Kradzież danych - jak nie dać się oszukać?

Przeczytaj także: Wyłudzenia w wyniku kradzieży danych boi się ponad połowa Polaków

Ataki oszustów chcących wyłudzić kredyt czy dane nie ustają. Z danych z raportu InfoDok, opracowanego przez Związek Banków Polskich, wynika, że w I kwartale 2021 roku złodzieje chcieli wyłudzić kredyty na kwotę 83,3 mln zł. To o 1/3 więcej niż w sześciu ostatnich kwartałach.

Złodzieje danych są coraz bardziej kreatywni, a metody jakimi się posługują bazują na ludzkiej naiwności i nieuwadze.

Eksperci BIK identyfikują zwiększoną aktywność telefoniczną oszustów podszywających się pod rozmaite instytucje zaufania publicznego w celu zebrania danych personalnych. Pojawiły się przypadki podawania się za pracowników BIK i nakłaniania rozmówców do ujawnienia danych osobowych lub kontaktowych pod pretekstem zweryfikowania informacji o rzekomo niedokończonym wniosku kredytowym lub próbie wyłudzenia kredytu.

Jak przebiega potencjalny atak?

Złodzieje wykorzystują narzędzia umożliwiające wykonanie połączenia telefonicznego z wyświetleniem prawdziwego numeru wiarygodniej instytucji, np. znanego dostawcy usług lub banku. Przestępca nawiązuje bliski i przekonujący kontakt z ofiarą np. uwiarygadniając się poprzez podanie faktycznego adresu e-mail klienta wykradzionego przy okazji wcześniejszego wycieku danych. W trakcie rozmowy zbiera od klienta dodatkowe dane personalne lub nakłania do wykonania określonych niekorzystnych czynności, pod pretekstem zweryfikowania informacji o rzekomo niedokończonej transakcji lub o próbie wyłudzenia kredytu. Rozmówca jest zmanipulowany, zaczyna wierzyć, że jego pieniądze są w niebezpieczeństwie. Często zdarza się, że jest nakłaniany do zainstalowania na swoim komputerze lub smartfonie aplikacji, która zwiększy bezpieczeństwo pieniędzy. W rzeczywistości ten program czy aplikacja umożliwi oszustom przejęcie kontroli nad telefonem lub komputerem ofiary. Dlatego najlepiej, nie wdawać się w dyskusję z nieznajomymi. Taka łatwowierność może wiele kosztować.

Oszuści dzwonią do przypadkowych osób, najczęściej ofiar wycieków danych i próbują uzyskać cenne informacje. Rozmowy mogą trwać długo, przestępcy przełączają rozmowę do innych fałszywych „konsultantów”, aby upozorować prawdziwy kontakt np. z bankiem. W takich rozmowach zazwyczaj opisują fikcyjną sytuację kryzysową, która wymaga działania ze strony rozmówcy, aby uniknął strat. Jest duże ryzyko, że nieuważna osoba będąca pod presją, w trakcie codziennych obowiązków ulegnie tej socjotechnice. Dlatego zwracam uwagę na konieczność zachowania szczególnej ostrożności przez nas wszystkich i stosowanie zasady ograniczonego zaufania. Jeżeli zaskakuje nas telefon z firmy, której nie znamy albo od której nie spodziewamy się kontaktu, lepiej natychmiast przerwać połączenie - tłumaczy Andrzej Karpiński, Szef Bezpieczeństwa Biura Informacji Kredytowej.

Ważne rady, jak nie dać się oszukać

Charakter wszystkich działań złodziei danych jest ten sam - mają one na celu uzyskanie korzyści finansowych.

• Nigdy nie kontynuuj podejrzanych rozmów - jeśli masz wątpliwości co do wiarygodności osoby, która dzwoni – natychmiast rozłącz się, a następnie zadzwoń na oficjalną infolinię firmy, aby potwierdzić czy faktycznie jej pracownik kontaktował się z Tobą. Nie oddzwaniaj odruchowo na nieznany numer – to niebezpieczeństwo przekierowania do krajów egzotycznych - za takie połączenie nasz operator komórkowy pobierze podwyższoną opłatę. Nie odpisuj anonimowym nadawcom, nie klikaj w linki podsuwane zarówno w mailach, jak i w wiadomościach sms - w pośpiechu można przenieść się na fałszywą stronę, a to już krok od utraty danych lub wprost pieniędzy;
• Nigdy nie instaluj żadnych aplikacji, jeśli namawia Cię do tego osoba, która sama do Ciebie zadzwoniła;
• Pamiętaj, pracownik BIK, Związku Banków Polskich, Twojego banku NIGDY nie pyta się o login i hasło do logowania na Twoje konto w banku, nie prosi o pełny numer Twojej karty, jej daty ważności oraz kod CVV2/CVC2, ani nie namawia do zainstalowania aplikacji na Twoim komputerze lub smartfonie;
• Nie potwierdzaj operacji, których sam nie zlecasz albo których do końca nie rozumiesz;
• Uważaj na atrakcyjne oferty inwestycyjne pod pozorem szybkiego zarobku (Komenda Główna Policji i FinCERT.pl – Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP stale ostrzegają przed próbami oszustw przy inwestowaniu w kryptowaluty oraz na rynku Forex);
• Nigdy nie wiadomo, kiedy i skąd nasze dane zostaną skradzione, dlatego warto założyć swoje konto na bik.pl oraz włączyć Alerty BIK – ostrzeżenia sms, które otrzymasz, gdy ktoś na Twoje dane próbuje zaciągnąć kredyt, pożyczkę, zawrzeć umowę z operatorem telekomunikacyjnym, dokonuje zakupów na raty;
• Pielęgnuj dobre nawyki bezpieczeństwa danych - zwracaj uwagę, gdzie i komu je udostępniasz, rozważnie dokonuj transakcji płatniczych w sieci, weryfikuj adresy portali internetowych. Działaj ostrożnie i świadomie – aktywnie zarządzaj bezpieczeństwem swoich danych i pieniędzy.