NBP: finanse gospodarstw domowych w II kw. 2015

Przeczytaj także: Finanse gospodarstw domowych w IV kw. 2015

W II kwartale br. realne dochody sektora gospodarstw domowych zwiększyły się o 4,0 proc. r/r. Ich wzrost opierał się głównie na dochodach pierwotnych, wśród których najszybciej wzrastała nadwyżka operacyjna brutto. Jednocześnie doszło do obniżenia tempa wzrostu dochodów z pracy najemnej, jednak wobec pozytywnych danych cząstkowych z rynku pracy w II połowie br. należy oczekiwać, że ma ono charakter przejściowy.

Spożycie prywatne w II kwartale br. wzrosło o 3,0 proc. r/r, kontynuując stabilne tendencje wzrostowe . Zarówno poprawiające się nastroje konsumenckie, jak i dane z gospodarki realnej z III kwartale br. oraz względnie stabilne dynamiki PKB mogą wskazywać na utrzymanie się tempa wzrostu dochodów gospodarstw domowych i popytu konsumpcyjnego na stabilnym poziomie w następnych kwartałach.


Stopa oszczędzania w II kwartale br. po korekcie sezonowej wyniosła 3,4 proc. , utrzymując się na stabilnym poziomie. Kontynuowany jest wzrost stopy oszczędności dobrowolnych, który przełożył się między innymi na zmianę struktury generowania oszczędności gospodarstw domowych. Podczas gdy do najnowszych zmian w systemie emerytalnym gros stopy oszczędzania stanowiło saldo transakcji z/do funduszy emerytalnych, przy marginalnym znaczeniu oszczędności dobrowolnych, w II kwartale br. udział tej drugiej kategorii w oszczędnościach ogółem gospodarstw domowych kolejny raz wzrósł, wynosząc obecnie ok. 90 proc. Poziom stopy oszczędności dobrowolnych w ostatnich kwartałach zbliżył się do poziomów najwyższych w okresie poakcesyjnym, obserwowanych na przełomie lat 2005 i 2006 oraz 2009 i 2010 r. Głównym źródłem finansowania inwestycji w Polsce pozostają oszczędności sektora przedsiębiorstw

W końcu II kwartału br. stan aktywów finansowych gospodarstw domowych wyniósł 1 692,2 mld zł i tym samym wzrósł o 2,2 proc. względem poprzedniego kwartału. Nowe aktywa w największym stopniu lokowane były w formie aktywów o względnie niskim poziomie ryzyka i dużej płynności (gotówka i depozyty krótkoterminowe). W dłuższej perspektywie, w strukturze aktywów rośnie znaczenie aktywów nieryzykownych, a maleje rola aktywów ryzykownych.

W II kwartale br. gospodarstwa domowe zwiększyły również stan zobowiązań względem zarówno I kwartału br., jak i IV kwartału ub.r., na co złożył się przede wszystkim wzrost kredytów i pożyczek długoterminowych stanowiących większość zobowiązań GD. Zobowiązania na koniec II kwartału br. osiągnęły stan 656,8 mld zł, przekraczając o 7,5 proc. poziom zadłużenia sprzed roku. W III kwartale br. nastąpiło kontynuowanie procesów gromadzenia oszczędności finansowych, na co wskazują dane ze sprawozdawczości monetarnej. Gospodarstwa domowe zwiększyły zasób aktywów finansowych, koncentrując się przede wszystkim na instrumentach o niskim stopniu ryzyka, takich jak depozyty bankowe i gotówka. Nieco niższy niż w poprzednich kwartałach jest przyrost zadłużenia gospodarstw domowych, co w przeważającej mierze jest skutkiem spadku stanów kredytów mieszkaniowych (spadek ten był częściowo kompensowany przez przyrost stanu kredytów konsumpcyjnych).

Filip Premik, Joanna Tyrowicz