Jak okiełznać budżet domowy w jesieni życia?

Przeczytaj także: Budżet domowy dla żółtodziobów

Uwaga na „specjalne okazje”

Dane GUS potwierdzają, że w marcu br. przeciętna emerytura w naszym kraju sięgała 2 179,28 zł. To niewiele, tym bardziej że koszty utrzymania ciągle pną się w górę i według KRD sięgają już 1 572 zł miesięcznie. Nie jest zatem żadnym zaskoczeniem, że zdecydowana większość, bo aż 80 proc. emerytów uważa je za zbyt wygórowane. Po opłaceniu wszystkich rachunków do dyspozycji pozostaje im tylko przeciętnie 775 zł na miesiąc. Tak ograniczona suma to wystarczający powód, aby wszelkie decyzje finansowe podejmować z rozwagą. W przeciwnym razie w budżecie domowym dość szybko zabraknie pieniędzy na leki, prywatne wizyty u lekarza czy większe zakupy. Jak zaradzić takiej sytuacji?

– Emeryci to szczególna grupa osób, które zwykle posiadają zgromadzony majątek, np. w postaci mieszkania, nie spłacają już kredytów hipotecznych i dysponują nierzadko niewielkimi, ale za to regularnymi dochodami. Z reguły, seniorzy umiejętnie gospodarują budżetem domowym, ale doskwiera im brak środków, kiedy pojawią się większe, nieplanowane wydatki. W takiej sytuacji, warto sprawdzić, na co wydajemy najwięcej i gdzie „uciekają” nasze pieniądze.
Może okazać się, że znajdziemy oszczędności, np. zmieniając dostawcę prądu lub gazu, czy rezygnując z drogiego pakietu telewizji kablowej, z którego nie korzystamy. Należy także zachować szczególną ostrożność w kwestii podejmowania decyzji zakupowych. Nie warto decydować się na zakup drogiego sprzętu AGD/RTV oferowanego przez akwizytorów czy podczas specjalnych prezentacji handlowych takich produktów. Nie mamy wtedy szansy ocenić, czy przypadkiem podobnych sprzętów nie znajdziemy w niższej cenie w sklepie stacjonarnym. Nierzadko zdarza się również, że nabywanie rzeczy w sprzedaży bezpośredniej wiąże się z poniesieniem dodatkowych kosztów, które wychodzą na jaw po pewnym czasie, kiedy zamkniemy już drzwi za akwizytorem i wczytamy się w umowę dotyczącą zakupu – mówi Leszek Zięba, ekspert ZFPF, mFinanse.

Kiedy pojawiają się kłopoty ze spłatą kredytu

Z raportu Związku Banków Polskich „Info Senior” wynika, że starsze osoby stosunkowo rzadko korzystają z kredytów i pożyczek (12 proc. badanych). Emeryci mają jednak większe problemy z wyjściem z finansowych tarapatów niż inne grupy konsumentów i łatwiej wpadają w tzw. rolowanie długów, czyli zaciągają kolejne zobowiązanie na spłatę już istniejącego zadłużenia. Seniorzy dzięki stałym dochodom i wiekowi posiadają zdolność i odpowiednią historię kredytową. Przez to, często decydują się na kredyt gotówkowy lub pożyczkę, by wspomóc rodzinę, np. swoje dzieci lub przeznaczyć środki na wnuki. Wtedy, nie korzystają sami z pożyczonych pieniędzy, ale w całości ponoszą odpowiedzialność za spłatę zobowiązań.

– Niestety, może zdarzyć się, że z powodu nieprzewidzianych zdarzeń losowych, np. choroby, która wymaga zakupu drogich leków lub skorzystania z prywatnej opieki medycznej, pojawiają się problemy z bieżącym regulowaniem należności. Jeżeli będziemy mieć problem ze spłatą, udajmy się do banku i przedstawmy swoją trudną sytuację, w której się znaleźliśmy. Spróbujmy np. rozłożyć kredyt na mniejsze raty, wydłużając okres kredytowania lub wynegocjujmy okresową karencję. Nie próbujmy od razu szukać środków w postaci nowego zobowiązania, bo to może doprowadzić do spirali zadłużenia – radzi Ewa Kozłowska ekspert ZFPF, Gold Finance.

Chroń budżet domowy, uważaj na drogie pożyczki

Inną pułapką, która może doprowadzić seniora do finansowych tarapatów, są łatwo dostępne, szybkie, ale droższe pożyczki pozabankowe. Szczególnie niekorzystne mogą być te oferowane przez agentów, którzy obsługują seniorów bezpośrednio w ich domach. W praktyce, taka usługa wiąże się z dodatkowymi opłatami, a niekiedy kończy się zaciągnięciem wyższego zobowiązania, niż początkowo planowaliśmy. Nie bez znaczenia jest także poczucie wywieranej presji, które sprawia, że trudno w takiej sytuacji odmówić „sprzedawcy” i obiektywnie ocenić ofertę.

– Seniorzy nie zawsze wiedzą, że pożyczka „z dowozem” to jeden z najdroższych produktów finansowych na rynku. Brak świadomości i wiedzy w kwestii oceny warunków oferty, a często także nieczytanie umów, powodują, że decydują się oni na pożyczkę „w pakiecie” z bardzo wysokimi odsetkami i dodatkowymi opłatami, np. za obsługę w domu. Taka pożyczka z góry może okazać się niemożliwa do spłaty w terminie, a to już poważne zagrożenie dla płynności finansowej seniora. Planując zaciągnąć zobowiązanie, lepiej porównać ze sobą kilka ofert i ich koszt całkowity, najlepiej z pomocą bliskiej osoby lub pośrednika finansowego, który objaśni najważniejsze elementy poszczególnych ofert. Nie powinno się także podejmować decyzji finansowych pod wpływem namowy osób trzecich, co jest szczególnie istotne, gdy mamy do dyspozycji ograniczony budżet lub gdy jest on nadwyrężony pilniejszymi wydatkami – mówi Ewa Kozłowska, ekspert ZFPF, Gold Finance.