Wyniki TFI i funduszy inwestycyjnych 2016

Przeczytaj także: Wyniki TFI i funduszy inwestycyjnych I poł. 2016

Jak już wspomniano we wstępie, u schyłku minionego roku na polskim rynku działało 929 funduszy inwestycyjnych, a więc o 115 więcej niż rok wcześniej. Liczba otwartych funduszy inwestycyjnych sięgnęła 44 (40 przed rokiem), specjalistycznych funduszy inwestycyjnych było podobnie jak rok wcześniej 51, a w grupie funduszy inwestycyjnych zamkniętych liczba podmiotów skoczyła z 723 do 834.

Statystyki GUS dowodzą, że 31 grudnia 2016 roku łączna wartość aktywów, które udało się zgromadzić funduszom inwestycyjnym osiągnęła 292 871,1 mln zł, co względem 2015 roku oznacza wzrost o 3,0%, w tym aktywa:

• funduszy inwestycyjnych zamkniętych wyniosły 152 845,0 mln zł (wzrost o 11,5%); udział tej grupy funduszy w aktywach ogółem zwiększył się z 48,2% do 52,2%;
• otwartych funduszy inwestycyjnych osiągnęły wartość 90 142,7 mln zł (spadek o 3,5%); ich udział w aktywach funduszy ogółem zmniejszył się z 32,8% do 30,8%;
• specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych ukształtowały się na poziomie 49 883,4 mln zł; ich udział w aktywach ogółem zmniejszył się do 17,0%, wobec 19,0% przed rokiem.

Główną pozycję aktywów ogółem funduszy inwestycyjnych stanowiły składniki lokat nienotowane na aktywnym rynku2, ich wartość w końcu grudnia 2016 r. wyniosła 139 945,1 mln zł i była niższa o 5,5% w stosunku do grudnia 2015 r. Udział tej pozycji w aktywach ogółem zmniejszył się do 47,8% (wobec 52,1% przed rokiem). W 2016 r. należności funduszy inwestycyjnych wyniosły 19 455,6 mln zł i były wyższe o 82,6% w porównaniu z końcem 2015 r. Należności z tytułu zbytych lokat zwiększyły się do 8 120,8 mln zł (ponad dwukrotnie).

Należności z tytułu zbytych jednostek uczestnictwa i wydanych certyfikatów inwestycyjnych zwiększyły się do 5 588,4 mln zł (dwukrotnie). Kwota należności z tytułu udzielonych pożyczek wyniosła 1 070,7 mln zł. Zobowiązania funduszy inwestycyjnych osiągnęły wartość 17 855,8 mln zł (spadek o 19,6%), w tym z tytułu transakcji przy zobowiązaniu się funduszu do odkupu wyniosły 6 401,5 mln zł. Wartość zobowiązań z tytułu nabytych aktywów wyniosła 6 383,3 mln zł (wzrost o 48,7%), a odkupionych jednostek uczestnictwa i wykupionych certyfikatów inwestycyjnych osiągnęła poziom 1 060,5 mln zł (wzrost o 11,2%).

Największe zobowiązania w kwocie 8 256,5 mln zł wykazały fundusze inwestycyjne otwarte, co stanowiło 46,2% wartości zobowiązań wszystkich funduszy inwestycyjnych. W dniu 31 grudnia 2016 r. aktywa netto funduszy ukształtowały się na poziomie 275 015,3 mln zł, tj. o 4,9% wyższym niż w końcu 2015 r. Aktywa netto funduszy inwestycyjnych zamkniętych osiągnęły wartość 145 787,1 mln zł (wyższą o 12,8%), funduszy inwestycyjnych otwartych 81 886,1 mln zł (porównywalnie jak przed rokiem), a specjalistycznych funduszy otwartych 47 342,1 mln zł (spadek o 5,6%).

Wartość lokat funduszy inwestycyjnych na koniec grudnia 2016 r. zmniejszyła się do 256 155,8 mln zł (o 2,0%). Dłużne papiery wartościowe miały najwyższą wartość tj. 117 768,7 mln zł (wzrost o 11,7%), w tym lokaty w obligacjach wyniosły 117 222,2 mln zł (wzrost o 11,9%). Wartość akcji zmniejszyła się do kwoty 77 176,4 mln zł (o 17,3%). Wierzytelności ukształtowały się na poziomie 20 284,1 mln zł (wzrost o 9,9%). Lokaty w tytułach uczestnictwa emitowanych przez instytucje wspólnego inwestowania o statusie nierezydenta wyniosły 12 193,0 mln zł. Udziały w spółkach zwiększyły się do kwoty 9 113,6 mln zł (o 47,4%). Depozyty zmniejszyły się do 3 196,5 mln zł (o 68,9%). Udział dłużnych papierów wartościowych i akcji w lokatach ogółem wyniósł odpowiednio 46,0% i 30,1%.

Przychody z lokat funduszy inwestycyjnych w 2016 r. wyniosły 21 335,8 mln zł (o 83,5% więcej niż przed rokiem). Główną ich pozycją były dywidendy i inne udziały w zyskach, które osiągnęły wartość 12 834,2 mln zł (prawie 2,5-krotny wzrost) i stanowiły 60,2% przychodów z lokat. Przychody odsetkowe wyniosły 4 467,2 mln zł (wzrost o 7,5%). Wynagrodzenia dla towarzystw zarządzających funduszami wyniosły 3 245,4 mln zł (wzrost o 4,2%). Koszty netto funduszy inwestycyjnych, po uwzględnieniu kosztów pokrywanych przez towarzystwo, wyniosły 6 080,0 mln zł i były wyższe o 17,2% niż rok wcześniej. Fundusze inwestycyjne w 2016 r. wykazały dodatni wynik z operacji w kwocie 29 953,6 mln zł, jego trzykrotny wzrost spowodowany był zwyżką przychodów z lokat oraz zyskiem z tytułu wyceny lokat w wysokości 7 118,3 mln zł (w roku poprzedzającym była strata w kwocie 3 439,2 mln zł). Odnotowano również zysk z tytułu zbytych lokat, który wyniósł 7 579,5 mln zł.

W końcu grudnia 2016 r. działało 61 towarzystw funduszy inwestycyjnych (TFI). Aktywa towarzystw funduszy inwestycyjnych wyniosły 2 379,4 mln zł (o 17,2% więcej niż w końcu grudnia 2015 r.), w tym aktywa obrotowe osiągnęły wartość 1 790,2 mln zł i stanowiły 75,2% aktywów ogółem. Aktywa obrotowe składały się głównie z finansowych inwestycji krótkoterminowych, które zwiększyły się do kwoty 1 320,7 mln zł (o 1,8%). W strukturze aktywów finansowych największy udział miały środki pieniężne i inne aktywa pieniężne (81,7%). W pasywach towarzystw funduszy inwestycyjnych kapitały (fundusze) własne wyniosły 1 724,3 mln zł (wzrost o 8,6% w stosunku do grudnia 2015 r.) i stanowiły ich największy udział (72,5%). Wartość kapitału zagranicznego w kapitale (funduszu) podstawowym TFI zwiększyła się do 161,6 mln zł (udział inwestorów zagranicznych zwiększył się o 1,1 pkt. proc. do 32,4%).