Czy za rok zabraknie pieniędzy na dopłaty w MdM?

Przeczytaj także: Pieniędzy na MdM na razie wystarczy. Problemy w przyszłym roku?

Popyt na dopłaty wzrósł o 150%, a budżet programu jest taki sam

Najnowsze dane Banku Gospodarstwa Krajowego wskazują, że wrześniowe zmiany w programie MdM miały bardzo duży wpływ na wartość przyznanych dopłat – tłumaczy Andrzej Prajsnar, analityk portalu RynekPierwotny.pl. Ta kwota wzrosła z 33,72 mln zł (sierpień 2015 r.) do 84,14 mln zł (wrzesień 2015 r.). Zmiana wynosząca 150% była związana głównie z rozszerzeniem rządowego programu na rynek wtórny. Pewien wpływ mogły mieć też następujące czynniki:

• zwiększenie dopłat dla rodzin wychowujących dwoje dzieci (wzrost nawet o 33%)
• podwyżka dopłat dla rodzin posiadających przynajmniej troje dzieci (wzrost nawet o 160%)
• rezygnacja z wymagań dotyczących wieku wielodzietnych rodziców i zakupu pierwszego lokum przez te osoby

Dokumenty zamieszczone na stronie Sejmu wskazują, że w prognozie wzrostu dopłat, posłowie uwzględnili tylko trzy wymienione zmiany. Rozszerzenie programu MdM na rynek wtórny zostało przegłosowane po wykonaniu wstępnych obliczeń. Dlatego nie można znaleźć analiz oceniających wpływ tej zmiany. Tymczasem używane lokale i domy we wrześniu 2015 r. stanowiły aż 43% wszystkich nieruchomości z rządową dopłatą. Niedoszacowanie kosztów wprowadzonych zmian może mieć negatywne skutki dla przyszłych beneficjentów MdM-u. Posłowie zdecydowali bowiem o utrzymaniu wcześniejszego limitu wydatków na dopłaty (2015 rok: 715 mln zł, 2016 rok: 730 mln zł, 2017 rok: 746 mln zł, 2018 rok: 762 mln zł). Pod koniec września 2015 roku, wykorzystanie Funduszu Dopłat było następujące:

• 34,54% środków zarezerwowanych na 2014 r.
• 56,52% środków zarezerwowanych na 2015 r.
• 16,33% środków zarezerwowanych na 2016 r.
• 1,54% środków zarezerwowanych na 2017 r.
• 0,02% środków zarezerwowanych na 2018 r.

Warto nadmienić, że fundusze niewykorzystane w poprzednich latach, wracają do budżetu państwa i nie mogą służyć jako źródło awaryjnego finansowania programu MdM.

Do końca grudnia 2015 r. najszybciej będzie wzrastać wykorzystanie bieżącej puli środków (715 mln zł). Są z niej dotowane gotowe mieszkania deweloperskie, używane lokale oraz powstające mieszkania z terminem oddania do użytku w 2015 r. Wyniki obliczeń wskazują, że pula środków zarezerwowanych na 2015 r. powinna okazać się wystarczająca nawet wtedy, gdy średnia wartość dopłat z października, listopada i grudnia będzie o 20% wyższa niż w rekordowym wrześniu (patrz poniższy wykres).

Od stycznia 2016 r. wszystkie używane lokale powinny być dotowane z kolejnej puli środków – dodaje analityk portalu RynekPierwotny.pl. Identyczne rozwiązanie będzie dotyczyło gotowych mieszkań deweloperskich i lokali z terminem ukończenia w 2016 r. To przyczyni się do szybkiego wykorzystywania środków przeznaczonych na 2016 rok (patrz poniższy wykres). Nawet jeśli średniomiesięczna wartość dopłat będzie o 20% niższa od wyniku z września 2015 roku, to fundusze zarezerwowane na 2016 r. skończą się miesiąc przed terminem. Warto wziąć pod uwagę również inny wariant analizy. Zakłada on średnią wartość dopłat na takim poziomie, jak w pierwszym miesiącu po zmodyfikowaniu zasad MdM-u. Korzystając z tego założenia można obliczyć, że fundusze przeznaczone na 2016 r. wyczerpią się o trzy miesiące za wcześnie (patrz poniższy wykres).