InfoDług: Polacy wchodzą w kryzys z 80 mld zł zadłużenia

Przeczytaj także: BIK: zadłużenie Polaków to już 77,7 mld zł. Będzie znacznie więcej?

Warto przy tym podkreślić, że zaprezentowane właśnie statystyki nie obejmują jeszcze okresu, kiedy koronawirus rozszalał się w naszym kraju na dobre. Można się zatem spodziewać, że kolejna edycja raportu InfoDług przyniesie wieści wskazujące na powiększenie się kredytowych i pozakredytowych zaległości Polaków.

Jak czytamy w raporcie, można się spodziewać, że kłopoty w pierwszej kolejności znajdą swoje odzwierciedlenie w kredytach, a potem w zaległościach pozakredytowych, czyli nieopłaconych w terminie rachunkach za telefon, media, kablówkę czy nieuregulowanych alimentach. Statystyki uwzględniają bowiem raty kredytów oraz różnego rodzaju bieżące rachunki i zobowiązania opóźnione o min. 30 dni na kwotę min. 200 zł.

Jak podkreśla Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor, mierzenie się z następstwami kryzysu nie będzie łatwe tym bardziej, że z okresu dobrej koniunktury przeszło 2,8 mln Polaków wychodzi z długami sięgającymi blisko 80 mld zł.

- Część osób niestety dobre czasy dla gospodarki wykorzystała na zwiększenie wydatków i zadłużenia, a także, jak widać po naszych statystykach, również zaległości – mówi Sławomir Grzelczak i dodaje, że obecnie co 11. dorosły rodak ma kłopoty z terminowym płaceniem zobowiązań – dodaje.

Przyrost zaległości o ponad 2 mld zł od stycznia do marca, to m.in. efekt przeszarżowania na zakupach bożonarodzeniowych i grudniowych promocjach. Tradycją stało się, że w pierwszym kwartale roku wartość przeterminowanych rachunków, rat kredytów i pożyczek zwykle podwyższa się bardziej niż w pozostałych kwartałach. Polacy od lat deklarują też, że grudzień jest dla ich finansów najtrudniejszym miesiącem roku. Popadający w problemy z powodu wydatków na święta i kończące rok wyprzedaże zwykle wychodzą z finansowego dołka przez dwa, trzy miesiące.

Tym razem tuż przy wyjściu na prostą zderzyli się z pandemią, która czterem Polakom na dziesięciu pogorszyła sytuację finansową.

Z badań zrealizowanych dla BIG InfoMonitor przez Maison&Partners wynika, że co trzeci Polak z powodu koronawirusa stracił część dochodów, a co dwudziesty został pozbawiony ich źródła. Pandemia zmniejszyła zarobki głównie osób między 25. a 34. rokiem życia oraz 45-54 latków. Całkowicie możliwości zarabiania pozbawiła w największym stopniu najmłodsze pokolenie, 18-24 latków.

Indeks Zaległych Płatności Polaków wzrósł w pierwszym kwartale z 88,9 do 90 pkt. Wskaźnik pokazuje, ile osób z problemami finansowymi przypada na 1000 dorosłych mieszkańców w kraju. Oznacza to, że co 11. Dorosły Polak ma na koncie niezapłacone na czas zobowiązania. W siedmiu województwach w kraju: dolnośląskim, kujawsko-pomorskim, lubuskim, pomorskim, śląskim, warmińsko-mazurskim oraz zachodniopomorskim jest to już nawet więcej niż co 10. dorosły mieszkaniec.

Na wzrost IZPP w głównej mierze wpłynął przyrost liczby dłużników kredytowych widocznych w bazie BIK, których przybyło 39 237. Rejestr Dłużników BIG InfoMonitor, gromadzący dane o niespłacanych rachunkach np. za czynsz, telefon i internet, a także alimenty, opłaty sądowe, kary za jazdę bez ważnego biletu czy wierzytelności windykowane powiększył się przez kwartał o 10 882 osób.

