Do oszczędzania pieniędzy motywują nas narodziny dziecka

Przeczytaj także: Oszczędzanie pieniędzy. Jak zmieniają się nawyki Polaków?

Tradycja na pierwszym miejscu

Z opracowanego przez CBOS raportu "Preferowane i realizowane modele życia rodzinnego", w życiu Polaków rodzina nie tylko odgrywa kluczową rolę, ale wręcz ją umacnia. 84 proc. ankietowanych deklaruje chęć powielenia tradycyjnego modelu, w którym zostali wychowani. Schematem, który zdecydowanie dominuje, jest dwupokoleniowa rodzina, a więc rodzice i dzieci.

Na chęć posiadania potomstwa wskazujemy niemal wszyscy. Innej odpowiedzi udzieliło zaledwie 2 na 100 ankietowanych. Wśród tych, którzy planują dzieci, połowa chciałaby, aby było ich dwoje, a ponad jedna czwarta marzy o trójce. Dane napływające z GUS dowodzą jednak, że liczba zawieranych w Polsce małżeństw już od dawna maleje, co nie pozostaje bez wpływu na dzietność naszego społeczeństwa. Co więcej, przewidywania wskazują, że ta tendencja ulegać będzie nasileniu.

Inwestycja w rodzinę

Pomniejszony współczynnik dzietności jest problemem całej Europy. Według Eurostatu, w 2017 roku żadne europejskie państwo nie zbliżyło się do poziomu wskaźnika o wartości 2,1, który pozwala utrzymać prostą zastępowalność pokoleń. W Polsce jedną z odpowiedzi na ten problem miał być program Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - „Rodzina 500 plus”. W świetle oficjalnych danych, od początku trwania projektu współczynnik dzietności wzrósł nieznacznie z 1,29 w 2015 roku do 1,45 w 2017 roku. Program przyczynił się przede wszystkim do znacznej poprawy sytuacji materialnej wielu rodzin. Do tej pory ze świadczenia skorzystało ponad 3,6 mln dzieci, a po jego rozszerzeniu w lipcu 2019 r. liczba uczestników ma wzrosnąć nawet do 6,8 mln.

Co więcej, projekt „Rodzina 500 plus” pomógł wzmocnić pozycję Polski w unijnym rankingu świadczeń rodzinnych. Jeszcze przed wdrożeniem programu plasowaliśmy się na szarym końcu. Według raportu PwC „Ulgi podatkowe i świadczenia rodzinne w UE - 2017” po 12 miesiącach od rozpoczęcia programu, roczne wsparcie Polski w zakresie ulg na dzieci i świadczeń rodzinnych kształtowało się na poziomie 8 225 zł, co dawało nam miejsce w połowie stawki. W zestawieniu wyprzedziliśmy, m.in. kraje sąsiedzkie – Czechy i Słowację. Jednak do lidera rankingu, którym od lat jest Luksemburg, jeszcze sporo nam brakuje. Tam średnia kwota bezpośredniej pomocy w zakresie ulg na dzieci i świadczeń rodzinnych wynosi aż 7 538 euro, czyli 32,1 tys. zł.

Rodzicielstwo w parze z odpowiedzialnością

Jak pokazuje raport Nationale-Nederlanden „Dojrzałość finansowa Polaków” - lubimy myśleć o sobie jako o osobach dojrzałych i świadomych. Jednak dopiero wraz z zawarciem związku małżeńskiego i pojawieniem się dzieci, wzrasta poczucie większej odpowiedzialności, w tym konieczności zadbania o finansową przyszłość rodziny. Według respondentów troska o rodzinę oraz kontrolowanie wydatków to główne przejawy ich odpowiedzialności. Na taką odpowiedź wskazało ponad dwie trzecie ankietowanych. Co ciekawe, prawie połowa z nich zaczyna oszczędzać właśnie z myślą o przyszłości swoich dzieci. Jak wynika z raportu – odpowiedzialność za bliskich nie wymaga wyrzeczeń. Niemal 90 proc. zgadza się ze stwierdzeniem, że można ją połączyć z realizacją swoich pasji oraz marzeń.

„Do ojca po grosz, do matki po koszulę”

Choć w ciągu ostatnich dziesięcioleci model rodziny ulegał modyfikacjom, niektóre aspekty pozostały niezmienne i podtrzymują tradycyjne podejście. Wygląda na to, że dawne polskie przysłowie „do ojca po grosz, do matki po koszulę” pozostaje w mocy. Ojciec wciąż kojarzy się z finansami i bezpieczeństwem, a matka z troską i dbałością o ognisko domowe. Według badania Nationale-Nederlanden – kobiety zdecydowanie częściej prowadzą zdrowy tryb życia oraz regularnie wykonują badania profilaktyczne. Taki nawyk zadeklarowało aż 64 proc. pań. Nie jest tajemnicą, że także one w głównej mierze troszczą się o zdrowie najmłodszych, chodząc z nimi na badania i wizyty kontrolne. Panowie z kolei częściej myślą o finansowych konsekwencjach choroby, dbając o zaplecze finansowe na wypadek zachorowania. Dla ponad 2/3 ankietowanych ojców zarabianie pieniędzy na potrzeby rodziny to przejaw odpowiedzialności.