Ustawa o obligacjach: zgromadzenie obligatariuszy

Przeczytaj także: Ustawa o obligacjach: projekt nowelizacji

Projekt ustawy o obligacjach wprowadza nową instytucję, jaką jest zgromadzenie obligatariuszy. Zgromadzenie to ma obejmować wszystkich obligatariuszy uprawnionych z obligacji danej serii lub z obligacji, którym KDPW, rejestrując je w depozycie papierów wartościowych, nadał ten sam kod.
Ustanowienie zgromadzenia nie będzie obligatoryjne, lecz zależne od woli emitenta. Jeśli zamierza on powołać taki organ musi przewidzieć go w warunkach emisji.

Istotą tego rozwiązania jest jednoznaczne wprowadzenie możliwości zmiany warunków emisji (a więc faktycznie stosunku zobowiązaniowego) oraz uregulowanie sposobu dokonywania tych zmian w sposób elastyczny, a jednocześnie transparentny.

Na gruncie aktualnej ustawy, brak jest wyraźnych przepisów pozwalających na modyfikowanie warunków emisji. Jeśli więc emitent chce zmienić zasady realizacji swoich zobowiązań, musi pertraktować z każdym z obligatariuszy z osobna i zawierać z każdym z nich umowę (treść tych umów powinna być jednakowa). Co przy większej liczbie obligatariuszy oraz ich różnych interesach, faktycznie jest często niemożliwe.

Proponowane rozwiązania zakładają, iż zmiana warunków emisji możliwa będzie w drodze albo, jednobrzmiących porozumień zawieranych między emitentem a poszczególnymi obligatariuszami, albo w drodze uchwały zgromadzenia obligatariuszy oraz akceptacji emitenta.

W szczególności uchwały zgromadzenia mogą dotyczyć tzw. postanowień kwalifikowanych warunków emisji, a więc wysokości lub sposobu ustalania wysokości świadczeń wynikających z obligacji, w tym m.in. warunków wypłaty oprocentowania; terminu, miejsca lub sposobu spełnienia świadczeń wynikających z obligacji; wysokości, formy lub warunków zabezpieczenia wierzytelności wynikających z obligacji. W warunkach emisji emitent może określić również inne zagadnienia, które będą podlegały ewentualnym modyfikacjom w drodze uchwały zgromadzenia obligatariuszy.

Zgromadzenia mogą być zwoływane w wypadkach wskazanych w warunkach emisji, a poza tymi wypadkami z inicjatywy emitenta lub obligatariuszy.

W procedurze zwoływania i przebiegu zgromadzenia możemy znaleźć wiele podobieństw do procedur regulujących odbywanie zgromadzeń w spółkach kapitałowych. Projekt określa zatem m.in., kto jest uprawniony do udziału w zgromadzeniu, sposoby zwoływania, zasady wykonywania prawa głosu, powoływania pełnomocnika, tryby podejmowania uchwał itp.

Jedna obligacja daje prawo do jednego głosu. Sposób głosowania nad poszczególnymi uchwałami, zależny jest od ich przedmiotu. Zasadniczo uchwały zapadać mają bezwzględną większością głosów, ale w sprawach większej wagi (np. dotyczących postanowień kwalifikowanych warunków emisji) większością kwalifikowaną.

Uchwały zgromadzenia będą podlegały zaskarżeniu. Obligatariusz będzie mógł domagać się stwierdzenia nieważności uchwały (w przypadku jej sprzeczności z ustawą) lub jej uchylenia (w przypadku uchwały naruszającej interesy obligatariuszy lub sprzecznej z dobrymi obyczajami). Również w tym wypadku odnaleźć można wiele podobieństw do zasad zaskarżania uchwał zgromadzeń w spółkach kapitałowych.
Organizacją zgromadzenia zajmować będzie się emitent, to on również ponosi koszty związane z przeprowadzaniem zgromadzeń.

Projektowana zmiana przepisów jest konieczna. Zmiana sytuacji ekonomicznej emitenta przemawia często za koniecznością modyfikacji jego zobowiązań wynikających z obligacji. Brak wyraźnej prawnej dopuszczalności zmiany warunków emisji oraz trudności w jej faktycznym przeprowadzeniu są poważnym problemem praktycznym emitentów i przekładają się ostatecznie na realizację (a w zasadzie jej brak) ich obowiązków wobec obligatariuszy.

Zakłada się, iż nowa ustawa ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2015 r. Do wyemitowanych już obligacji zastosowanie znajdować będą jednak dotychczasowe przepisy.