Jak zmiany w prawie wpłyną na ryzyko kredytowe?

Przeczytaj także: Branża pożyczkowa 2023 - rynek przestał się rozwijać

Raport Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych, opracowany na etapie procesu legislacyjnego wspomnianej regulacji, wskazywał na możliwość wykluczenia finansowego około 30% dotychczasowych klientów sektora instytucji pożyczkowych. Poszerzenie skali tego zjawiska negatywnie wpłynie na dostępność produktów dla pewnej, względnie dużej grupy dotychczasowych klientów sektora, ale również w efekcie - na warunki prowadzenia działalności gospodarczej. Ograniczy pole gry rynkowej i powiększy presję konkurencyjną. W tym kontekście kwestią o kapitalnym znaczeniu staje się poprawa efektywności procesu weryfikacji ryzyka i trafność decyzji kredytowych. Doskonalenie tego procesu oznacza dalszą poprawę jakości portfeli pożyczkowych i w efekcie ograniczanie wielkości strat na gorszej jakości portfelach. Takie działania zyskują co najmniej ten sam priorytet, co zwiększanie skuteczności dotarcia z ofertą do potencjalnych klientów i utrzymanie lojalności dotychczasowych.

PO PIERWSZE: JAKOŚĆ PORTFELI POŻYCZKOWYCH

Ostatnie kilka lat funkcjonowania sektora instytucji pożyczkowych można określić mianem intensywnego doskonalenia procesów weryfikacji ryzyka kredytowego i badania zdolności kredytowej.

Pokazują to dane z cyklicznego raportu KPF – „Sektor instytucji pożyczkowych w Polsce”. Udział odmów udzielenia pożyczki w ogólnej liczbie wniosków od dwóch lat utrzymuje się na poziomie co najmniej 50%, a od 2008 roku zarysowała się wzrostowa tendencja tego wskaźnika. Jeszcze do 2011 roku odsetek ten był znacznie niższy niż obecnie i wynosił od 32 do 38%, podczas gdy w 2012 roku przekroczył 40%. Od 2013 roku wskaźnik odmów przekracza już względną wartość 50%. Utrzymywanie się wysokiego poziomu wskaźnika odmów to nie tylko potwierdzenie właściwego rozumienia odpowiedzialności wobec klientów-pożyczkobiorców i inwestorów.

To także papier lakmusowy dla praktyk gospodarstw domowych odnośnie zaciągania zobowiązań. Skala odmów pokazuje, że wśród polskich gospodarstw domowych jest duża grupa tych, które deklarują wolę otwarcia nowego zobowiązania, a jednocześnie nie posiadają do tego zdolności. Źródłem takiego zjawiska mogą być postawy gospodarstw domowych, których opisu dostarczają cykliczne raporty KPF - IRG SGH na temat sytuacji na rynku consumer finance. Raport z tych badań za III kw.2015 roku ujawnił, że w opinii Polaków najczęstszą przyczyną problemów finansowych jest brak właściwego planowania z zakresu finansów osobistych.

Nieumiejętność, a może również brak woli racjonalnego zaplanowania budżetu domowego jest w opinii 46,3% badanych główną przyczyną problemów z terminowym regulowaniem zobowiązań kredytowych. Skutki tych zjawisk mogą być mitygowane, co do zasady, poprzez korzystanie z zewnętrznych baz danych.

PO DRUGIE: DOSTĘPNOŚĆ I RÓŻNORODNOŚĆ BAZ DANYCH

Zmiany na rynku pożyczkowym, wymuszone nowymi przepisami oraz obserwowany, względnie niski poziom etyki zobowiązań konsumentów zapewne zaostrzą polityki kredytowe sektora pożyczkowego. Zwiększą również zapotrzebowanie na informacje kredytowe. Ta sytuacja będzie motywowała zarówno do poszukiwania nowych źródeł informacji o sytuacji kredytobiorcy kredytu konsumenckiego, jak i nowych sposobów wykorzystania już dostępnych źródeł. Zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Warto podkreślić, że 100% firm uczestniczących w badaniu KPF na temat sektora pożyczkowego wykorzystuje własne, wewnętrzne bazy danych do zarządzania ryzykiem, a 92% firm wykorzystuje zewnętrzne bazy danych oraz systemy scoringowe.