Dzień Bez Telefonu Komórkowego, ale z długami za rachunki

Przeczytaj także: Czy zaległy rachunek za telefon na 50 zł to już kłopoty finansowe?

Dzień Bez Telefonu Komórkowego to zapoczątkowana przez internautów inicjatywa, która ma przypominać nam, że istnieje jeszcze życie bez telefonu. I wprawdzie jest to słuszna idea, to jednak na co dzień trudno jest spotkać osobę, która umie obyć się bez smartfona. Potwierdzeniem tego są chociażby przeprowadzone przez UKE „Badania opinii publicznej w zakresie funkcjonowania rynku usług telekomunikacyjnych oraz preferencji konsumentów”, z których wynika, że aktywnymi użytkownikami telefonii komórkowej jest już 93,1% naszego społeczeństwa. Z opracowanego przez Fundację Republikańską raportu pt. „Potrzeby telekomunikacyjne Polaków – kierunki rozwoju sieci stacji bazowych” wynika z kolei, że do końca bieżącego roku w naszym kraju będziemy mieli 33 mln aktywnych kart, co oznacza, że z komórek korzystać ma aż 97% z nas.

Okno na świat

Wiadomo jednak, że z komórki korzystamy nie tylko, aby dzwonić, ale dla większości z nas jest to swoiste okno na świat. Za pośrednictwem smartfonów łączymy się z Internetem i bankowością mobilną, przeglądamy pocztę, gramy w gry, dokonujemy zakupów, zamawiamy jedzenie, oglądamy telewizję…

Badania wskazują, że preferowanym typem oferty jest abonament (65,6%), zaś średnie miesięczne wydatki na telefon to 49,90 zł. Jak się okazuje, to jedne z najtańszych usług telekomunikacyjnych w Unii Europejskiej. Według Eurostatu, Polacy miesięcznie płacą połowę tego, co przeciętni Europejczycy. Tymczasem nawet taka kwota bywa problemem, kiedy przychodzi uregulować rachunki. Wraz z popularnością komórek, rośnie bowiem skala zadłużenia wobec operatorów telekomunikacyjnych. Obecnie wynosi ono już 1 mld 145 mln zł, z czego 83% stanowią zobowiązania konsumenckie – wynika z danych Krajowego Rejestru Długów. Na listę dłużników telekomunikacyjnych trafiło już 360 tys. konsumentów i 23,5 tys. firm.

Młode zaległości

Do tego sukcesywnie obniża się wiek osób korzystających ze smartfonów. Ten trend znajduje odzwierciedlenie w dość niepokojącym zjawisku, jakim jest gwałtowne przyrastanie długu w grupie najmłodszych klientów telekomów. W ciągu pięciu lat zadłużenie osób w wieku 18-25 lat wzrosło o 142 mln zł! Obecnie wynosi ono 147 mln zł, podczas gdy jeszcze w 2014 r. było to nieco ponad 4,6 mln zł. Analizując dane z KRD, widać, że zaledwie dwa lata temu najmłodsi konsumenci byli najmniej zadłużoną grupą klientów na sześć kategorii wiekowych. Teraz są na trzecim miejscu zaraz po osobach od 26 do 35 lat oraz od 36 do 45 lat. O ile średnie zadłużenie konsumenta względem operatora komórkowego wynosi 2 643,58 zł, o tyle w gronie dłużników 18-25 lat średni dług jest wyższy o 400 zł – wynosi 3 070,25 zł. I jest najwyższy spośród wszystkich kategorii wiekowych.

– Młodych ludzi gubi chęć brylowania w towarzystwie oraz presja otoczenia. Drogi i nowy model smartfona to w wielu kręgach wciąż oznaka statusu materialnego, a dla sporej grupy osób jedyną przepustką do posiadania takiego sprzętu jest po prostu długoterminowa umowa z operatorem. Atrakcyjny telefon w zamian za abonament to dzisiaj norma. Problem w tym, że z każdym takim abonamentem wiążą się regularne miesięczne zobowiązania, których młodzi ludzie nie zamierzają spłacać. Tymczasem na listę dłużników można już trafić za zaległości w kwocie 200 złotych. Taka zła historia płatnicza z pewnością nikomu nie ułatwi startu w dorosłość – komentuje Adam Łącki, prezes Zarządu Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej SA.

Windykator na linii

Problemy pojawiają się również, kiedy o należności wobec firmy telekomunikacyjnej zaczyna upominać się windykator. W wielu przypadkach przyczyną zadłużenia są nie tyle zaległe abonamenty co właśnie drogi sprzęt.

– Na zadłużenie wobec operatorów oprócz zaległych abonamentów składają się często również noty obciążeniowe wynikające z kar umownych, a także należność za sprzęt: drogie telefony komórkowe, laptopy, tablety, modemy czy konsole i telewizory – wylicza Jakub Kostecki, prezes Zarządu firmy windykacyjnej Kaczmarski Inkasso, która odzyskuje długi na zlecenie telekomów. – Do windykacji trafiają przeważnie zobowiązania konsumenckie. Zaledwie co szósta, co piąta sprawa to przedsiębiorca. Największe zaległości mają panowie. Ich przewaga maleje po 70 roku życia. W tym czasie w gronie dłużników zaczynają przeważać kobiety. Prawdopodobnie ze względu na dłuższą średnią wieku i ewentualną wysokość otrzymywanych świadczeń – dodaje Jakub Kostecki.

Podobne wnioski płyną z bazy danych Krajowego Rejestru Długów: zjawisko niepłacenia częściej występuje wśród mężczyzn (59%) niż w wśród kobiet (41%). Natomiast największa liczba zadłużonych konsumentów mieszka w miejscowościach do 5 tys. mieszkańców. To ponad 23% dłużników telekomunikacyjnych, podczas gdy w miastach pow. 300 tys. mieszkańców jest ich 17%. Użytkownicy telefonów z najmniejszych miejscowości mają też najwyższe, sięgające 205,5 mln zł, zadłużenie. Być może w ich przypadku działa podobny mechanizm, jak wśród najmłodszych dłużników. Presja na to, by się wyróżnić, nie być gorszym od mieszkańców dużych miast. Największe zaległości wobec telekomów mają klienci ze Śląska (161,2 mln zł), Mazowsza (157,7 mln zł) i Dolnego Śląska (124,1 mln zł). Najbardziej rzetelnych płatników spotkamy z kolei w województwie podlaskim (19,3 mln zł), świętokrzyskim (22,9 mln zł) i opolskim (24,2 mln zł).

Firmy też są winne

Według danych KRD, 17% całego zadłużenia względem operatorów telekomunikacyjnych stanowią zobowiązania firm. To 193,6 mln zł. Zaległości wobec telekomów ma niemal każdy sektor gospodarki, ale dominują zobowiązania branż: handlowej (43,4 mln zł), budowlanej (25,9 mln zł) i finansowej (20 mln zł). Po kilkanaście milionów są winne operatorom przedsiębiorstwa transportowe (19,8 mln zł) czy usługowe (16,9 mln zł).

Choć średnie zadłużenie przedsiębiorcy z tytułu usług telekomunikacyjnych wynosi ponad 8,5 tys. zł (dla porównania pięć lat temu było to 5,3 tys. zł), to są wśród dłużników także milionowi rekordziści. Największą kwotę zaległości zgromadziła spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z Bydgoszczy, która ma 7 zobowiązań na łączną kwotę 1 370 261,01 zł.