Fundusze pożyczkowe: źródło taniego kapitału

Przeczytaj także: Fundusze pożyczkowe dla MSP wzrosną

Różne pożyczki, różne rygory

Kapitał oferowany w około 70 polskich funduszach pochodzi między innymi z unijnej pomocy (z tego źródła niebawem trafi do funduszy aż 800 mln zł, tj. ponad dwa razy więcej niż w latach 2004-2006) oraz z polskiego budżetu i prywatnych środków instytucji, przy których działają placówki pożyczkowe. Ich kapitał adresowany jest wyłącznie do przedsiębiorców, w szczególności zaliczanych do mikro i małych. Oferowane pożyczki naprawdę są tańsze, niż w bankach i łatwiej dostępne. Ponieważ wypłacane one są z różnych źródeł, nie wszystkie fundusze muszą stosować się do zasad wprowadzonych w lipcu przez KE. Mają one zastosowanie wyłącznie do pożyczek wypłacanych w ramach unijnego dofinansowania. W związku z tym może dojść do sytuacji, że jeden fundusz pożyczkowy oferuje kapitał z kilku linii pożyczkowych, a europejskie rygory dotyczą tylko jednego rodzaju pożyczki.

Prezes Polskiego Stowarzyszenia Funduszy Pożyczkowych rozesłała do funduszy interpretację unijnego komunikatu. Ponieważ w lipcu 2008 r. stopa referencyjna wynosiła 6,42 pkt. proc. a oprocentowanie pożyczek miało być uzależnione od sytuacji danego przedsiębiorcy, dlatego w piśmie PSFP radzono, by oprocentowanie nie było niższe niż 7,42 pkt. proc. W przypadku firm istniejących krótko, należało do stopy bazowej, czyli 6,42 pkt. proc. doliczać nawet 4 pkt. proc. i w związku z tym osoby uruchamiające działalność lub prowadzące ją nie dłużej niż 12 miesięcy miały płacić odsetki na poziomie 10,42 pkt. proc. Jednak mniejszymi kosztami pożyczek należało obciążać doświadczonych przedsiębiorców z dobrą sytuacją finansową i w efekcie ustalone im oprocentowanie mogło wynieść 8-9 punktów procentowych.

Prowizje 1-3 procent

W kraju działa około 70 funduszy pożyczkowych, które oferują szybko i bez zbędnych formalności tani kapitał, najczęściej dla przedsiębiorców z określonego terenu, np. województwa. W zależności od placówki, oprocentowanie ich pożyczek w skali roku najczęściej waha się w granicach 7 – 12 pkt. proc. (górna granica odnosi się pożyczkobiorców rozpoczynających działalność gospodarczą). Zdarzają się również fundusze, na przykład w Łódzkiej Agencji Rozwoju Regionalnego, które od wielu lat oferują przedsiębiorcom jeszcze tańszy kapitał. Oprocentowanie łódzkich pożyczek wynosiło na dzień oddawania tego tekstu do druku (lipiec 2009 r.) 2,50 pkt. proc.

Większość funduszy adresuje kapitał do właścicieli mikro i małych firm, którzy mogą liczyć na nie więcej niż 120 tys. zł (są wyjątki). Pożyczki przyznawane są na pokrycie maksymalnie 80 proc. wartości planowanego przedsięwzięcia. Za korzystanie z kapitału pożyczkobiorcy płacą najczęściej jednorazowe prowizje wahające się od 1 do 3 proc. wartości pożyczki a jako zabezpieczenie spłaty kapitału przedstawiają poręczenia osób trzecich albo wyspecjalizowanych funduszy. Pożyczkodawcy przyjmują także m.in. hipoteki, zastawy, cesje. Oprocentowanie pożyczek w Funduszu Regionu Wałbrzyskiego dla starterów wynosi obecnie 8,53 pkt. proc. a dla przedsiębiorców z dłuższym stażem – 5,53 pkt. proc. Z kolei w Fundacji Wałbrzych 2000, która oferuje maksymalnie 120 tys. zł na okres 5 lat, pożyczkobiorcy (za wyjątkiem absolwentów i osób bezrobotnych) płacą odsetki w skali roku na poziomie 6,80 pkt. proc.