IRGiT: izba rozliczeniowa i rozrachunkowa na rynku energii

Przeczytaj także: Rynek instrumentów pochodnych VI 2009

Dzięki otrzymanemu zezwoleniu IRGiT będzie mogła rozpocząć rozliczenie transakcji zawieranych na Towarowej Giełdzie Energii S.A. a w przyszłości rozszerzyć obszar swojej działalności o rozliczenie innych giełd oraz transakcji pozagiełdowych. IRGiT będzie pierwszą w Europie Wschodniej izbą rozliczeniową typu Central Counterparty przyjmującą na siebie pełną odpowiedzialność za wykonanie transakcji.

„Istnienie sprawnego, sprawdzonego i znanego na rynku energii systemu notującego oraz izby rozliczeniowo-rozrachunkowej, działającej w sposób przejrzysty i zgodny z międzynarodowymi standardami oraz regulacjami unijnymi (tzw. dyrektywa MiFID), jest niewątpliwie solidną bazą do rozwoju rynku energii elektrycznej oraz instrumentów pochodnych związanych z tym rynkiem, a także w przyszłości z innymi rynkami towarowymi” – powiedział Ireneusz Łazor, Prezes Zarządu IRGiT.

Instrumenty, które mogą być przedmiotem obrotu na szeroko rozumianym rynku energii, można podzielić na dwie kategorie. Pierwsza to towary giełdowe, do których zgodnie ze znowelizowaną ustawą o giełdach towarowych zaliczamy energię elektryczną, a także prawa majątkowe wynikające ze Świadectw Pochodzenia opisanych w ustawie Prawo Energetyczne. W tej grupie znajdują się również nie będące instrumentami finansowymi prawa majątkowe, których cena zależy od ceny określonych rodzajów energii (np. kontrakty forward). Druga grupa to instrumenty finansowe, których cena zależy od ceny towarów giełdowych a obrót i rozliczanie odbywa się zgodnie z ustawą o obrocie instrumentami finansowymi.

„Ważnym elementem wprowadzenia do obrotu transakcji terminowych jest możliwość wykorzystania ich jako elementu długookresowej wyceny elektrowni w procesie zmian własnościowych. Wydaje się, że na obecnym etapie prywatyzacji sektora energetycznego oraz spodziewanych nowych inwestycji w sektorze, transakcje terminowe mogą odegrać istotną rolę w planowaniu tych procesów” – dodaje Grzegorz Onichimowski, Prezes Zarządu TGE.

Wprowadzenie do obrotu na TGE kontraktów terminowych futures jako uzupełnienie kontraktów forward na energię wpłynie na zwiększenie możliwości zarządzania kosztami firm związanych z energetyką. Umowa terminowa może służyć nie tylko gwarancji dostaw w przyszłości określonej ilości energii elektrycznej po ustalonej z góry cenie, ale również zabezpieczaniu jedynie ceny energii bez konieczności jej zakupu. Umowa terminowa może służyć producentom, którzy chcą uniknąć sytuacji, gdzie za dostawę wykonaną w przyszłości otrzymają inną zapłatę niż tę, którą przyjmą za podstawę dla planowania działalności gospodarczej lub odbiorcom w celu przygotowania projekcji kosztów zakupu energii elektrycznej.

IRGiT odegra również rolę w projekcie uruchomienia przez TGE wraz z skandynawską giełdą Nord Pool wspólnego regionalnego rynku energii, reprezentując Członków TGE w rozliczeniach tego rynku i zarządzając ryzykiem zmienności kursów walutowych.

IRGiT planuje przejąć rozliczanie wszystkich rynków prowadzonych przez TGE w dniu 17 maja 2010.