Ubezpieczenia: jak uniknąć podwójnej polisy OC?

Przeczytaj także: Obowiązkowe OC coraz droższe

Główną przyczyną zjawiska podwójnych polis OC jest ich „samoodnawialność”. Specyficzny charakter obowiązkowego ubezpieczenia komunikacyjnego powoduje, że rządzi się ono wyjątkowymi zasadami. Zgodnie z art. 28 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz. 1152 z późn. zm), – "jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy (...)". Zatem, jeśli klient wypowie dotychczasową umowę ubezpieczenia OC później niż jeden dzień przed upływem okresu trwania ochrony, na który została zawarta, oraz wykupi w innym zakładzie ubezpieczeń nową umowę ubezpieczenia OC, przyjmuje się, iż zawarta została kolejna umowa, a zarazem powstał obowiązek opłacenia składki, zarówno w dotychczasowym zakładzie, jak i u kolejnego ubezpieczyciela.

Ten problem spotyka bardzo często nabywców aut używanych. Zgodnie z prawem, w momencie sprzedaży samochodu prawa i obowiązki związane z polisą OC zbywcy przechodzą na nabywcę, w tym przede wszystkim obowiązek zapłaty składki. Nowy właściciel może w ciągu 30 dni wypowiedzieć umowę ubezpieczenia, jeśli zdecyduje się na zmianę ubezpieczyciela. Co ważne, dla zakładu ubezpieczeń liczy się data dotarcia zawiadomienia, a nie jego wysłania. Jeśli kupujący tego nie uczyni i wykupi kolejną polisę u innego ubezpieczyciela, obydwaj zażądają od niego zapłaty składki. Póki co jednak nie ma zapisu w ustawie, który by jednoznacznie rozstrzygał problem, który pojawia się w momencie, gdy sprzedaż pojazdu nastąpi w momencie, kiedy do zakończenia okresu ochrony pozostało mniej niż 30 dni. W tej kwestii istnieją dwa stanowiska. Zdaniem Rzecznika Praw Ubezpieczonych prawo powinno działać na korzyść kupującego, a więc nabywca powinien móc zrezygnować z dotychczasowej polisy w ciągu 30 dni. Zdaniem Ministerstwa Finansów i np. największego z ubezpieczycieli – PZU – decydująca jest zasada, że na dzień przed zakończeniem okresu trwania ochrony należy wypowiedzieć umowę w zakładzie ubezpieczeń.

Problem pojawia się, gdy zbywca oszuka kupującego mówiąc, że nie posiada ważnej polisy OC, licząc na zwrot opłaconej składki za okres po sprzedaży auta. Zgodnie z prawem składka może być zwrócona dotychczasowemu właścicielowi pojazdu tylko wtedy, gdy nowy właściciel wypowie umowę ubezpieczenia. Ponadto do momentu gdy umowa ta nie zostanie wypowiedziana, zakład ubezpieczeń może żądać zapłacenia kolejnej raty składki zarówno od zbywcy jak i nabywcy pojazdu. Nieświadomy tego faktu sprzedawca może jednak celowo wprowadzić kupującego w błąd. Nabywca, który zgodnie ze swoim obowiązkiem ustawowym wykupi polisę OC w dniu kupna pojazdu, stanie się w ten sposób posiadaczem dwóch polis. W momencie odnowienia się starej polisy dotychczasowy zakład ubezpieczeń może zażądać od niego zapłaty składki.