Dzieci w rejestrze dłużników? Niestety tak

Przeczytaj także: Przyjęcie spadku z długami. Czy i kiedy warto to zrobić?

Osoby, które ukończyły 13. rok życia mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Dzięki temu mogą posiadać samodzielne konto bankowe, a jeśli ukończyły szkołę podstawową nawet pójść do pracy. Już po 17 urodzinach podlegają odpowiedzialności karnej takiej jak dorośli.

Jednym z działań z długoterminowymi konsekwencjami jest nieopłacanie zobowiązań z finałem w rejestrze dłużników. Obecnie w bazie BIG InfoMonitor zgłoszone są 1373 osoby w wieku od 13 do 18 roku życia. Ich zaległości przekraczają 620 tys. zł. Zdecydowana większość zgłoszonych niepełnoletnich dłużników to gapowicze, którzy nie uregulowali kary za jazdę bez biletu. Z autobusu czy pociągu wyszli z karą nie raz, bo średnia ich zaległość z tego tytułu wynosi 590 zł. Jest też grupa dłużników zgłoszonych przez sądy za nieopłacone koszty sądowe lub grzywny. Zdarzają się także alimenciarze, którzy - mimo, że są niepełnoletni - nie zapłacili na swoje dzieci średnio już po ponad 15 tys. zł. Najwięcej niepełnoletnich dłużników pochodzi z woj. śląskiego, łódzkiego, warmińsko-mazurskiego i mazowieckiego. Ślązacy mają też najwyższą średnią zaległość – ponad 618 zł, wobec 433 zł średniej dla wszystkich dłużników poniżej 18 lat.

Dzieci do rejestru mogą też wpisać instytucje, które dochodzą od nich płatności w związku z otrzymanym przez nie spadkiem. Jak to możliwe?

Dziedziczenie to nie tylko możliwość przyjęcia majątku, ale także konieczność przejęcia długów. Dlatego zawsze warto się zastanowić czy spadek przyjąć, czy odrzucić. Termin na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu wynosi sześć miesięcy od dnia, w którym dowiedzieliśmy się o powołaniu do spadku. Gdy wiadomo, że ze względu na długi, przyjęcie spadku może okazać się kłopotliwe, lepiej go odrzucić. W takim przypadku prawo do dziedziczenia przechodzi na inne osoby. Jeśli więc osoba odrzucająca spadek ma dzieci one również muszą to zrobić. W przypadku dzieci małoletnich rodzice lub opiekunowie prawni muszą wystąpić do sądu o zgodę na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego – radzi Grzegorz Pietraszkiewicz, radca prawny BIG InfoMonitor.

Gdy decyzja jest inna, spadek można przyjąć na dwa sposoby: wprost lub z dobrodziejstwem inwentarza. Przyjęcie spadku wprost to pełna odpowiedzialność za spadkodawcę m.in. zobowiązanie do spłaty jego długów. Natomiast spadek z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że za ewentualne długi spadkowe spadkobierca odpowiada wyłącznie do wartości tego, co odziedziczył. Nie zawsze jednak majątek ten da się spieniężyć. Obecnie, jeśli spadkobierca w ciągu 6 miesięcy od terminu na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku nie zrobi nic, oznacza to, że przyjmuje spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

Niestety nie ma możliwości przyjęcia spadku w celu rozeznania się w sytuacji finansowej spadkodawcy i następnie podjęcia decyzji co do jego odrzucenia. Przyjęcie spadku wprost lub z dobrodziejstwem inwentarza, tak jak jego odrzucenie, wywołuje określone konsekwencje prawne. Pewną ewentualnością pozostaje poproszenie sądu w trakcie rozprawy spadkowej o wystąpienie do niektórych instytucji np. BIK i BIG w celu weryfikacji ew. długów posiadanych przez spadkodawcę – wyjaśnia Grzegorz Pietraszkiewicz, radca prawny BIG InfoMonitor.

Dlaczego wpis o długu przypisany osobie, która nie ukończyła 18 roku życia miałby mieć jakiekolwiek znaczenie, skoro nie weźmie ona jeszcze kredytu, nie kupi niczego na raty, ani nie otworzy firmy?

Zgodnie z prawem informacja o długu może widnieć w rejestrze przez 6 lat od powstania. A to w większości przypadków oznacza, że dłużnik wejdzie w dorosłe życie z publicznie dostępną informacją o posiadanej zaległości bądź zaległościach. Jeśli więc będzie już zainteresowany podpisaniem umowy abonamentowej na telefon, odłożeniem w czasie płatności za zakupy w Internecie, albo sfinansowaniem działalności gospodarczej lub zakupu nieruchomości, zaległość w BIG stanie mu na przeszkodzie – mówi Grzegorz Pietraszkiewicz.

Usłyszy, że nie jest to możliwe, bo jest niewiarygodny płatniczo. Obecnie w większości raportów pobieranych przez banki z BIK znajdują się też informacje o zaległościach zgłoszonych do Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor.

Dlatego, warto powiedzieć o problemie rodzicom lub spłacić dług z kieszonkowego.

W sytuacji, gdy istnieją obawy, że dziecko zostało wpisane do rejestru dłużników może to sprawdzić jego opiekun prawny. Aby to zrobić potrzebuje do tego swojego dokumentu tożsamości oraz dokumentu dziecka z nr PESEL. Może to być np. paszport, akt urodzenia albo wyrobiony jeszcze niepełnoletniemu dowód osobisty.

Osoby, które właśnie skończyły 18 lat i dysponują dowodem osobistym, a nie są pewne, czy czasem nie zostały zgłoszone do rejestru dłużników, mogą sprawdzić czy na pewno wchodzą w dorosłość z czystym kontem. Jeśli okaże się, że gdzieś widnieje dług, lepiej niezwłocznie sprawę wyjaśnić i spłacić zobowiązania, a dług zostanie skasowany. Gdy problem wychodzi na jaw w momencie składania wniosku kredytowego, czy próby podpisania umowy na telefon, sytuacja staje się nerwowa i stresująca. Lepiej tego uniknąć – mówi Grzegorz Pietraszkiewicz.

Chcesz sprawdzić, czy nie zostałeś/aś wpisany/a do Rejestru Dłużników? Możesz to zrobić drogą elektroniczną:

• Zarejestruj się w Systemie BIG.pl;
• Zaloguj się do swojego BIGKonta;
• Załącz w BIGKoncie skan/zdjęcie dokumentu tożsamości, następnie kliknij przycisk „Wyślij dokumenty do weryfikacji”;

BIG InfoMonitor zweryfikuje załączone przez Ciebie dokumenty i prześle drogą mailową potwierdzenie rejestracji usługi pobierania raportów.