Poligrafia, czyli o długach, które urosły 4-krotnie

Przeczytaj także: Jak się miewa polska poligrafia?

Najnowszy raport KPMG i WDIiB UW „Rynek poligraficzny i opakowań z nadrukiem w Polsce”, opracowany we współpracy z Bractwem Kawalerów Gutenberga, wskazuje, że co trzecia (35%) spośród najmniejszych firm z branży poligraficznej (poniżej 10 zatrudnionych) utyskuje na pogorszenie swojej kondycji finansowej. 38% z nich skarży się na spadek popytu, a 33% mówi o spadkach sprzedaży.

Poligrafia, czyli o długach czarno na białym

– W grupie około 9000 przedsiębiorstw poligraficznych działających w Polsce co dziesiąte ma status dłużnika. Zdecydowanie w najtrudniejszej sytuacji są mikrofirmy, z uwagi na słabszą pozycję na rynku i mniejsze zyski, które nie pozwalają na inwestycje. Do tego dochodzą zatory finansowe spowodowane przez współpracę z nierzetelnymi kontrahentami i problemy ze spłatą własnych zobowiązań. Wartość tych ostatnich przekracza 33,4 mln zł – komentuje Adam Łącki, prezes Zarządu Krajowego Rejestru Długów BIG SA.

Na przestrzeni ostatnich siedmiu lat zadłużenie polskiej poligrafii podskoczyło o niebagatelne 24,4 mln zł. 14 mln zł z obecnego długu firmy poligraficzne są winne firmom windykacyjnym, a 8,8 mln zł to zaległości wobec firm z branży finansowej (banków, przedsiębiorstw faktoringowych, leasingodawców i ubezpieczycieli). O zwrot swoich 3,5 mln zł ubiegają się też przedsiębiorstwa przemysłowe, a 2,4 mln zł stanowią zobowiązania branży poligraficznej względem handlu. Z blisko 6 mln zł, jakie drukarnie są winne łącznie producentom i handlowcom, nieco ponad 2,5 mln zł przypada na firmy produkujące oraz handlujące papierem i opakowaniami oraz innymi materiałami potrzebnymi do druku.

Jeśli patrzeć na dane KRD przez pryzmat mapy Polski, najbardziej zadłużonym województwem jest mazowieckie (8 239 006,18 zł), dalej śląskie (4 166 917,91 zł) i małopolskie (4 007 235,24 zł). Najbardziej zadłużona firma poligraficzna znajduje się na Dolnym Śląsku, a jej dług wynosi 1 043 211,05 zł. Niewiele mniej mają do zapłaty przedsiębiorca z Małopolski (1 040 295,20 zł) i ze Śląska (1 019 303,48 zł).

Przyszłość pod znakiem zapytania

W obliczu kłopotów finansowych trudno o osiągnięcie stabilności w biznesie, a jeszcze trudniej o perspektywiczne inwestycje. Tymczasem bez inwestycji branża nie będzie się rozwijać, a firmy nie zbudują konkurencyjnej pozycji na rynku.

– O fuzjach, przejęciach czy otwarciach nowych oddziałów mogą myśleć co najwyżej średnie i duże przedsiębiorstwa poligraficzne, których na polskim rynku jest 1,7% (według danych GUS na 2016 rok). Dla najmniejszych firm, które stanowią 92% ogółu przedsiębiorstw w tej branży, kluczowe powinny być inwestycje w nowoczesne technologie, takie jak: druk cyfrowy, technika druku 3D czy technologia nanodruku. Pytanie, czy osiągnięte zyski pozwalają im na swobodne planowanie inwestycji. Niestety, ostatnie badanie firmy faktoringowej NFG pokazuje, że polskie mikroprzedsiębiorstwa niechętnie pożyczają środki na bieżącą działalność i inwestycje, więc w odróżnieniu od większych firm nie rozwijają się . Warto, aby najmniejsze firmy poligraficzne nie pozostawały w tyle za gigantami rynku, tylko odważniej sięgały po zewnętrzne źródła finansowania, które zagwarantują im zysk i bezpieczny rozwój – ocenia Mirosław Sędłak, zarządzający programem Rzetelna Firma w ramach Kaczmarski Group.

Również autorzy raportu „Rynek poligraficzny i opakowań z nadrukiem w Polsce” zauważają, że firmy poligraficzne dość ostrożnie podchodzą do prognoz, uznając, iż problem przyszłości konkretnej technologii ich nie dotyczy. Ten brak refleksji nad zachodzącymi procesami i postępującą restrukturyzacją rynku jest znamienny, co może zaważyć na kondycji całej branży – przestrzegają eksperci.

Długi z odzysku

Pokrzepiające jest to, że w ciągu ostatnich 7 lat łączne zadłużenie innych firm wobec branży poligraficznej zmalało z 20,3 mln zł do 16,7 mln zł. Może to świadczyć, że branża coraz lepiej radzi sobie z odzyskiwaniem długów lub coraz świadomiej wybiera kontrahentów, z którymi współpracuje. I choć poligrafia ma dłużników niemal w każdym sektorze gospodarki, to cztery z nich najmocniej ciągną ją w dół: przemysł, agencje reklamowe, handel i wydawnictwa.

– Długi wobec poligrafii są mocno rozproszone między poszczególne branże, co mogłoby sugerować, że zaległe płatności dotyczą raczej niewielkich zleceń wykonywanych przez małe drukarnie na rzecz równie niewielkich odbiorców, a związanych z drukiem ulotek i folderów reklamowych bądź opakowań. Wśród branż dłużników wyraźnie da się wyróżnić tylko cztery, na które przypada łącznie 7,72 mln zł długów z 16,71 mln zł, jakie firmy poligraficzne mają łącznie do odzyskania. Jedną z głównych przyczyn zatorów finansowych w tej branży jest bez wątpienia brak nawyku weryfikowania kontrahenta przed podjęciem współpracy – tłumaczy Adam Łącki.