Emeryci stracili miliardy?

Przeczytaj także: Wybór pierwszego OFE: o czym pamiętać?

OFE mogą lokować nie więcej niż 40 procent aktywów netto w akcje polskich spółek giełdowych, jak również do 10 procent w kwity depozytowe, pozwalające inwestować w akcje spółek zagranicznych. Naturalnie nie ma limitów inwestycyjnych w odniesieniu do obligacji i papierów gwarantowanych przez Skarb Państwa. Obecnie w zarządzaniu OFE znajduje się około 115 mld zł, z czego niemal 35 proc. (czyli ok. 40 mld zł) wartości stanowią akcje notowane na GPW. Na razie hossa giełdowa trwa i to w zasadniczym stopniu gwarantuje wzrost wycen jednostek towarzystw emerytalnych.

Jest to jednak zysk w dużej mierze papierowy, gdyż rodzi się pytanie, w jaki sposób fundusze "wyjdą" z części inwestycji, gdy rynek zacznie gwałtownie spadać i może bardzo długo nie zagościć na widzianych dziś poziomach. Odpowiedź na to pytanie napisze rozwój wydarzeń na warszawskim parkiecie, natomiast celowe jest zadanie innego pytania: ile OFE mogłyby zarobić, gdyby pozwolono im kilka lat temu zainwestować choćby pięć procent kapitałów w sektorze polskich nieruchomości?

Rosnące jak na drożdżach ceny mieszkań w polskich aglomeracjach przyprawiają wszystkich o zawrót głowy, a nad emocjami dziś mało kto panuje. Oprócz indywidualnych klientów, którzy zdecydowali się zakupić własne "M" dwa-trzy lata temu na koniunkturze bardzo skorzystali nabywcy prywatni i instytucjonalni z zagranicy. Wystarczy wspomnieć choćby łódzkie lofty "u Scheiblera", niedawno rozchwytane szybciej niż jakikolwiek produkt w sklepie mięsnym 25 lat temu. Wśród inwestorów zagranicznych są zapewne zagraniczne fundusze emerytalne, których możliwości inwestycyjne są dalece szersze od rodzimych. W tym kontekście widać, że zbyt restrykcyjna i po prostu nieadekwatna do realiów rynkowych polityka inwestycyjna narzucona OFE stawia przyszłych polskich emerytów urodzonych po 1948 r. na przegranej pozycji.

Spróbujmy odpowiedzieć na postawione wcześniej pytanie, odnosząc ceny sprzed ponad dwóch lat do cen dzisiejszych. Będzie to zgrubne oszacowanie, ile pieniędzy de facto emeryci nie zarobili wskutek nie znowelizowanej na czas ustawy. Pod uwagę wzięte zostaną oczywiście polskie aglomeracje, w których najwięcej się dzieje pod względem budownictwa mieszkaniowego: Warszawa, Kraków, Wrocław i Trójmiasto.