MIFID odmieni polski rynek finansowy?

Przeczytaj także: Co dyrektywa MIFiD daje konsumentom

Adresaci regulacji MIFID (dawcy usług inwestycyjnych) musieli stworzyć nowe mechanizmy analizy ryzyka, związanych z ich działalnością oraz przygotować i wprowadzić w życie odpowiednie systemy zarządzania tym ryzykiem. Istotnym wyzwaniem dla tychże podmiotów jest na przykład wdrożenie funkcji compliance i audytu wewnętrznego oraz przygotowanie nowych procedur wewnętrznych w zakresie wykonywanej działalności. W szczególności zwraca uwagę wymóg zatrudniania w każdej takiej instytucji osoby/komórki odpowiedzialnej za kontrolę zgodności jej działalności z prawem – tzw. compliance officer’a, którego działalność oparta byłaby na zasadach: niezależności, podległości organizacyjnej (bezpośrednio pod zarząd), dostępie do wszystkich niezbędnych informacji i danych oraz odpowiednim systemie wynagradzania zapewniającym obiektywizm i skuteczność nadzoru.

Przedstawione powyżej zmiany mają na celu, przede wszystkim, ochronę praw klienta – jako biorcy usług inwestycyjnych. Wspólnotowy prawodawca przewiduje bowiem, iż elementem niezbędnym dla poprawnego rozwoju nowoczesnych rynków finansowych jest zapewnienie możliwie wysokiego poziomu ochrony dla „nieprofesjonalistów”, którzy są klientami usługodawców zawodowo prowadzących swoją działalność gospodarczą. Zgodnie z przyjętym założeniem, skoro państwo reglamentuje działalność gospodarczą instytucji finansowych, zarówno poprzez wymóg uzyskiwania zezwoleń na prowadzenie wysoce specjalistycznej działalności, a także sprawuje stały nadzór ostrożnościowy nad ich działalnością, powinno także dawać poczucie bezpieczeństwa dla „nieprofesjonalistów” – klientów usług inwestycyjnych.

Klient takich usług musi mieć bowiem poczucie, że skoro państwo nadzoruje działalność instytucji finansowych, to standardy w zakresie zapewnienia jego bezpieczeństwa inwestycyjnego są podwyższone. Przy tej okazji warto wspomnieć, iż podobne postulaty były formułowane w Polsce w przypadku problemów z tzw. „toksycznymi opcjami”, gdzie wskazywano że problemy te nie wystąpiłyby w przypadku szeregu polskich przedsiębiorców, gdyby w odpowiednim czasie wprowadzone były regulacje MIFID. Podnoszonym argumentem była właśnie konieczność zapewnienia dobrej komunikacji pomiędzy instytucją finansową a jej klientem, w oparciu o rzetelną analizę posiadanej przez adresata usługi inwestycyjnej wiedzy na temat ryzyka inwestycyjnego oraz wspomnianej zasady best execution.

Reasumując, oczekiwania związane z wdrożeniem MIFID jako instrumentu podnoszącego poziom ochrony klientów usług inwestycyjnych są nadal duże. Czas pokaże, czy dostosowując swoją działalność do wymogów MIFID, instytucje finansowe jednocześnie w rzeczywisty sposób podniosły poziom bezpieczeństwa świadczonych usług inwestycyjnych. Może się także spełnić negatywny scenariusz, zgodnie z którym wymogi MIFID stanowić będą kolejną (zbędną) biurokrację w działalności instytucji finansowych, której wdrożenie nie wyeliminuje podwyższonego ryzyka działalności inwestycyjnej klientów, co podnoszą już w chwili obecnej w szczególności dystrybutorzy jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych. Pozostaje jednak wyrazić nadzieję, iż niezależnie od faktycznego kierunku wdrażania MIFID, polski klient usług inwestycyjnych będzie coraz lepiej wyedukowanym klientem, w większym stopniu świadomym zagrożeń związanych z funkcjonowaniem nowoczesnych rynków finansowych.