Catalyst: ruszają obligacje komunalne

Przeczytaj także: Obligacje komunalne: nie zaprzepaścić tej szansy

Pod koniec stycznia Rada Miasta Ostrołęki podjęła uchwałę o emisji obligacji o wartości 30 mln zł. Pozyskane w ten sposób środki mają zostać przeznaczone na wkład własny w rozbudowę mostu na Narwi oraz na spłatę zaciągniętych wcześniej zobowiązań. Na początku lutego do obrotu na Calatyst wprowadzona zostały kolejne już obligacje komunalne Siedlec, wyemitowane w połowie ubiegłego roku. Te wydarzenia mogą być zwiastunem zbliżania się kolejnej fali emisji komunalnych papierów dłużnych. W ciągu ostatnich dwóch lat aktywność samorządów w tym zakresie była niewielka. Oprócz wspomnianych Siedlec, kapitał z rynku pozyskał jedynie Elbląg, Olsztyn i Piła. Jednak obligacje komunalne mają na Catalyst długą tradycję i niemałą reprezentację. Obecnie notowanych jest kilkadziesiąt serii papierów osiemnastu miast, powiatów i gmin o łącznej wartości ponad 3 mld zł.

Wartość całego rynku obligacji komunalnych w Polsce szacowana jest na około 20 mld zł. Pierwsze obligacje komunalne pojawiły się na giełdzie w 2009 r. za sprawą niewielkiej, liczącej 14,5 mln zł emisji Rybnika oraz pierwszej serii papierów Warszawy, dotychczasowego potentata, który z rynku pozyskał łącznie 2,1 mld zł.

Rok później do grona pionierów dołączyły Połczyn i Tczew, z emisjami o wartości zaledwie 800 tys. zł i 2 mln zł. Największe nasilenie emisji obligacji komunalnych miało miejsce w latach 2013-2014, a więc w okresie najbardziej intensywnego wykorzystania środków unijnych z poprzedniej perspektywy finansowej. Samorządy wykorzystywały wówczas rynek długu do pozyskiwania kapitału na wkład własny do finansowania realizowanych wówczas inwestycji. W 2015 i 2016 r., aktywność samorządów niemal zanikła. Na emisje zdecydowały się wówczas jedynie Siedlce i Elbląg, które realizowały swoje wieloletnie programy finansowania oraz Piła.

Na podstawie tych obserwacji można przypuszczać, że w niedługim czasie, wraz z uruchamianiem inwestycji ze środków unijnych, miasta, gminy i powiaty ponownie ruszą z emisjami obligacji. Ich większa aktywność na rynku może wiązać się także ze zbliżaniem się terminu wykupu części wcześniej wyemitowanych papierów. W drugiej połowie roku obligacje muszą wykupić Rybnik, Połczyn, Tczew i Warszawa. Niektóre z nich mogą więc zdecydować się na kolejne emisje, by spłacić poprzednie zobowiązania. Wydaje się, że jest to najbardziej prawdopodobne w przypadku Warszawy, która ma do spłaty 300 mln zł.

Obligacje komunalne mają swoją specyfikę. Jedną z głównych cech charakterystycznych jest długi czas trwania pożyczki. W przypadku większości wyemitowanych do tej pory papierów, okres do wykupu przekraczał 10 lat (na ogół sięgał 11-14 lat). Ponadto wszystkie emisje miały charakter prywatny, a więc kierowane były do określonego grona nabywców, a obejmowane były przede wszystkim przez banki i instytucje finansowe. To powoduje, że indywidualni posiadacze oszczędności i prywatni inwestorzy mogą tego typu papiery kupić jedynie na rynku wtórnym. Jednak na Catalyst wystawiane są one do sprzedaży sporadycznie, więc ich zakup może się udać tylko najbardziej wytrwałym. Obligacje komunalne uznawane są za papiery o niewielkim ryzyku, co wynika z faktu, że jednostka samorządowa w praktyce nie może upaść. Z tego punktu widzenia, mogłyby być atrakcyjne dla najbardziej ostrożnych inwestorów, a także mogłyby stanowić pożądany składnik w bardziej zróżnicowanych portfelach. Są one nie do pogardzenia także ze względu na wysokość oprocentowania. Choć oczywiście nie dorównują obligacjom korporacyjnym, to jednak górują nad papierami skarbowymi, czy lokatami bankowymi. W przypadku obligacji komunalnych emitowanych w ostatnim czasie, czyli w latach 2015-2016, marże sięgały około 2 proc., co doliczając stawkę WIBOR, daje odsetki w wysokości 3,8 proc. w skali rocznej.

Roman Przasnyski, Główny Analityk