Rynek bancassurance: weszły dobre praktyki

Przeczytaj także: II Rekomendacja Dobrych Praktyk Bancassurance

Ponadto Rekomendacja może być w przyszłości pomocniczo stosowana przez organy nadzoru - Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów czy Komisję Nadzoru Finansowego, np. w ramach kontroli działalności prowadzonej przez banki czy zakłady ubezpieczeń. Mogą się na nią też powoływać klienci w postępowaniach przed Bankowym Arbitrażem Konsumenckim.

Rekomendacja Dobrych Praktyk Bancassurance jest regulacją, która została dobrowolnie wprowadzona przez samych uczestników rynku bancassurance, działających w ramach Związku Banków Polskich. Jej założeniem jest wyznaczenie określonych standardów postępowania w wykonywaniu grupowych umów ubezpieczenia, w szczególności w relacji bank - klient, czyli w dużej mierze w zakresie stosunków, które obecnie nie są regulowane przepisami prawa.

Jak podaje Lovells, zgodnie z Rekomendacją, obowiązki banku pojawiają się już na etapie obejmowania klientów ochroną w ramach grupowych umów ubezpieczenia. Bank jest wówczas zobligowany do poinformowania klienta o tym, czy przystąpienie do umowy ubezpieczenia jest niezbędne do skorzystania z danego produktu bankowego, np. do otrzymania kredytu. Ponadto, klient powinien otrzymać informacje o zakresie ochrony ubezpieczeniowej oraz jej kosztach. Postanowienia Rekomendacji uwzględniają również aspekt formalny przekazywania informacji, poprzez zastrzeżenie, iż dokumentacja powinna być sformułowana w sposób zrozumiały oraz przystępny dla klienta, a wszelkie niejasności powinny być interpretowane na jego korzyść. Istotnym postanowieniem Rekomendacji, w zakresie udzielania informacji klientowi, jest wreszcie postanowienie nakładające na banki obowiązek instruowania klienta odnośnie przysługujących mu w danej sytuacji uprawnieniach, nawet wówczas, gdy klient sam się na nie powołuje, a także wspieranie go w zgłaszanych roszczeniach wobec zakładu ubezpieczeń, co nakłada wręcz na bank funkcję quasi doradcy klienta.

Oprócz obowiązków służących zapewnieniu należytej wiedzy oraz świadomości po stronie klienta, Rekomendacja reguluje również kwestie, które nie są obecnie normowane przez przepisy prawa, a które wywołują dużo problemów oraz kontrowersji w praktyce, jak np. kwestia zwrotu kosztów niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej w razie jej wcześniejszego zakończenia, czy też prawa ubezpieczonych do rezygnacji z ochrony ubezpieczeniowej bez konieczności ponoszenia z tego tytułu opłat.

Zdaniem radcy prawnego Aldony Wnęk - Counsela w kancelarii prawnej Lovells: "Wydanie Rekomendacji przez Związek Banków Polskich jest bez wątpienia krokiem naprzód w zakresie poprawy funkcjonowania rynku bancassurance w Polsce. Godnym pochwały jest fakt, że banki, nie czekając na interwencję ustawodawcy, same uregulowały sporne kwestie powstające w praktyce obrotu jak, na przykład, zwrot kosztu niewykorzystanej składki czy prawo do rezygnacji ubezpieczonego. Z pewnością jednak z ostateczną oceną Rekomendacji należy poczekać, gdyż najwięcej będzie zależało od faktycznego stosowania się do niej przez banki. Niektóre bowiem z obowiązków wskazanych w Rekomendacji mogą okazać się trudne w realizacji jak, na przykład, wprowadzenie zmian w systemach informatycznych, dokumentacji, czy też systemach raportowania lub rozliczeń pomiędzy bankiem i ubezpieczycielem, wynikających z wprowadzenia zwrotu kosztów ochrony, dodatkowych informacji, czy też monitoringu odmów wypłaty świadczeń. W celu sprostania postanowieniom Rekomendacji niezbędne wydaje się również doszkalanie przez banki swych pracowników oraz osób zajmujących się pośrednictwem kredytowym, aby byli oni w stanie w należyty sposób udzielać klientom odpowiednich informacji związanych z ubezpieczeniem. Warto wreszcie nadmienić, iż choć formalnie adresatami Rekomendacji są wyłącznie banki, to jednak w celu realizacji jej niektórych postanowień, jak na przykład dostosowanie używanej dokumentacji do wymogów Rekomendacji, niezbędne będzie współdziałanie banków z ubezpieczycielami."