Coraz więcej Polaków bez minimalnej emerytury

Przeczytaj także: Najwyższa emerytura w Polsce to prawie 50 tysięcy zł

Kiedy w 1998 roku wprowadzano ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych to zakładano wówczas, że nieoskładkowane formy wykonywania pracy pobudzą rodzimą gospodarkę i umożliwią zatrudnienie osobom, które znajdując się w trudnym położeniu na rynku pracy nie będą mogły pracować na podstawie "klasycznej" umowy o pracę. Dziś jednak, jak podnosi Federacja Przedsiębiorców Polskich, rząd powinien przyjrzeć się i ocenić, czy funkcjonowanie art. 9. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych rzeczywiście wywiera pozytywny wpływ na gospodarkę. Negatywnym następstwem wprowadzenia tej regulacji jest bowiem coraz liczniejsza rzesza pracowników pozbawionych ochrony ubezpieczeniowej.

„Już w 2014 r. liczba osób otrzymujących emeryturę „sub-minimalną” – czyli mniejszą od poziomu minimalnego – zaczęła przewyższać liczbę świadczeniobiorców otrzymujących emeryturę minimalną. Bardzo istotny wzrost liczby osób otrzymujących emerytury poniżej minimalnego poziomu nastąpił w 2017 r. – zwiększył się on wówczas do ok. 208,9 tys. osób z ok. 112,1 tys. osób w poprzednim okresie. Ma to związek ze znaczącą podwyżką emerytury minimalnej, jaka nastąpiła w marcu 2017 r. Rząd kontynuuje politykę systematycznego podnoszenia minimalnej emerytury, ale takie działanie nie jest skuteczne, ponieważ główną przyczyną niskich emerytur jest niewystarczający staż składkowy, a nie zbyt niski kapitał. W przypadku uchylenia art. 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby których wynagrodzenie do tej pory było oskładkowane do poziomu płacy minimalnej, płaciłyby składki od pełnej wysokości swoich zarobków. Restytucja ubezpieczeń społecznych zakłada – poza pełnym oskładkowaniem – również zaewidencjonowanie i zapisanie nieodprowadzonych składek w okresach przeszłych. Przyjmując, że pracownik posiadał kapitał początkowy w wysokości 150 tys. zł i przez ostatnie 5 lat był zatrudniony na nieoskładkowanych umowach zlecenia, na skutek wprowadzenia restytucji jego emerytura byłaby wyższa o ok. 30%” – mówi Marek Kowalski, przewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich, prezes Centrum Analiz Legislacyjnych i Polityki Ekonomicznej (CALPE).

Ta pokaźny wzrost liczby osób, których świadczenie jest niższe niż minimalne to wyraźny i bezpośredni dowód na to, że dla wielu ubezpieczonych wykazanie stażu niezbędnego do nabycia prawa do najniższej emerytury jest niemożliwe. Natomiast jedną z głównych przyczyn posiadania niewystarczającego stażu jest niepodleganie ubezpieczeniom emerytalno-rentowym w okresie aktywności zawodowej w pełnym zakresie.