Oszczędzanie pieniędzy głównie na przyjemności?

Przeczytaj także: Oszczędzanie pieniędzy: chcemy więcej odkładać, ale o emeryturze nie myślimy

W bieżącym roku obrazujący polskie podejście do finansów osobistych wskaźnik hedonizmu finansowego osiągnął wartość -12,8 pkt, co oznacza, że w kwestii pieniędzy mamy dziś nieco więcej luzu niż rok wcześniej (-19,2 pkt). Wprawdzie ciągle dominuje postawa oszczędna (oszczędzanie pieniędzy deklaruje 67 proc. ankietowanych), ale widać również, że rośnie skłonność do konsumpcji. Za finansowego hedonistę uważa się co piąty badany.

- Oszczędzanie pieniędzy to postawa zdecydowanie bliższa Polakom niż rozrzutność, ale jeśli przyjrzeć się dokładniej postawie oszczędnej, to okaże się, że pieniądze odkładamy głównie na przyjemności. Znacznie gorzej wypadamy, jeśli chodzi o długoterminowe oszczędzanie na np. dodatkową emeryturę czy też zabezpieczenie się przed utratą pracy lub zdrowia – mówi Ewelina Churzępa, dyrektor Departamentu Ubezpieczeń Inwestycyjnych w Grupie Europa.

Z analizy wypowiedzi w mediach społecznościowych wynika, że Polacy najchętniej odkładają na koncerty (29 proc.), wakacje oraz sprzęt elektroniczny (po 14 proc.). Na szarym końcu jest oszczędzanie na emeryturę czy niespodziewane wydatki (po 2 proc.). Identyczny trend jest widoczny w internetowych dyskusjach o wydawaniu pieniędzy. Najczęściej podnoszone są tematy związane z szeroko rozumianą modą i urodą (24 proc. wypowiedzi) oraz jedzeniem (12 proc.). Inwestycje czy zdrowie stanowią temat zaledwie 4 proc. rozmów.

Z przeglądu haseł związanych z oszczędzaniem pieniędzy, które Polacy wpisują do wyszukiwarki Google, wynika, że spada ich zainteresowanie lokatami bankowymi. O ile jeszcze w 2015 roku średnio co miesiąc szukali informacji na ten temat ponad 27 tys. razy, to w tym roku liczba wyszukań spadła do 18 tys. Natomiast rośnie ich zainteresowanie innymi instrumentami finansowymi. Największym powodzeniem cieszą się akcje (15 tys. wyszukań miesięcznie) i obligacje (12 tys. wyszukań). Znaczący wzrost, bo o 47 proc. w porównaniu z 2016 rokiem, odnotowała kategoria ubezpieczeń. Co miesiąc 27 tys. internautów szuka w Google informacji na ten temat. W 2016 roku było ich niespełna 15 tys.

W ramach trzeciej edycji barometru „Hedoniści i oszczędni” zbadany został także wpływ programu 500+ i decyzji o obniżeniu wieku emerytalnego na postawy finansowe Polaków.

W stosunku do ubiegłego roku wzrósł odsetek osób, które deklarują, że otrzymane z programu 500+ pieniądze pomagają im zaspokoić podstawowe potrzeby lub podnieść standard życia. Spadł zaś odsetek ankietowanych, którzy chcą odkładać otrzymywane środków na przyszłość dzieci. O ile w 2016 roku taki zamiar deklarowało 30 proc. badanych, to w tym roku jest to już 17 proc. Na podobnym poziomie utrzymuje się liczba ankietowanych, którzy dzięki pieniądzom z programu 500+ mogli zacząć oszczędzać. Przyznaje się do tego 12 proc. badanych.

64 proc. osób, które wzięło udział w badaniu, pozytywnie ocenia obniżenie wieku emerytalnego. Mimo to, 33 proc. ankietowanych deklaruje, że zamierza skorzystać możliwości wcześniejszego zakończenia pracy. Pozostali nie mają jeszcze wyrobionego zdania na ten temat (41 proc.) lub też deklarują, że chcą dłużej pozostać na rynku pracy (26 proc.). Rośnie przy tym świadomość Polaków, dotyczącą niskiej wysokości przyszłych emerytur. Dlatego ponad połowa ankietowanych, który chcą skorzystać z możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę, planuje dodatkowo dorabiać, a uzyskane w ten sposób pieniądze przeznaczyć na bieżące wydatki.

Wśród osób, które postrzegają się jako oszczędne, 70 proc. deklaruje, że dodatkowo odkłada na jesień życia. Połowa z nich trzyma pieniądze na lokacie bankowej, a 26 proc. korzysta z możliwości, jakie daje trzeci filar emerytalny. W przypadku hedonistów, na finansowe zabezpieczenie starości odkłada zaledwie 30 proc. ankietowanych. Podobnie jak w przypadku oszczędnych dominującą formą jest bankowa lokata.
Osoby oszczędne deklarują, że odkładają na zabezpieczenie przed skutkami niespodziewane zdarzeń średnio po 200 zł miesięcznie, a na emeryturę – po 180 zł. W przypadku hedonistów te kwoty są znacząco niższe i wynoszą – odpowiednio – 51 zł i 15 zł.

O barometrze „Hedoniści i oszczędni”
Badanie łączy w sobie trzy rodzaje danych:
1) dane deklaratywne zebrane metodą CAWI na próbie 1003 polskich internautów reprezentatywnej pod względem płci, wieku i wielkości miejsca zamieszkania. Badanie zostało zrealizowane w sierpniu 2017 roku; 2) dane pochodzące z mediów społecznościowych opierające się na wypowiedziach internautów na tematy związane z oszczędzaniem bądź wydawaniem pieniędzy oraz programem 500+ zebranych w okresie 1 sierpnia 2016 – 31 lipca 2017; 3) dane pochodzące z wyszukiwarki Google opierające się na popularności wyszukiwanych haseł związanych z oszczędzaniem bądź wydawaniem pieniędzy oraz programem 500+ zebrane w okresie 1 lipiec 2016 – 30 czerwiec 2017.