Inwestowanie: krótka sprzedaż

Przeczytaj także: Strategia inwestycyjna z wykorzystaniem obligacji skarbowych

Aspekty prawne

Na świecie interesy podmiotów funkcjonujących na rynku pożyczek papierów wartościowych reprezentuje International Securities Lending Association (ISLA). Organizacja ta współpracuje z organami nadzoru poszczególnych państw, szczególnie w zakresie tworzenia prawa i standardów obsługi.

Prowadzenie krótkiej sprzedaży papierów wartościowych podlega szczególnym regulacjom prawnym, co ma na celu wyeliminowanie ryzyka: rozliczeniowego, odkupu papierów. W Unii Europejskiej regulują je postanowienia dyrektywy MIFID.

Na polskim rynku krótka sprzedaż formalnie istnieje od 1999 roku. W najbliższych miesiącach wejdą w życie nowe regulacje w tym zakresie. Ogólne zasady prowadzenia krótkiej sprzedaży będzie zawierać znowelizowana ustawa o obrocie instrumentami finansowymi. Wprowadzane przepisy dotyczące krótkiej sprzedaży wchodzą w skład pakietu zmian, które wynikają z dyrektywy MIFID. Z kolei szczegółowe zasady będą określone w Regulaminie Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. a także w procedurach wewnętrznych podmiotów prowadzących tego rodzaju usługę.

Po nowelizacji prawa będzie istniała możliwość przeprowadzania krótkiej sprzedaży papierów, bez konieczności ich posiadania w chwili zawierania transakcji. Ułatwi to działanie aktywnym spekulantom, którzy decyzje inwestycyjne podejmują niejednokrotnie na bieżąco, wykorzystując nawet niewielkie wahania kursów. Ograniczenie do minimum formalności pozwoli na otwieranie i zamykanie pozycji nawet wiele razy w ciągu sesji. Obowiązek dostarczenia papierów wartościowych przez inwestora powstanie z chwilą zawarcia transakcji sprzedaży a termin jego spełnienia będzie upływał z datą rozliczenia sesji przez KDPW, to jest T+3.

Nowe przepisy nie będą wskazywały sposobu, w jaki inwestor może pozyskać papiery wartościowe w celu pokrycia transakcji krótkiej sprzedaży. Może to zrobić w dowolny dla niego sposób. Oczywiście znaczna większość krótkiej sprzedaży będzie pokrywana pożyczką papierów (co jest generalną praktyką na innych rynkach) ale możliwe są różne scenariusze. Takie rozwiązanie powoduje, że dostępny stanie się np. arbitraż międzyrynkowy na papierach notowanych na GPW oraz innej Giełdzie. Jeżeli wystąpią rozbieżności w wycenie papierów pomiędzy tymi rynkami wówczas kupno papierów tam, gdzie jest taniej oraz w tym samym czasie sprzedaż (czyli sprzedaż krótka) papierów tam, gdzie jest drożej umożliwia osiągnięcie zysku bez ryzyka. W takiej sytuacji pokrycie krótkiej sprzedaży nastąpi poprzez transfer papierów pomiędzy rachunkami inwestora.

Polska – stan obecny

Polski rynek pożyczek papierów wartościowych znajduje się w stadium rozwojowym. Obecnie zaledwie kilka podmiotów oferuje klientom taką możliwość. Należą do nich m.in.: Dom Inwestycyjny BRE Banku S.A., Deutsche Bank Polska SA, Erste Securities S.A.