Fundusze nieruchomości w Polsce

Przeczytaj także: Inwestowanie: nowe fundusze nieruchomości

Niektóre źródła podają, że pierwsze regulacje umożliwiające powstawanie tego rodzaju funduszy zapewniła niemiecka ustawa z 1957 r. o spółkach lokat kapitałowych, a następnie szwajcarska ustawa z 1966 r. o funduszach inwestycyjnych. To był doskonały początek do tego, żeby popularność zbiorowego inwestowania rozpropagować w innych krajach europejskich, które zaczęły wprowadzać szereg zmian w ustawodawstwie, dopuszczając do powstawania głównie funduszy lokujących powierzone im przez inwestorów środki w papiery wartościowe. Bardzo szybko pojawiły się fundusze branżowe, inwestujące w akcje spółek z różnych sektorów, takich jak ochrona zdrowia, surowce i wreszcie nieruchomości.

Natomiast w Polsce typowe fundusze inwestujące na rynku nieruchomości pojawiły się stosunkowo późno, ponieważ dopiero w 2004 r., kiedy to wraz z akcesją do Unii Europejskiej Polska dołączyła do wspólnego, unijnego rynku produktów finansowych, co oznaczało pojawienie się nowych możliwości lokowania oszczędności.

Pierwsze fundusze inwestycyjne nieruchomości na rynku polskim miały charakter funduszy zamkniętych, czyli takich, które zamiast jednostek uczestnictwa oferują inwestorom tzw. certyfikaty inwestycyjne. Najprościej mówiąc, certyfikaty to udziały, które w zależności od strategii fundusz inwestuje przede wszystkim w nieruchomości komercyjne, takie jak centra handlowe, biurowce, magazyny.

W chwili obecnej na polskim rynku funkcjonują następujące zamknięte fundusze nieruchomości:

• Arka BZ WBK Fundusz Nieruchomości,
• Skarbiec Rynku Nieruchomości,
• BPH Sektora Nieruchomości,
• Citi Living Aktywów Niepublicznych,
• Copernicus Sektora Nieruchomości 1,
• Copernicus Sektora Nieruchomości 2,
• KBC Index Nieruchomości,
• KBC Index Nieruchomości II,
• Skarbiec Rynku Mieszkaniowego,
• KBC Index Światowych Nieruchomości.

Główną wadą certyfikatów inwestycyjnych jest to, że można je nabyć tylko w określonym czasie (z reguły kilka tygodni), w formie tzw. subskrypcji organizowanej przez TFI. Dodatkowo, dostępność do takich certyfikatów jest mocno ograniczona, bowiem zapisy na nie zbierane są w punktach obsługi klienta biur maklerskich banku należącego do tej samej grupy kapitałowej, co dany fundusz inwestycyjny. Ponadto czas trwania takiego funduszu jest dosyć długi, bo z reguły jest to od 8 do 10 lat (chociaż istnieją TFI z certyfikatami 4-letnimi, jak Skarbiec Rynku Mieszkaniowego, czy fundusze KBC). Inwestycję taką należy więc traktować jako długoterminową. Po tym okresie fundusz sprzedaje nieruchomości, a zyski dzieli między udziałowców. Owszem istnieje możliwość wcześniejszej sprzedaży certyfikatów na rynku wtórnym poprzez GPW, ale ze względu na założony z góry horyzont inwestycyjny oraz ograniczoną ilość certyfikatów, mają one bardzo niską płynność w porównaniu z tradycyjnym rynkiem akcji.