Polski emeryt, czyli zadłużenie warte 3 mld zł

Przeczytaj także: Emeryci zadłużeni na 2 mld zł

Emeryci najczęściej zalegają wobec firm windykacyjnych i funduszy sekurytyzacyjnych (44 proc.). Na kolejnym miejscu plasują się długi wynikające z zaciągniętych kredytów i pożyczek (20 proc.), a na trzecim - zaległości z tytułu nieopłaconych rachunków za czynsz, wodę, prąd i gaz (14 proc.). Z punktu widzenia zadłużonych emerytów szczególne znaczenie ma obowiązująca od 1 lipca br. nowelizacja ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Prowadzone przez GUS statystyki dowodzą, że 6 na 10 emerytów i rencistów ocenia swoją kondycję finansową jako przeciętną, co piąty jako dobrą, a kolejne 20 proc. ma o niej złe zdanie. Problemy tej ostatniej grupy znajdują swoje odzwierciedlenie w Krajowym Rejestrze Długów - w jego bazach znajduje się obecnie niemal ćwierć miliona emerytów i rencistów, których łączne zadłużenie opiewa na 3,11 mld złotych. Podłoże tej sytuacji nie jest jednak tajemnicą.

–Pozostawiająca wiele do życzenia wysokość świadczeń emerytalnych oraz postępujące problemy finansowe powodują, że polski emeryt wyrusza na oszukiwania dodatkowych źródeł finansowania. A znaleźć je wcale nie jest trudno - w wielu przypadkach do zaciągnięcia pożyczki wystarczy ostatni odcinek emerytury i dowód osobisty. I to właśnie w tym miejscy niejednokrotnie rozpoczynają się problemy wielu seniorów – mówi Adam Łącki, prezes Zarządu Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej.

Ile lat ma statystyczny zadłużony emeryt? Z danych KRD wynika, że najliczniejszą rzeszę dłużników znajdziemy wśród osób pomiędzy 60 a 69 rokiem życia. Widać zatem, że jest to grupa osób, która niedawno zakończyła pracę i rozpoczęła emerycki żywot. Nie jest on jednak najspokojniejszy - ich łączne zadłużenie to aż 2,17 mld złotych.

– Często bywa tak, że po przejściu na emeryturę, otrzymywane świadczenie okazuje się być niewystarczającym do utrzymania dotychczasowego poziomu życia. Przyzwyczajeni do pewnego standardu i jeszcze pełni energii do realizacji planów, chętnie zaciągają nawet drobne pożyczki, by móc podróżować lub spełniać marzenia. W tej grupie emerytów są też osoby, które wciąż spłacają zaciągnięte kilkanaście lat temu kredyty na kupno mieszkania czy wybudowanie domu – zauważa prezes Adam Łącki.

Pożyczka pod presją najbliższych

Ale w kłopoty z niewywiązywaniem się ze spłaty zaciągniętych zobowiązań polski emeryt wpada również za sprawą własnych dzieci i wnuków. Przy niskich dochodach i braku zdolności kredytowej ratują się dziadkami, których emerytura jest pewnym zabezpieczeniem ich kredytu czy pożyczki.

– I tutaj pojawia się powód emocjonalny. W trosce o swoich najbliższych i z miłości do nich, seniorzy nie wyobrażają sobie, aby mieliby nie pomóc dzieciom czy wnukom. Zapewniani są przez młodszych członków rodziny, że to tylko formalność, bo i tak oni będą spłacać zobowiązanie. W rzeczywistości jednak to właśnie na dziadków nierzadko spada obowiązek spłaty długu. Nasi negocjatorzy już nie raz słyszeli w słuchawce zrozpaczonego seniora, który ma związane ręce, bo nie chce dopraszać się wnuczka, aby ten regulował swoje długi. Zdarzają się nawet takie sytuacje, że wraz z przyjściem długu, odchodzi wnuczek, z którym kontakt się urywa. W rezultacie okazuje się, że dziadkowie zostali wykorzystani przez swoich najbliższych, dla których chcieli przecież jak najlepiej – dostrzega Jakub Kostecki, prezes Zarządu firmy windykacyjnej Kaczmarski Inkasso.

Z największą kwotą długów, bo aż 44 proc., emeryci zalegają funduszom sekurytyzacyjnym i firmom windykacyjnym, które odkupiły długi od pierwotnych wierzycieli. 20 proc. łącznego zadłużenia to zobowiązania wobec banków i instytucji pożyczkowych. Na kolejnym miejscu są niezapłacone rachunki za czynsz, wodę, prąd i gaz i stanowią one 14 proc. wszystkich długów Polaków 60+. 14 proc. wynoszą też niespłacone kwity za telewizję, telefon i Internet.

75 proc. emerytury nie do ruszenia

Jak podaje GUS, dokładnie połowa wydatków polskich emerytów idzie na żywność oraz koszty związane z użytkowaniem mieszkania i podstawowymi opłatami za wodę, prąd czy gaz. Do tego dochodzi kupno leków. W przypadku seniorów, których konto zajął komornik, bywa tak, że już na początku każdego miesiąca nie wystarcza im pieniędzy na podstawową egzystencję. Aby przeżyć, seniorzy po raz kolejny próbują ratować się drobną pożyczką.