Jak mierzyć ryzyko walutowe?

Przeczytaj także: Jak ograniczyć ryzyko walutowe?

Odchylenie standardowe

Za najprostszą metodę pomiaru ryzyka walutowego uznaje się odchylenie standardowe. Miara ta daje możliwość wyciągnięcia wniosków na temat, jaka część zwrotu z inwestycji mieści się w określonym przez tę miarę przedziale. Odchylenie standardowe nie określa jednak precyzyjnie tych zwrotów, które nie są równomiernie rozłożone wokół średniej. Mierzenie ryzyka tym sposobem jest pomocne jedynie dla prognozowania ryzyka rozumianego jako prawdopodobieństwo nie uzyskania określonego zysku.

Średnie odchylenie

Inną z miar określającą ryzyko jest średnie odchylenie od zakładanego planu. Miara ta analizuje te zwroty, które w określonym przedziale czasu nie są zgodne z oczekiwanym planem. Tym sposobem unika się nieścisłości, które miały miejsce przy ocenianiu ryzyka metodą odchylenia standardowego, a tym samym sytuacji, w której zyskowna inwestycja jest oceniona negatywnie. Odchylenie od zakładanego planu jest bardzo dobrym narzędziem do oceny ryzyka o rozkładzie asymetrycznym.

VaR

Najbardziej popularną metodą pomiaru ryzyka kursu walutowego jest szeroko stosowana przez banki i inne instytucje finansowe metoda Value at Risk (VaR, nie mylić z VAR, czyli Vector Autoregression). Wykorzystuje ona analizę statystyczną zmienności kursów w przeszłości do oszacowania poziomu ryzyka, na jakie wystawiona jest dana inwestycja. Wykorzystanie metody VaR do pomiaru ryzyka składa się z oszacowania ryzyka dla pojedynczej waluty oraz określenia korelacji pomiędzy poszczególnymi walutami. Metoda VaR, w przeciwieństwie do innych metod pomiaru ryzyka, odnosi się do wartości, a nie do stopy dochodu. W ten sposób określa maksymalną stratę, jaką można osiągnąć na danej pozycji w określonym czasie. Ta maksymalna strata określona jest z wysokim prawdopodobieństwem, i wnioskiem z tej analizy jest fakt, że z bardzo dużym prawdopodobieństwem nie straci się więcej niż wartość VaR. Wartość inwestycji określona w jednostkach pieniężnych jest znana na początku okresu, a wartość na końcu okresu jest zmienną losową.

Należy podkreślić, że metoda VaR opiera się na założeniu, że rozkład prawdopodobieństwa oczekiwanych zysków jest normalny. Przy założeniu zerowych zysków walutowych jedyną konieczną informacją do modelowania ryzyka kursowego jest zmienność lub odchylenie standardowe waluty. Dane te z konieczności muszą być historyczne, przez co wyniki badań mogą być w różny sposób zniekształcone.

Przygotowując analizę ryzyka metodą VaR bierze się pod uwagę następujące czynniki:

• dane historyczne, które powinny odpowiadać warunkom jakie zakłada się, że będą panowały w rozważanym okresie w przyszłości. Może to stanowić problem w przypadku rynków rozwijających się i wschodzących ze względu na brak odpowiednich danych historycznych;
• krótki okres, gdyż analiza jest wtedy bardziej wiarygodna ze względu na mniejsze zaburzenia w danych empirycznych, przy dłuższych okresach VaR będzie znacznie wyższe;
• współczynnik zmienności, który może być trudny do ustalenia - niektóre rynki są rzadziej analizowane i w związku z tym trudniej jest zweryfikować poprawność analizy.

Ustalone w analizie VaR zasady można rozwinąć w celu uwzględnienia większej ilość walut jednocześnie. Ma to znaczenie w realnej działalności instytucji finansowych. Teoria rynków walutowych zakłada, że zależność między zyskami z całego portfela walut jest równie ważna jak ryzyko i zysk z każdej pojedynczej waluty.

Ocena ryzyka wynikającego z pozycji otwartej może być również prowadzona za pomocą symulacji wszystkich możliwości i prawdopodobieństw (symulacja Monte Carlo) lub poprzez wykorzystanie odchylenia standardowego opartego na danych historycznych dla oszacowania możliwych stanów rzeczywistości.