Zadłużenie Polaków - wysokie i niskie

Przeczytaj także: Jak "ogarnąć" życie ponad stan?

Życie „na kredyt” wciąż cieszy się w naszym narodzie większą popularnością niż oszczędzanie pieniędzy. Okazuje się bowiem, że ciągle częściej poszukujemy produktów oferujących nam dodatkowy zastrzyk gotówki niż te, którą pozwolą nam gromadzić kapitał. Potwierdzeniem tego jest badanie Związku Banków Polskich, a którym aż 60% zapytanych przedstawicieli banków wskazało na przewagę zainteresowania kredytami nad rozwiązaniami stworzonymi z myślą o oszczędzaniu. 72% badanych przyznało, że najpopularniejszy wśród produktów kredytowych jest kredyt gotówkowy.

Zadłużenie Polaków 3x większe, ale na tle Europy wciąż bardzo dobrze

Opracowane na bazie danych KNF informacje dowodzą, że u schyłku minionego roku łączna wartość zobowiązań polskich gospodarstw domowych osiągnęła poziom 708,4 mld zł. Za niecałe 2/3 tej kwoty (421,4 mld zł) odpowiadają kredyty mieszkaniowe. Biorąc pod uwagę całość zadłużenia Polaków, 10 lat wystarczyło nam, aby potroić wartość zaciągniętych kredytów. Obecnie, przeciętnie na jedną osobę dorosłą w Polsce przypada 22 tys. zł kredytu. Jednakże na tle Europy wciąż stosunek zadłużenia do naszych dochodów jest niewielki i wynosi 61%. Podobnie niski poziom zadłużenia gospodarstw domowych kształtuje się w relacji do PKB, gdzie wynosi on 35% i jest jednym z najniższych w Europie. Dla porównania zadłużenie gospodarstw domowych do PKB w Niemczech wynosi 86%, we Francji 112%, a w Wielkiej Brytanii 140%. Niższy stosunek obserwowany jest w niektórych krajach naszego regionu np. na Węgrzech, gdzie wynosi on 43%.

Coraz szybciej spłacimy kredyt za mieszkanie

Na przestrzeni ostatnich 10 lat Polacy podwoili także wartość portfela kredytów mieszkaniowych. Obecnie, jak wskazują dane Związku Banków Polskich, średnia wartość nowo udzielonego kredytu wynosi nieco ponad 263 tys. zł. Oznacza to, że w ciągu dekady wartość nowego kredytu mieszkaniowego zwiększyła się o około jedną czwartą. Jednakże, w tym samym czasie przeciętna wartość dochodów Polaków wzrosła o ponad połowę. Zakładając, iż na spłatę zobowiązania przeznaczamy miesięcznie połowę naszego dochodu na rękę, liczba miesięcy potrzebnych na spłatę przeciętnego kredytu mieszkaniowego, zmniejszyła się o ponad 3 lata. Jeszcze w 2008 roku na spłatę całości zobowiązania (z wyłączeniem odsetek) trzeba było czekać ponad 15 lat, a dziś wartość ta spadła do 147 miesięcy, czyli wynosi nieco ponad 12 lat. Wartym odnotowania jest również fakt, iż
z roku na rok maleje udział kredytów walutowych w portfelu Polaków - obecnie odsetek ten wynosi niespełna 29%. Kredyty walutowe charakteryzują się jednocześnie najniższym poziomem zagrożenia niespłacalnością, co oznacza najwyższy wskaźnik jakości portfela. Wskaźnik jakości ogółu kredytów polskich banków wynosi ponad 6%, co oznacza, że 6 kredytobiorców na 100 ma problemy z regularną spłatą zobowiązań.

Wiedza ekonomiczna do poprawy

Korzystanie z kredytów czy zaciąganie innego rodzaju zobowiązań finansowych to niestety wciąż trudny temat dla części z nas. Jak wynika z badań przeprowadzonych w marcu 2019 r. na zlecenie Warszawskiego Instytutu Bankowości (WIB), aż 44% z nich krytycznie patrzy na poziom swojej wiedzy o kredytach i pożyczkach. Co gorsza jedynie 9% Polaków określa swoją wiedzę finansową jako dobrą lub bardzo dobrą. Szczególnie nisko swoje podstawy znajomości ekonomii oceniają młodzi w wieku 18-34 lata (57% wskazań) oraz osoby powyżej 65. roku życia (56% wskazań). Duże problemy ten obszar wiedzy sprawia również mieszkańcom wsi, wśród których 58% osób nie określa własnego poziomu znajomości zagadnień finansowych choćby jako przeciętnego.