"Aktywni w domu" zamiast Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego

Przeczytaj także: Aktywny rodzic - wnioski tylko elektronicznie

Program „Aktywni w domu” zastąpi już w październiku obecnie „działający” kapitał opiekuńczy (RKO). Rodzic opiekujący sie dzieckiem dostanie podobnie jak teraz w ramach RKO - 12 tysięcy złotych na dziecko, które będą przez nas wypłacane, co miesiąc przez dwa lata, czyli po 500 złotych miesięcznie – wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis regionalny rzecznik prasowy ZUS na Dolnym Śląsku.

Ile dostaniesz z ZUS?

Na dziecko z programu „aktywnie w domu” przysługuje 500 zł miesięcznie, niezależnie od tego, czy dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności. Nie ma tutaj - jak w przypadku - możliwości wyboru pomiędzy wypłatą po 500 zł przez dwa lata a wypłatą po 1000 zł przez rok.

W sytuacji, gdy rodzic ma przyznany RKO (Rodzinny Kapitał Opiekuńczy), w ramach, którego dostaje od nas każdego miesiąca po 1000 zł miesięcznie, może nadal dostawać te pieniądze aż do wyczerpania maksymalnej kwoty RKO, czyli 12 tys. zł – zapewnia Kowalska-Matis.

Pieniądze wypłaci ZUS na dziecko w pełnej wysokości także w przypadku, gdy prawo do wypłaty powstało w trakcie miesiąca.
Według rzeczniczki, chodzi tutaj o sytuacje, gdy dziecko zostało przyjęte przez opiekuna faktycznego na wychowanie w połowie lub pod koniec miesiąca. Wniosek można wysłać do ZUS najwcześniej w miesiącu, w którym dziecko kończy 12. miesiąc.

Wsparcie nie jest zależne od dochodów rodziny. Pieniądze nie są opodatkowane ani „oskładkowane”

Jak podkreśla rzeczniczka, jeśli rodzic już ma przyznany rodzinny kapitał opiekuńczy, wtedy może po 30 września 2024 r. złożyć – w zależności od sytuacji – wniosek o aktywnie w domu – nie musi jednak tego robić, aktywnie w pracy – jeśli spełni warunek aktywności zawodowej lub aktywnie w żłobku – jeśli dziecko zacznie chodzić do żłobka.

Osoba, która do tej pory dostaje pieniądze z RKO, może, więc przy RKO zostać, może też wystąpić o wypłatę z programu „aktywnie w domu”. Ale łączna, maksymalna wysokość rodzinnego kapitału opiekuńczego oraz świadczenia „aktywnie w domu” pobranych na dane dziecko nie może być wyższa niż 12 tys. zł.

Rzeczniczka przestrzega, że jeśli rodzic już ma prawo do RKO i złoży wniosek o wypłatę w ramach programów „aktywnie w domu” lub „aktywni rodzice w pracy” albo „aktywnie w żłobku”, nie będzie mógł już wrócić do otrzymywania RKO.

Co mogą zrobić osoby, które skończyły już dostawać pieniądze z RKO?

Jeśli już zostało wypłacone w sumie 12 tys. zł, a w październiku 2024 r. dziecko nie skończyło jeszcze 35. miesiąca wtedy rodzice, którzy są aktyny zawodowo i spełniają warunki do tego żeby dostać pieniądze z programu „aktywni rodzice w pracy” albo „aktywnie w żłobku” – mogą złożyć wniosek do ZUS.

Wtedy my przyznamy wówczas nowe pieniądze w ramach któregoś z tych programów do 35. miesiąca życia dziecka – mówi Iwona Kowalska-Matis.

Przykład
Przyznaliśmy matce RKO w wysokości 1000 zł miesięcznie od 1 października 2023 r. do 30 września 2024 r. Prawo do RKO powstało od miesiąca, w którym dziecko ukończyło 12. miesiąc życia. Do 30 września 2024 r. matka pobierze RKO w łącznej kwocie 12 tys. zł. W październiku 2024 r. dziecko skończy dopiero 2 lata, ale matka nie uzyska prawa do świadczenia aktywnie w domu, (bo pobrała już całą kwotę 12 tys. zł). Natomiast nie ma przeszkód, aby matka skorzystała z prawa do pozostałych świadczeń, czyli aktywni rodzice w pracy albo aktywnie w żłobku, o ile spełni do nich warunki. Jeśli spełni warunki w zakresie aktywności zawodowej od 1 października 2024 r., może pobierać świadczenie aktywni rodzice w pracy do 30 września 2025 r.

Dla kogo pieniądze z programu „aktywnie w domu”?

Wsparcie przysługuje na każde dziecko w rodzinie, w wieku od 12. do 35. miesiąca życia.

Dokładnie liczy się to następująco: od pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko skończyło 12. miesiąc, do ostatniego dnia miesiąca przed tym, w którym dziecko skończy 36. miesiąc – wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis.

Co z obywatelami Ukrainy?

Świadczenie aktywnie w domu nie przysługuje obywatelom Ukrainy ze statusem UKR, którzy przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi.