Prywatyzacje w Polsce a zyski z debiutów

Przeczytaj także: Cena akcji PZU a kondycja giełdy

PODSTAWOWE DANE O OFERTACH Jak wynika z raportu liczba akcji, na które złożono zapisy, prywatyzowanych przedsiębiorstw ze strony inwestorów indywidualnych w przypadku akcji każdej (z wyjątkiem PZU) z opisywanych spółek była większa od liczby oferowanych w tej transzy akcji, co narzucało konieczność redukcji zapisów. W przypadku Banku Handlowego stopa redukcji wyniosła zaledwie 35%, co należy wiązać z kilkumiesięcznym ruchem spadkowym na indeksie WIG, poprzedzającym prywatyzację. Z tej samej przyczyny stosunkowo niskie stopy redukcji obserwowano też w przypadku ofert publicznych KGHM i Telekomunikacji Polskiej. W przypadku prywatyzacji PKN Orlen w 1999 r. stopa redukcji przekroczyła 95% i od tej pory – w przypadku prywatyzowanych państwowych gigantów – poruszała się na w miarę stałym, wysokim poziomie.

Prywatyzacja PZU była precedensem ze względu na limity wielkości składanych zleceń, które w założeniu miały chronić inwestorów przed dużą stopą redukcji. Każdy inwestor indywidualny mógł złożyć zapis na maksymalnie 30 akcji PZU (o wartości 9 375 zł). W rezultacie, mimo rekordowej liczby zleceń na akcje ubezpieczyciela, redukcja nie była konieczna.

Średnia wartość zlecenia w transzy inwestorów indywidualnych była bardzo zróżnicowana – wahała się w granicach od kilku tysięcy złotych (w przypadku ofert Banku Handlowego i KGHM) do prawie 300 tys. zł (w przypadku PGE). Średnia wielkość zlecenia zależała w dużym stopniu od oczekiwanej stopy redukcji – co można było zauważyć np. przy rekordowo wysokich redukcjach w przypadku spółek Lotos i PGE. Natomiast średnia wartość przydzielonych akcji cechowała się mniejszą zmiennością i wahała się w przedziale: od nieco ponad 1600 zł (w przypadku KGHM) do prawie 15 tys. zł (w przypadku PGE).

Konstrukcja oferty publicznej PZU, narzucająca limity ilości kupionych akcji, określiła tym samym minimalną i maksymalną wartość zlecenia (odpowiednio 937,5 zł oraz 9 375 zł). Średnia wartość jednego zlecenia była bliska maksimum i wyniosła 8 778 zł. Spośród omawianych spółek, dwie pierwsze emisje – Banku Handlowego oraz KGHM – były przeprowadzane niedaleko lokalnego dołka z połowy 1997 r., czyli krótko po fali wzrostów z lat 1995-1997. Obie spółki debiutowały w rozstępie 10 dni (Bank Handlowy – 30 czerwca 1997 r., natomiast KGHM – 10 lipca 1997 r.).

Bank Pekao SA zadebiutował natomiast tuż przed dużym ruchem spadkowym, jednak – jak pokazuje wykres – spółka ta należała do wyjątków. Dużo częściej wejście na giełdę odbywało się na początku większego ruchu wzrostowego (TP SA, LW Bogdanka) lub w jego trakcie (PKN Orlen, PKO BP, Lotos, PGNiG). Prywatyzacja spółki LW Bogdanka w połowie 2009 r. miała szczególne znaczenie ze względu na fakt, iż była to pierwsza tak duża oferta publiczna po ponad półtorarocznej bessie.