Polisy ubezpieczeniowe: opłaty likwidacyjne budzą zastrzeżenia

Przeczytaj także: Ubezpieczenie na życie: co warto wiedzieć?

Miało być dobrze

Polisy zawierane są zazwyczaj na okres 10 lat, a ich mechanizm jest wyjątkowo prosty. Kredytobiorca wpłaca co miesiąc dane kwoty pieniędzy, które są gromadzone i inwestowane, np. w określone fundusze inwestycyjne. Dodatkowo jednak kredytobiorca musi każdego miesiąca uiszczać tzw. opłaty administracyjne, będące formą wynagrodzenia za inwestowanie zgromadzonych środków. – W założeniu więc kredytobiorca powinien spać spokojnie, a jego środki rosnąć. A to oznacza, że powinien również wcześniej spłacić zaciągnięty na mieszkanie kredyt – mówi adwokat Daniel Reck, Partner w DurajReck i Partnerzy.

Ale nie zawsze tak jest. Problem pojawia się w sytuacji, kiedy środki te nie rosną w oczekiwany przez kredytobiorcę sposób. Zdarzają się również nieprzewidziane sytuacje, kiedy środki te potrzebne są na pilniejsze cele. Wówczas okazuje się, że takiej polisy nie można w prosty sposób rozwiązać, spokojny sen zostanie przerwany na dobre.

A wszystko przez tzw. opłatę likwidacyjną. – Można wprawdzie wypłacić pieniądze, lecz pomniejszone o opłatę liczoną w pierwszych latach nierzadko jako 80, 90, a nawet 100 proc. wpłaconych składek. Tak niezwykle wysokie opłaty są stosowane zapewne z uwagi na fakt, iż towarzystwo ubezpieczeniowe musi zapłacić pośrednikowi prowizję za klienta, którego ów przyprowadził. Skoro więc towarzystwo ubezpieczeniowe poniosło jednorazową inwestycję w postaci prowizji, to zainteresowane jest, żeby taka polisa trwała jak najdłużej, zaś wcześniejsze jej rozwiązanie było nieopłacalne – wyjaśnia Mateusz Grzech.

Sądy bardziej przychylne

Dlatego przeciętny obywatel dochodzi do wniosku, że nie opłaca się likwidować założonej polisy. Jest to o tyle frustrujące, że środki praktycznie są zamrożone przez średnio 10 lat, nie rosną zgodnie z zapewnieniami, a w zasadzie to maleją przez opłaty administracyjne.

– Jednakże – jak pokazuje praktyka – sądy coraz częściej kwestionują mechanizm opłat likwidacyjnych. Uznają bowiem, że prowadzą one do pokrzywdzenia konsumentów. Opłaty takie powinny obejmować tylko rzeczywiste koszty likwidacji polisy. Ponadto nie mogą prowadzić do nieuzasadnionego wzbogacenia się towarzystwa ubezpieczeniowego. We wskazanym zakresie wzorce umowne zawierające opłaty likwidacyjne mogą być uznane za bezskuteczne w rozumieniu art. 385¹ § 1 Kodeksu cywilnego – informuje Mateusz Grzech z kancelarii Duraj Reck i Partnerzy.

A to oznacza, że kredytobiorca może odzyskać środki zgromadzone na polisie jeszcze przed zakończeniem okresu jej trwania.