ubezpieczeniowej. W szczególności, wysokość wynagrodzenia banku z tytułu oferowania produktów ubezpieczeniowych nie powinna być rażąco wyższa niż część składki przypadająca na pokrycie kosztów ochrony ubezpieczeniowej.” Pytanie, czym uzasadnić konieczność łączenia wysokości prowizji z kosztami ochrony. Brak tutaj jakiegoś większego, logicznego związku, poza urzędową ingerencją w zasady wolego rynku. Dodatkowo trudno ocenić jaką część wynagrodzenia należałoby uznać za rażąco wyższą od ochronnej części składki. Poza tym klasyczna składka ubezpieczeniowa nie jest dzielona w taki sposób, aby możliwe było wyodrębnienie części składki przypadającej na pokrycie kosztów ochrony ubezpieczeniowej. Zakład ubezpieczeń w takim wypadku ujawnia jedynie informację o wysokości całej składki, z ewentualnym podziałem na poszczególne świadczenia. Składka ubezpieczeniowa za typowe ubezpieczenia (np. komunikacyjne OC albo AC) nigdy nie jest dzielona na część ochronną, administracyjną, czy inną. Należy więc zapytać jak w takim wypadku należałoby zrealizować te postanowienia Rekomendacji.

2/ Komunikacja z klientem.

Pierwotna wersja Rekomendacji zakładała konieczność ujawniania klientowi wszystkich informacji dotyczących współpracy pomiędzy zakładem ubezpieczeń a bankiem, nie wyłączając tych, które nie mają związku z prawami i obowiązkami klienta. Po zmianie, Rekomendacja ogranicza co do zasady zakres informacji przekazywanych klientowi jedynie do tych, które kształtują prawa i obowiązki klienta lub wiążą się z ponoszonymi przez niego kosztami. Co prawda pewne wątpliwości może tutaj budzić treść Rekomendacji 15.8. („Bank powinien informować klienta o warunkach umownych pomiędzy bankiem a zakładem ubezpieczeń, w tym o sposobie pobierania składki i dochodzenia wypłaty świadczeń, jeżeli umowa zawiera ustalenia w tym zakresie.”). Miejmy jednak nadzieję, że Rekomendacja ta nie będzie interpretowana w taki sposób, aby bank musiał ujawniać klientowi również te elementy umowy z zakładem ubezpieczeń, które nie mają żadnego wpływu na sytuację prawną klienta. Niezależnie od tych pozytywnych zmian zakres informacji, jakie powinny być przekazywane klientowi w dalszym ciągu jest tak duży, że w praktyce może to zniechęcać klienta do przeczytania wszystkiego, co otrzyma od banku lub ubezpieczyciela.

3/ Wynagradzanie banku

Rekomendacja w dalszym ciągu zakazuje łączenia przez bank funkcji pośrednika i ubezpieczającego. Nadal też, w sytuacji gdy bank występuje jako pośrednik ubezpieczeniowy, wynagrodzenie powinien otrzymywać jedynie od zakładu ubezpieczeń (Rekomendacja 7.3).Warto jednak pamiętać o dość kontrowersyjnym brzmieniu Rekomendacji 18.2., wcześniej omówionej. Jednocześnie w sytuacji, gdy bank występuje jako ubezpieczający, może otrzymywać wyłącznie ekwiwalent za czynności związane z obsługą umowy ubezpieczenia.