Co zrobić, żeby zgubiony dowód osobisty nie zniszczył nam wakacji?

Przeczytaj także: Wakacje - czas na kradzież PESEL

Wakacje to częstokroć również konieczność przesiadek, a towarzyszący jej pośpiech nierzadko bywa zgubny.

Utrata dowodu osobistego podczas urlopu jest dość kłopotliwa i to nie tylko z powodu utrudnionej możliwości powrotu do domu. Często nie mamy nawet świadomości, czy za zgubę odpowiadamy sami, czy też nasz dokument padł łupem złodzieja. Zawsze jednak powinniśmy pamiętać, że dane z dokumentów mogą zostać wykorzystane w nieuprawniony sposób. Z tego też względu z podjęciem stosownych działań nie należy zwlekać.

Zgubiony dowód osobisty? Policja i konsulat pomogą

Utratę dowodu osobistego należy zgłosić w odpowiednim urzędzie. Na terenie kraju można to zrobić np. na najbliższym posterunku Policji, gdzie, jeśli padliśmy ofiarą złodzieja, uzyskamy równocześnie pismo potwierdzające zgłoszenie przestępstwa.

Dużo więcej komplikacji wiąże się z utratą dokumentu za granicą. W strefie Schengen mamy prawo podróżować legitymując się polskim dowodem osobistym. Gdy zostanie nam ukradziony, możemy mieć trudności z powrotem do Polski. Bez dokumentu tożsamości nie zostaniemy wpuszczeni na pokład samolotu. W każdym polskim konsulacie otrzymamy niezbędną pomoc oraz dokumenty umożliwiające dalszy pobyt i przekroczenie granic.

Konsulat może także udzielić pożyczki, jeśli razem z dowodem straciliśmy pieniądze i karty kredytowe. W niektórych krajach nie ma jednak polskich placówek dyplomatycznych. Każdy polski obywatel może zgłosić się do placówki innego państwa członkowskiego UE.

Gdzie wnosić o zastrzeżenie dowodu osobistego?

- Gdy zorientujemy się, że nie mamy dowodu osobistego, trzeba go zastrzec. Zastrzeżenie dowodu osobistego możliwe jest m.in. za pośrednictwem portalu Biura Informacji Kredytowej. Aby móc to zrobić „od ręki”, musimy posiadać konto w BIK. Daje nam ono komfort, że będziemy mogli zastrzec dowód osobisty bez względu na czas i miejsce, czyli także za granicą. Wystarczy mieć dostęp do internetu - mówi Tomasz Jaroszek, ekspert portali Kapitalni.org.

Ta szybka procedura daje nam gwarancję, że nie staniemy się ofiarą przestępstwa finansowego. Nasz dowód zostanie wyłączony z obiegu i niepowołane osoby nie będą mogły się nim posłużyć.

Jeśli ktoś nie posiada konta w BIK, może w łatwy sposób zgłosić utratę dowodu w banku. Nie musi to być bank, w którym posiadamy rachunek. W Polsce działa System DOKUMENTÓW ZASTRZEŻONYCH (System DZ). Dzięki niemu możemy zastrzec dowód osobisty w swoim banku lub w dowolnym przyjmującym zastrzeżenia także od osób niebędących jego klientami. Zastrzegamy dokument tylko w czasie wizyty w jednym banku, a dane zostaną automatycznie przekazane do wszystkich pozostałych uczestników Systemu DZ. Część banków zastrzeżenie dowodu osobistego przyjmuje również telefonicznie.

Lepiej mieć dowód na oku – zakaz kserowania dokumentów

Komplikacji może nam przysporzyć nie tylko fizyczna utrata dowodu osobistego. Lepiej nawet nie spuszczać dokumentów z oczu, np. nie pozwalać wynosić go obcym osobom na zaplecze wypożyczalni czy sklepu. W czasie wakacji często wypożyczamy sprzęt sportowy. Powszechną praktyką wypożyczalni jest zostawianie w zastaw lub kserowanie dowodu osobistego. Osoby, które lekkomyślnie podchodzą do ochrony swoich danych osobowych, zgadzają się na taki proceder.

- Wielokrotnie, gdy pożyczałem sprzęt sportowy, np. narty, poproszono mnie o pokazanie dowodu osobistego, a następnie robiono kserokopię dokumentu. 12 lipca weszła w życie ustawa o dokumentach publicznych, która zakazuje wykonywania kopii dowodu osobistego przez podmioty do tego nieupoważnienie, czyli np. wypożyczalnie sprzętu sportowego - wyjaśnia Tomasz Jaroszek, ekspert portalu Kapitalni.org.

Banki – wyjątek od reguły

Pomimo zakazu kopiowania dowodów osobistych, firmy będą mogły poprosić o okazanie dokumentu tożsamości i spisać ewentualnie wymagane dane, np. do zawarcia umowy. Podmiotami upoważnionymi do sporządzania kopii dokumentów na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu prania brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu pozostają banki, firmy ubezpieczeniowe czy notariusze. W tych instytucjach kserowanie dowodu osobistego nie powinno nas niepokoić.