Systematyczne oszczędzanie. Czy to się opłaca?

Przeczytaj także: Oszczędzanie pieniędzy: jak uniknąć błędów?

Eksperci debaty organizowanej przez „Rzeczpospolitą” sugerowali, by edukację ekonomiczną wdrażać już u dzieci. W systemie finansowym oraz fiskalnym powinny zostać zaimplementowane rozwiązania, w których oszczędzający widzi korzyści od razu, a zachęty podatkowe winny być klarowne i ugruntowane w świadomości społecznej. Prezes Związku Banków Polskich wskazał, że aby Polacy zaczęli długoterminowo oszczędzać, konieczne są zachęty ze strony państwa. „Polacy doceniają i lubią różnego rodzaju bonusy” - powiedział. Jego zdaniem korzyści podatkowe wbudowane w IKZE czy IKE są niewystarczające, by zmotywować do regularnego oszczędzania większą grupę Polaków, a zachęty stosowane w trzecim filarze systemu emerytalnego nie spełniły swojej roli.

Uruchomienie w Polsce systemu długoterminowego oszczędzania na cele mieszkaniowe w formule kas oszczędnościowo-budowlanych z instrumentem pomocy państwa dla oszczędzających w tym systemie jest jedną z Rekomendacji Mieszkaniowych Związku Banków Polskich postulowaną od roku 2010. Dotychczasowe doświadczenia krajów Europy Środkowo-Wschodniej potwierdzają, że system ten jest w stanie zmobilizować imponujące kwoty prywatnych oszczędności na inwestycje mieszkaniowe, a także na cele emerytalne, edukacyjne oraz inne.

Jak znacząca jest liczba osób, które mogłoby stanowić grupę potencjalnie oszczędzających, wskazuje fakt, iż zgodnie z danymi Deutsche Banku w 2015 r. ta część polskiego społeczeństwa, której codzienne lub wszystkie wydatki były zaspokajane z posiadanych środków pieniężnych, wyniosła aż 68%. Tymczasem nawet jeśli odkładamy pieniądze, najczęściej wybieramy najbardziej zachowawcze rozwiązania, takie jak lokaty czy konta oszczędnościowe.

Jak podczas debaty „Rzeczpospolitej” podkreślił Paweł Sawicki, dyrektor Departamentu Licencji Ubezpieczeniowych i Emerytalnych w Komisji Nadzoru Finansowego, odkładając 100 zł miesięcznie, po 40 latach można zgromadzić 200 tys. zł. Jest to możliwe przy 6% oprocentowaniu rocznym tych oszczędności, co oferują m.in. fundusze inwestycyjne, a podobną lub wyższą stopę zwrotu mogłyby zaoferować także kasy oszczędnościowo-budowlane, których wprowadzenie w Polsce podczas konferencji z 13 stycznia br. zapowiedział Minister Infrastruktury i Budownictwa. Jak pokazują doświadczenia krajów Europy Środkowo-Wschodniej (m.in. Węgier, Słowacji i Czech), które przeszły podobną do Polski drogę rozwoju gospodarczego, kasy budowlane funkcjonujące na wzór niemieckich Bausparkassen z zachętą w postaci premii państwa do zgromadzonych środków indywidualnych na kilku lub kilkunastoletnich rachunkach oszczędnościowych od 20 laty z powodzeniem budują skłonność do oszczędzania obywateli tych krajów. Obecnie w 11 europejskich krajach w kasach oszczędnościowo-budowlanych oszczędzana ponad 50 mln Europejczyków.

Joanna Komorowska Analityk Rynku Nieruchomości