BIK i inne rejestry kredytowe. Po co nam one?

Przeczytaj także: Praca w Anglii nie przekreśla szans na kredyt w Polsce

Do zrozumienia kluczowego celu wymiany informacji kredytowej wystarczające jest zadanie sobie jednego pytania: czy pożyczyłbyś pieniądze osobie, o której nie wiesz zupełnie nic? Dodajmy też, że chodzi tu ośrodki, które nie są naszą własnością i na pewno b po jakimś czasie zobligowani będziemy je oddać? Najprawdopodobniej większość z nas odmówiłaby takiej przysługi. Taką sytuację można odnieść wprost do relacji bank – klient. Po jednej stronie mamy kredytodawcę, który chciałaby wiedzieć o swoich klientach jak najwięcej, a po przeciwnej klienta, którego doświadczenie na rynku kredytowym, liczba ewentualnych zobowiązań i rzetelność pozostają niewiadomą. Gdzieś pośrodku znajduje się rejestr kredytowy, do którego banki bądź inne instytucje udzielające kredytów i pożyczek przekazują informacje o zobowiązaniach swoich klientów i terminowości ich spłat.

Komu służą rejestry kredytowe?

Korzyść z istnienia rejestrów kredytowych dla sektora bankowego tak w Polsce jak i każdym innym kraju jest oczywista – kompleksowa wiedza na temat klienta, a więc ograniczenie ryzyka nietrafionej decyzji, a jednocześnie usprawnienie procedur i stopniowe obniżanie kosztów. Korzyści odnajdziemy również w warstwie społecznej. Dostęp do pełnej informacji o klientach zobowiązuje banki i inne instytucje do odpowiedzialnego kredytowania, a klientów do odpowiedzialnego pożyczania wskazując skalę ich aktualnych osobistych zobowiązań i chroniąc ich tym samym przed nadmiernym zadłużaniem się.

Twoje 100% wpływu na historię kredytową

Czy przysłowiowy Kowalski czuje się pełnoprawnym uczestnikiem systemu wymiany informacji kredytowej? Raczej nie, a w rzeczywistości nim jest i ma 100% wpływu na to jakie informacje na jego temat w tym systemie się znajdują. W Polsce rejestrem kredytowym gromadzącym dane z całego sektora kredytowego jest Biuro Informacji Kredytowej czyli tzw. BIK. Istnienie centralnego zbioru, do którego przekazywane są informacje kredytowe powoduje, że wymiana danych o klientach instytucji bankowych nie ogranicza się do nich samych. Każdy z nas ma swobodny dostęp do informacji na swój temat jakie zostały przekazane do BIK.

Wielu osobom BIK może kojarzyć się negatywnie i traktują tą instytucję jak przysłowiową „czarną listę”. Tu konieczne jest wyjaśnienie. Ok 90% informacji zgromadzonych w BIK to dane pozytywne, więc jest to raczej „biała lista”.

Rejestr kredytowy – to polski pomysł na ryzyko?

Instytucja taka jak BIK nie jest wymysłem jedynie polskiego sektora bankowego. Rejestry kredytowe od dawna istniały za granicą i wpisały się w krajobraz branży finansowej w szerszym zakresie niż w Polsce. Z tego też powodu budowanie historii kredytowej czy własnego scoringu dla obywatela Niemiec, Wielkiej Brytanii czy USA jest standardem, o czym przekonują się Polacy wyjeżdzający na stałe do innych krajów. W Wielkiej Brytanii historię kredytową możemy zweryfikować m.in. w trzech głównych biurach Callcredit (www.callcredit.co.uk), Experian (www.experian.co.uk), Equifax (www.equifax.co.uk). W każdym z nich otrzymamy raport kredytowy, scoring, ochronę przed wyłudzeniem kredytu w postaci alertów lub ostrzeżeń. Większość produktów, poza okresem próbnym czy testowym, jest płatna. W Polsce – w BIK – podobnie, możesz bezpłatnie otrzymać informacje ustawową raz na pół roku, założyć konto, uruchomić funkcję zastrzegania. Jeśli chcesz mieć dostęp do raportu w każdej chwili, chcesz zadbać o swoje bezpieczeństwo i ustrzec się wyłudzenia na Twoje dane kredytu musisz ponieść symboliczne w stosunku do potencjalnych zysków opłaty.

Dużo lub jeszcze więcej danych w bazie

Najstarsze europejskie biuro kredytowe Schuffa działa w Niemczech. Każdy Niemiec ma dostęp do części klienckiej w Schuffie zwanej meineSCHUFA, w której otrzyma raport kredytowy, scoring, powiadomienia o zmieniającej się historii kredytowej czy specjalny raport o wiarygodności najemcy - dla rynku wynajmu mieszkań. Włoski serwis Mister Cedit (www.mistercredit.it) proponuje dodatkowo usługi doradcze, aplikacje do zarzadzania finansami czy ochronę karty kredytowej. Rejestry kredytowe funkcjonują również w Skandynawii. W Szwecji minUC (www.uc.se) oferuje raport kredytowy, który poza danymi odnośnie kredytów zawiera również informacje o posiadanych nieruchomościach czy zarobkach. W Finlandii Omatieto (www.omatieto.fi) udostępnia historię i scoring, ale także raport o najemcy zawierający dane o zatrudnieniu i możliwość sprawdzenia przyszłego pracodawcy. Dwa wspomniane wcześniej rejestry czyli Experian (www.experian.com) i Equifax (www.equifax.com) świadczą swoje usługi również w USA. Nie można pominąć TransUnion (www.transunion.com ) i Fico (www.fico.com) – które na rynku amerykańskim poza raportami z historią kredytową, scoringiem i ostrzeżeniami dostarczają szerszy zakres usług związany z ochroną tożsamości, np. monitorowanie Internetu pod kątem nielegalnego wykorzystania danych, „lost wallet protection”, czyli pomoc w przypadku utraty ważnych dokumentów, „security freeze”- rozwiązanie umożliwiające zablokowanie dostępu do swojego raportu kredytowego dla instytucji kredytujących, czy nawet powiadomienie o tym, że w okolicy zameldowała się osoba skazana za przestępstwa seksualne.

Korzystając z usług finansowych, należy mieć świadomość, że historia kredytowa to potwierdzenie naszej wiarygodności, a to czy jest pozytywna czy negatywna zależy wyłącznie od nas samych. Rejestry kredytowe zarówno BIK w Polsce jaki i wiele innych za granicą rejestrują nasze wszystkie działania kredytowe. Z właściwym podejściem, dzięki rejestrom kredytowym możemy tylko zyskać.