Fundusze i lokaty bankowe dla niewtajemniczonych: jak obliczyć zyski?

Przeczytaj także: Inwestowanie w fundusze: jakie wskaźniki rynkowe są ważne?

Oprocentowanie depozytu bankowego jest uzależnione od kilku czynników. Najważniejsza jest referencyjna (główna) stopa procentowa. Jej poziom jest ustalany przez Radę Polityki Pieniężnej (organ decyzyjny Narodowego Banku Polskiego).

– Stopa referencyjna wpływa na stawki, po których banki są skłonne pożyczać pieniądze sobie nawzajem i stanowi punkt odniesienia dla wysokości oprocentowania lokat dla osób, które chcą pomnażać swoje oszczędności – mówi Hanna Maciejewska, dyrektor regionalny ds. sprzedaży detalicznej w Union Investment TFI.

Oprocentowanie oferowane przez banki zależy również od kwoty depozytu, czasu na jaki klient deklaruje oddanie środków, waluty w której deponowane są środki, ale również od wyboru dodatkowych produktów bankowych, np. ROR.

– Istotne znaczenie ma też sytuacja płynnościowa banku. Zazwyczaj im jest ona lepsza, tym niższe odsetki od lokaty otrzymamy – dodaje Hanna Maciejewska.

Bank nie pobiera opłaty za założenie lokaty. Nie oznacza to jednak, że na niej nie zarabia. Środki zdeponowane przez inwestorów bank przeznacza m.in. na kredyty, od udzielenia których pobiera marże i prowizje.

Od czego zależy stopa zwrotu z funduszu?

Pod względem konstrukcji i zasad działania, fundusz inwestycyjny różni się istotnie od lokaty bankowej. Przede wszystkim, w przeciwieństwie do oprocentowania lokaty, stopa zwrotu z funduszu nie jest z góry znana, ani też gwarantowana. Jest to związane z ryzykiem wpisanym w różne aktywa finansowe. Jednocześnie, wbrew panującym mitom, nie wszystkie fundusze inwestycyjne są równie ryzykowne.

– Jest cała gama bezpieczniejszych funduszy, które nie inwestują na giełdzie. Dla osób, które dotychczas korzystały wyłącznie z lokat bankowych pierwszym wyborem powinny być fundusze pieniężne, nazywane też gotówkowymi. Cechują się one najwyższym poziomem bezpieczeństwa i najniższymi wahaniami wartości – wyjaśnia Hanna Maciejewska.

Od czego jednak zależy wysokość zysku, który możemy osiągnąć inwestując poprzez TFI? Finalna stopa zwrotu jest wypadkową wielu czynników: typu funduszu (akcyjny, obligacyjny, pieniężny, nieruchomościowy etc.), sytuacji na rynkach finansowych, realizowanej przez fundusz strategii inwestycyjnej, jakości zarządzania (kompetencji osób zarządzających majątkiem TFI). Na zysk dla inwestora ma wpływ również poziom pobieranych opłat. Można spotkać dwie podstawowe: dystrybucyjną, za zakupienie jednostek uczestnictwa w funduszach (przy czym inwestując online najczęściej można całkowicie jej uniknąć) i za zarządzanie funduszem.

– Generalna zasada jest taka, że im bardziej ryzykowny fundusz, tym wyższą opłatę za zarządzanie pobiera. Opłata za zarządzanie funduszem pieniężnym jest niska, najczęściej na poziomie 1% od wpłaconych środków – mówi ekspertka Union Investment TFI. – Stopy zwrotu podawane w zestawieniu notowań czy mediowych rankingach to zyski netto, a więc całkowite zyski dla inwestora, po wcześniejszym uwzględnieniu tej opłaty – dodaje.

Ile można zyskać?

Obliczenie zysku z lokaty założonej na rok jest proste. Wystarczy kwotę początkową pomnożyć przez oprocentowanie lokaty w skali roku (taka wartość jest najczęściej podawana przy ofertach depozytów). Przykład: wpłacając 10000 zł na rok, przy oprocentowaniu 1,7%, nasz zysk brutto (przed opodatkowaniem) wyniesie 10000x0,017, czyli 170 zł.

Sytuacja komplikuje się, jeśli nasze środki lokujemy w banku na krótszy okres. Wówczas do powyższego działania musimy dodać zmienną określającą czas trwania lokaty. W przypadku 3-miesięcznej będzie to: 3/12 (liczba miesięcy w roku) = ¼ = 0,25. W tym przypadku nasz zysk brutto (przed opodatkowaniem) wyniesie 10000x0,017x0,25, czyli 42,5 zł.