Jak General Motors podniósł wartość firmy

Przeczytaj także: Opłaty za leasing zorganizowanej części przedsiębiorstwa (w tym z tytułu goodwill) bez podatku

Im lepiej, tym gorzej

Tutaj sprawy zaczynają się komplikować, ponieważ trzeba postawić pytanie, skąd wzięła się różnica wycen księgowych niektórych zobowiązań i aktywów w stosunku do ich faktycznej wartości. General Motors wyjaśnia, że wyższe wartości księgowe zobowiązań wynikają z przyjętych wyższych stóp dyskonta zastosowanych przy szacowaniu wartości godziwych. Przekładając to na bardziej zrozumiały język: w związku z kiepską kondycją finansową spółki, pewne zobowiązania General Motors stały się bardziej zagrożone niż wynikało to z ich wcześniejszej wyceny, dlatego przyjęto wyższe stopy dyskontowe. Ich wzrost pomniejszył wartość godziwą pasywów, więc powiększyła się luka w stosunku wartości wykazanych w bilansie, a tym samym powiększyła się pozycja „wartość firmy”. Jeśli w przyszłości sytuacja finansowa spółki ulegnie poprawie, pozycja „wartość firmy”, wynosząca obecnie ponad 30 mld USD, będzie ulegała pomniejszeniu.

Podobne operacje przeprowadzono po stronie aktywów, np. pomniejszając wartość aktywów zmniejszających przyszłe zobowiązania z tytułu podatków dochodowego. Nie zagłębiając się w szczegóły, które prawdopodobnie interesowałyby tylko garstkę czytelników, trzeba podkreślić, że motoryzacyjny gigant tak bardzo podrasował swoje sprawozdania finansowe, że odbije się to na przyszłych wynikach spółki. Długoterminowy wzrost zysków spółki i poprawa jej wiarygodności w oczach instytucji finansowych paradoksalnie nie będą przekładać się na korzyści dla akcjonariuszy, ponieważ w miarę zawężania się luki między omówionymi powyżej wycenami, konieczne będzie proporcjonalne redukowanie wartości pozycji „goodwill”. W przewidywalnej przyszłości nie należy zatem szczególnie liczyć na wysokie dywidendy wypłacane przez General Motors.

Government Motors

Księgowe zabiegi zastosowane przez spółkę General Motors pokazują, jak wiele można zdziałać pracując pod presją polityków, którzy tuż przed wyborami na gwałt potrzebują zaprezentować społeczeństwu efekty ich działań. Amerykańscy podatnicy obecnie kontrolują 61 proc. udziałów w spółce, a zaplanowana na koniec 2010 roku powtórna emisja akcji dla szerszej publiczności ma udowodnić wyborcom, że ich pieniądze nie poszły na marne. Po wygaśnięciu rządowych dopłat do samochodów w ramach programu „Cash for Clunkers”, sprzedaż aut w USA naturalnie spadła. W sierpniu 2010 roku General Motors sprzedał o 25 proc. mniej samochodów niż rok wcześniej, co tylko potwierdza, że biznesowe fundamenty nie idą obecnie w parze z rachunkowymi cudami. Znaki towarowe i inne trudne do wycenienia wartości niematerialne General Motors prawdopodobnie są warte kilka miliardów dolarów, ale bliska patologii jest sytuacja, gdy wyczarowane w ciągu kilkunastu miesięcy 30,2 mld USD stanowią główny składnik majątku spółki produkującej fizyczny towar (a nie nienamacalne usługi, jak np. internetowe firmy).

Prawa rachunkowości nie zawsze działają w realnym życiu. Gdyby było inaczej, klient nie dysponujący gotówką, a jedynie dobrą reputacją lub rozpoznawalnym wizerunkiem, mógłby bez trudu zamienić swoje aktywa niematerialne na nowego opla, chevroleta, daewoo czy cadillaca.