Kryzys finansowy w Polsce nie był dotkliwy
2009-12-03 10:35
Od momentu kiedy apogeum recesji objęło gospodarkę naszego kraju minął ponad rok. Niewątpliwie kryzys wpłynął znacząco na nasz kraj, ale czy spowodował takie spustoszenie, jak głosiły prognozy? Analitycy Związku Firm Doradztwa Finansowego zgadzają się, co to tego, że panika i reakcje związane ze spowolnieniem gospodarczym były przesadzone.
Przeczytaj także: Umowy kredytowe coraz bardziej restrykcyjne
Paweł Satalecki, Analityk Finamo S.A., Związek Firm Doradztwa Finansowego:
Najbardziej dokuczliwe następstwa kryzysu
Użycie słowa kryzys w odniesieniu do sytuacji w Polsce wydaje się nieco nieadekwatne. Wydaje się, że powinniśmy rozważać kwestię spowolnienia – wszakże nasza gospodarka cały czas rozwijała się, nie kurczyła i według wszystkich prognoz będzie rozwijać się nadal. Podsumowując ostatni rok trzeba wspomnieć o dwóch kluczowych jego następstwach: wzroście bezrobocia i ograniczeniu akcji kredytowej przez banki. Mniejsza liczba udzielanych kredytów to główna bolączka systemu finansowego w ubiegłych 12 miesiącach spowodowana światowym kryzysem. Gdy dzieje się gorzej w gospodarce i u kredytobiorców - banki muszą zakręcać kurek z pieniędzmi, aby uniknąć nadmiernego ryzyka.
Zmiany na rynku bankowym
W czasie spowolnienia gospodarczego słowem odmienianym przez wszystkie przypadki na rynku bankowym było „ryzyko”. To właśnie ryzyko niewypłacalności klientów zmieniło oferty instytucji finansowych, wymagania i samo podejście do klienta.
Za najważniejszą zmianę można uznać zakończenie udzielania kredytów hipotecznych na ponad 100 proc. wartości nieruchomości z minimalnym wkładem własnym. Ta zmiana wyraźnie zatrzymała okres prosperity na rynku nieruchomości, a co za tym idzie innych powiązanych z nim branż.
Obecnie zdolność kredytowa klienta jest o wiele bardziej dokładnie weryfikowana, w ocenie przyjmuje się ostrzejsze kryteria – Kowalski nie może więc już „przeżyć” miesiąca za 400 złotych, jak wynikało z niektórych badań zdolności kredytowej przed kryzysem. Z punktu widzenia klienta spowolnienie gospodarcze w Polsce mogło być szokiem – w bardzo krótkim czasie z ogromnej podaży kredytów, walki o klienta coraz bardziej wyśrubowanymi warunkami banki przeszły do sytuacji zupełnie odwrotnej.
Pewnym zaskoczeniem mógł być rządowy program Rodzina na swoim, który istniał oczywiście już wcześniej, ale to dzięki spadającym cenom mieszkań w okresie największych kłopotów zyskał tak bardzo na popularności i de facto stał się podporą całego rynku nieruchomości w Polsce w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
Kluczowe wydarzenia na rynku finansowym
Kryzys na świecie sprawił, że miniony rok obfitował w istotne wydarzenia także na naszym rynku finansowym. Najważniejszym procesem było najpierw załamanie się rynku kredytów hipotecznych, a potem jego normalizowanie się, aż do stanu dzisiejszego.
Frank przestał być ulubioną walutą naszych kredytobiorców – Polacy wolą złotego i euro. W tym kontekście ważnym wydarzeniem było wprowadzenie rekomendacji SII pozwalającej klientom banków uniknąć wysokich spreadów i walutę na spłatę kredytu kupować samemu w kantorach.
Nie można także zapomnieć o tak ważnych wydarzeniach jak zgoda pomiędzy PZU a Eureko czy ogromna dywidenda i emisja akcji PKO BP. Trochę wcześniej niż dokładnie rok temu na rynek weszły także dwa nowe banki – Allior Bank i Allianz Bank.
Ze względu na światowy kryzys i stymulowanie naszej gospodarki warto też zwrócić uwagę na rekordowo niskie stopy procentowe w Polsce, które spadły z 6 proc. na jesieni ubiegłego roku do 3,5 proc. obecnie.
Wydarzeniem były także problemy przedsiębiorców z opcjami walutowymi – okazało się, że także i ludzie teoretycznie świadomi ryzyka nie potrafili obronić się przed ogromnymi stratami i spekulacją na naszej walucie.
W kontekście całej polskiej gospodarki kryzys nie był tak dotkliwy jak go opisywały media, które zbyt pesymistycznie, podobnie jak np. amerykańscy ekonomiści, podeszły do problemu kryzysu. Okazało się, że polscy konsumenci zachowali optymizm i nie zaprzestali zakupów. Nasza gospodarka, właśnie ze względu na popyt wewnętrzny, mniejszy niż w innych krajach udział eksportu czy brak ryzykownych instrumentów w aktywach banków, jest obecnie jedną z najszybciej rozwijających się gospodarek na świecie. Z drugiej strony na przełomie roku na rynku kredytowym nastąpił prawdziwy kryzys – akcje kredytowa praktycznie zamarła, cena pieniądza na rynku międzybankowy wzrosła do wyjątkowo wysokich poziomów. Na szczęście ten trudny okres jest już za nami i banki coraz chętniej, choć jeszcze nie na wielką skalę, pożyczają pieniądze.
Przeczytaj także:
Kryzys w Polsce 2009 - podsumowanie ZBP
oprac. : Regina Anam / eGospodarka.pl
Więcej na ten temat:
kryzys w Polsce, kryzys finansowy, warunki udzielania kredytów, rynek finansowy, rynek kredytów, kryzys kredytowy, kryzys hipoteczny