Porażka IKE stała się faktem?

Przeczytaj także: Emerytury: III filar, czyli PPE, IKE i IKZE

Przypomnę tylko, że oczekiwania pomysłodawców były duże. Zgodnie z nimi Polacy mieli masowo wpłacać pieniądze na IKE. Początkowo zakładano, że rachunki IKE otworzy nawet 7 mln osób, czyli 25% dorosłych obywateli. W kilka lat po ich wprowadzeniu, nie dość, że rachunków było niewiele ponad 1 mln, to ostatnio zaczęło ich wręcz ubywać (dane: Gazeta Wyborcza). Od czasu powstania IKE w 2004 roku coś takiego zdarzyło się po raz pierwszy.

Warto zastanowić się przez chwilę nad powodami zaistniałej sytuacji.

Czy Polacy boją się, że IKE podzielą los OFE, które w ostatnim roku zamiast zysków przyniosły straty? (średnio OFE straciły po 13,9%, według wyliczeń Rzeczpospolitej). Niewykluczone, zwłaszcza, że wyniki części IKE (tych powiązanych z funduszami inwestycyjnymi), podobnie jak OFE, zależą w dużym stopniu od koniunktury na Giełdzie Papierów Wartościowych, a ta jest od ponad roku fatalna. I trudno spodziewać się rychłej poprawy. Inną przyczyną, której nie można wykluczyć, jest pogarszająca się sytuacja finansowa części posiadaczy kont IKE. Środki wpłacone w ostatnich latach mogą być dla nich sposobem na podratowanie domowego budżetu. Rosnące koszty życia i inflacja dały się we znaki wielu osobom. Jak wiadomo podwyżki płac nie objęły wszystkich. Chęć do oszczędzania na przyszłość przegrywa czasem z potrzebami dnia codziennego.

O tym, że IKE nie zdobyły uznania Polaków, świadczą liczby. Wartość aktywów IKE na koniec listopada 2008 r. sięgnęła ok. 1,8 mld zł. Zaledwie 1,8 mld zł, gdyż dla porównania wartość depozytów gospodarstw domowych sięgnęła na koniec listopada ub.r. aż 315 mld zł (dane: NBP), czyli 170 razy więcej. Jeszcze bardziej dobitnie o porażce IKE świadczyć może fakt, iż przez kilka lat ich funkcjonowania, Polacy wpłacili na nie mniej niż wynosi średnio, miesięczny wzrost wartości depozytów bankowych. W rekordowych miesiącach do banków wpływa ponad 10 mld zł. Tymczasem lokaty bankowe objęte są podatkiem od zysków kapitałowych bez żadnych ustępstw.