Czy możliwa jest dwukrotna upadłość konsumencka?

Przeczytaj także: Upadłość konsumencka - co się zmieniło?

Ogłoszenie upadłości (i oddłużenie konsumenta) jest - co do zasady – wykluczone w przypadku jeżeli w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku w stosunku do dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań. Z drugiej strony w odniesieniu do konsumentów dość szeroko wprowadzono do ustawy klauzulę generalną, która uelastycznia regulacje prawną i daje sądowi większą swobodę przy orzekaniu o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej, a w konsekwencji także o oddłużeniu konsumenta. Pozwala ona na przeprowadzenie postępowania nawet przy zaistnieniu przesłanek negatywnych ogłoszenia upadłości, jeżeli przemawiają za tym względy słuszności i humanitaryzmu.

Co także istotne w przypadku upadłości konsumenckiej do umorzenia zobowiązań upadłego może dojść na kilku etapach postępowania w zależności od jego przebiegu:

• Podstawowym rozwiązaniem powinno być orzeczenie o umorzeniu zobowiązań po przeprowadzeniu likwidacji majątku upadłego i podziału uzyskanych sum pomiędzy wierzycieli oraz po wykonaniu przez upadłego ustalonego w postępowaniu tzw. planu spłaty (określającego zasady i zakres w jakim upadły ma zaspokoić zobowiązania, których nie udało się zaspokoić ze środków uzyskanych z likwidacji jego majątku).
• Jednak do umorzenia zobowiązań może dojść także bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeśli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że nie byłby on zdolny do dokonania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli.
• Podobnie już na etapie wykonywania planu spłaty, w razie pojawienia się trwałej niemożliwości wywiązania się z obowiązków określonych w planie spłaty, wynikającej z okoliczności niezależnych od upadłego (np. ciężka choroba upadłego), sąd może uchylić plan spłaty i umorzyć niezaspokojone zobowiązania upadłego.

Piotr Glonek, radca prawny z kancelarii