Nadużycia finansowe: wyłudzenia kredytów i pranie pieniędzy mają się dobrze

Przeczytaj także: Instytucje finansowe: nadużycia i kradzieże to chleb powszedni banków?

Dlaczego nadużycia finansowe ciągle mają się dobrze, a ryzyko wyłudzeń i oszustw na rynku pozostaje wysokie? 4 na 10 respondentów badania jest przekonanych, że dzieje się tak za sprawą ciągle zbyt niskiej świadomości klientów.

Nie pomaga również pandemia. Okazuje się bowiem, że w dobie pracy zdalnej, ograniczonej działalności stacjonarnych punków obsługi oraz migracji wielu codziennych aktywności do świata cyfrowego, klientów banków i innych instytucji finansowych cechuje zwiększona skłonność do ryzykownych zachowań konsumenckich.

Niewystarczająca ochrona danych, nieintencjonalne udostępnianie loginów lub haseł i inne nieostrożne decyzje konsumenckie, mogą stanowić okazję dla oszustów, chcących dokonać przestępstw na prywatnych rachunkach i z wykorzystaniem danych osobowych.

54 proc. ankietowanych przedstawicieli instytucji finansowych również w ostatnim roku zauważyło wzrost liczby tego typu oszustw. Częściej niż w poprzednim roku zdarzały się także przypadki nadużyć z wykorzystaniem kart kredytowych (15 proc. respondentów), prania pieniędzy, fałszowania sprawozdań finansowych, a także ataki hakerskie i nieautoryzowane transakcje na rachunkach klientów (po 12 proc. wskazań).

Z tegorocznego raportu płynie także wniosek, że pomysłowość oszustów podejmujących próby popełnienia nadużyć finansowych wciąż zaskakuje – ponad dwie piąte badanych ekspertów odnotowało w ostatnim czasie wzrost liczby oszustw, które nie należą do grup najczęściej spotykanych typów nadużyć.

Mimo wszystko, branża finansowa w Polsce coraz lepiej radzi sobie z wykrywaniem i zapobieganiem nadużyciom. W ocenie prawie trzech czwartych ankietowanych reprezentowane przez nich instytucje są dobrze przygotowane na walkę ze zmieniającymi się schematami nadużyć, w tym z zastosowaniem nowych technologii.

Uczestnicy badania nadużyć w sektorze finansowym wskazywali natomiast na trudności w ściganiu fraudów wynikające z ograniczeń spowodowanych „lockdownem” gospodarki. Wiązało się to z utrudnionym prowadzeniem postępowań sądowych wynikającym z zawieszenia działalności sądów i prokuratur oraz problemami z obiegiem dokumentów i windykacją, a także ograniczonym kontaktem z klientami.

Doświadczenia kryzysu z lat 2007/2008 pokazały, że zawirowania gospodarcze negatywnie wpływają na uczciwość, a w niepewnych czasach rośnie presja na działania nieetyczne. Co jednak ciekawe, z naszej analizy wynika, że pierwsze miesiące pandemii nie przyniosły gwałtownego wzrostu liczby nadużyć w porównaniu do statystyk w pozostałych miesiącach roku.

Wygląda więc na to, że w dobie pracy zdalnej i coraz bardziej cyfrowych finansów, instytucje finansowe są coraz lepiej przygotowane do walki z nadużyciami, a nasilające się w ostatnich latach zjawiska nadużyć, nieco wyhamowały. Minione 12 miesięcy, zdaniem prawie połowy respondentów, nie przyniosło intensyfikacji zjawiska fraudów a straty z ich tytułu nieznacznie spadły. Niewykluczone jednak, że miało to związek z zaostrzeniem procedur kredytowych, a to właśnie nadużycia w tym obszarze są od początku naszego badania najistotniejszym problem instytucji rynku finansowego – mówi Mariusz Witalis, Partner EY, Lider Działu Zarządzania Ryzykiem Nadużyć.

W tegorocznej edycji badania nadużyć w sektorze finansowym wzięły udział cztery grupy respondentów: banki, instytucje pożyczkowe, firmy leasingowe oraz zakłady ubezpieczeń. Nową grupę stanowią instytucje świadczące usługi w zakresie ubezpieczeń osobowych, majątkowych i reasekuracji. W przeciwieństwie do zeszłego roku, w którym najliczniejszą grupę stanowiły banki, w tegorocznej edycji największą grupą respondentów były instytucje pożyczkowe.