Przeciętna zaległość w różnych grupach wiekowych

Przeciętna zaległość wzrosła we wszystkich przedziałach wiekowych, od 0,8 proc. w grupie osób między 35. a 44. rokiem życia do 1,6 proc. wśród 25-34 latków oraz osób od 55. roku życia wzwyż z seniorami włącznie. Najniższe średnie przeterminowane zobowiązania mają dwie najmłodsze grupy wiekowe 18-24 latkowie oraz 25-34 latkowie, odpowiednio 7915 zł i 17 749 zł. Najwyższe zaległości 38 385 zł mają osoby między 45. a 54. rokiem życia. To o jedną trzecią, 10 237 zł więcej niż wynosi średnia dla wszystkich. W szerszej perspektywie (w ujęciu od końca 2018 r.) widać, że w największym stopniu, o niemal jedną piątą, wzrosły przeciętne zaległości osób wkraczających w dorosłość. Na poziomie około 7-8 proc. podniosły się zobowiązania grupy 25-34 latków oraz osób powyżej 64 lat. Niemal wcale nie zmieniły się długi 35-44 latków.

Rekordziści Polski

Jak czytamy w raporcie InfoDług, o niemal 390 mln zł wzrosły długi 10 najbardziej zadłużonych osób w kraju. Na czele listy jest niezmiennie mieszkaniec Lubelszczyzny, ale odsetki rosną i jego długi też. 63-latek ma już ponad 73,2 mln zł zaległości, wobec 70,1 mln zł przed rokiem. Na drugim miejscu jest 37-letni mężczyzna z Pomorza, z kwotą 48 mln zł. Na trzeciej pozycji znalazła się jedna z dwóch kobiet w pierwszej 10. Mieszkanka Mazowsza ma 38 lat i 44,6 mln zł niespłaconych zobowiązań. Z Mazowsza pochodzi połowa z 10 rekordzistów, co odbija się na kwocie zaległości całego województwa, która też jest rekordowa. Średnia wieku rekordzistów dochodzi do 57 lat.

Rekordziści w województwach

Listę rankingu rekordzistów wojewódzkich otwiera mieszkaniec lubelskiego. Rekordzista Polski, paradoksalnie, wywodzi się z regionu, który pod względem solidności płatniczej prezentuje się na tle kraju jako jeden z lepszych. Udział niesolidnych dłużników wynosi tu 70 na 1000 osób, wobec średniej na poziomie 90. Na drugiej pozycji jest reprezentant Pomorza, gdzie już problem z regulowaniem zobowiązań jest znacznie bardziej rozpowszechniony niż na Lubelszczyźnie (104 osoby na 1000). Pomorzanin ma jednak znacznie mniejsze zaległości niż lider, bo ponad 48 mln zł. Trzecia jest dłużniczka z woj. mazowieckiego, które ma najwyższą kwotę zaległości wśród 16 województw.

Stosunkowo skromne przeterminowane długi ma natomiast rekordzista z woj. lubuskiego, gdzie niepłacących, statystycznie na liczbę mieszkańców, jest najwięcej (118). Łącznie długi 16 rekordzistów przekroczyły 402,5 mln zł i są o 8,4 mln zł wyższe niż na koniec minionego roku.

Kwota zadłużenia i liczba dłużników w województwach

Nadal najwyższe wartości niespłacanych zobowiązań kredytowych i pozakredytowych przypadają na Mazowsze (14,18 mld zł), następnie Śląsk (10,45 mld zł) oraz Dolny Śląsk (7,24 mld zł). Z kolei najmniejszą wartość zaległości mają mieszkańcy woj.: podlaskiego i opolskiego (po 1,55 mld zł) oraz świętokrzyskiego (1,68 mld zł). W ciągu pierwszego kw. we wszystkich regionach wzrosła łączna wartość zaległego zadłużenia – od 2,3 proc. w woj. kujawsko-pomorskim, lubuskim i lubelskim do 3,2 proc. w wielkopolskim.

Co do liczby niesolidnych dłużników, to najwięcej pochodzi z województwa śląskiego – 391,4 tys., następnie mazowieckiego – 370,1 tys. oraz dolnośląskiego – 277,2 tys. Znacząca liczba dłużników zamieszkuje także Wielkopolskę – 258,5 tys. osób. Osób z problemami finansowymi przybyło we wszystkich województwach. Najwięcej o 2 proc. (1721 osób) ich liczba wzrosła na Podkarpaciu, najmniej w łódzkim o 0,9 proc. (1717 osób). W całym kraju liczba dłużników podniosła się o 1,3 proc.