Kredyt konsumencki wg nowych zasad

Przeczytaj także: Zmiany w kredycie konsumenckim

Wcześniejsza spłata kredytu do tej pory nic klienta nie kosztowała, po zmianie w niektórych przypadkach będzie inaczej. Opłata za wcześniejszą spłatę pojawi się jeśli spłacany kredyt będzie miał stałe oprocentowanie i w ciągu 12 miesięcy klient nadpłaci co najmniej równowartość trzech średnich wynagrodzeń w gospodarce (publikowanych przez GUS).

Żadnej z tych trzech zmian z pewnością nie można określić zmianami na lepsze. Ale w ustawie są i takie.

Przede wszystkim nowe przepisy będą obowiązywały wszystkie firmy pożyczkowe oraz pośredników, nie tylko banki. Klient, przed pożyczeniem pieniędzy, powinien dostać do ręki wszędzie gdzie się po nie uda, taki sam formularz z różnego rodzaju informacjami o pożyczce, m.in. o jej kosztach, zasadach spłaty czy konsekwencjach nie oddania pieniędzy na czas. Powinien więc poznać szczegółowe warunki przed decyzją, a nie dopiero wraz z umową kredytową, gdy już ją podpisze. I to we wszystkich krajach Unii Europejskiej.

W umowach o kredyt walutowy podawane mają być dodatkowo m.in. informacje o sposobie i terminach ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego wyliczana będzie kwota uruchamianego kredytu oraz zasady przeliczania na walutę wypłaty i spłaty kredytu.

Hitem formularza ma być informacja o całości kosztów kredytu konsumpcyjnego (wzór identycznego dla wszystkich krajów UE formularza dla kredytu konsumpcyjnego zamieszczamy w osobnym pliku). Informacja o całkowitych kosztach kredytu powinna znaleźć się w drugiej części arkusza pt. „Opis głównych cech produktu kredytowego”, w szóstej rubryce. Od razu jednak nasuwa się pytanie czy kredytodawcy faktycznie będą ujmowali tu całość kosztów, łącznie np. z kosztami koniecznych ubezpieczeń (które można przedstawiać na wiele sposobów) i innych powiązanych z kredytem usług, z których zmuszony będzie skorzystać klient. W kolejnej, trzeciej części formularza, instytucja finansowa będzie zobowiązana pokazać rzeczywiste oprocentowanie, ujmujące wszystkie koszty kredytowe. Lub obliczyć to oprocentowanie dla kosztów, które jest w stanie ująć i wymienić je obok wyliczenia.

Fakt, że arkusz ma wyglądać tak samo na terenie całej UE, ma ułatwić starania o kredyt również poza granicami kraju. Czy Polacy skuszą się na pożyczki w strefie euro, gdzie stopa procentowa jest cztery razy niższa niż u nas? Na szerszą skalę z pewnością nie. Może stanie się tak najwyżej w rejonach przygranicznych, jak zauważają prawodawcy unijni. Jeśli oczywiście przez jedną ze stron pokonana zostanie bariera językowa. A czy zagraniczne banki skuszą się na naszych klientów? Polski prawodawca na wszelki wypadek zapewnił zagranicznym instytucjom finansowym dostęp do bazy Biura Informacji Kredytowej na tych samych zasadach co bankom krajowym.

Poza całościowymi kosztami kredytu i rzeczywistą stopą procentową w formularzu znajduje się jeszcze jedna bardzo ważna dla klienta rubryka: „Kredytodawca musi natychmiast i bez pobierania żadnych opłat udzielić Pani/Panu informacji o wyniku weryfikacji w bazie danych, w przypadku gdy wniosek o kredyt zostanie odrzucony na podstawie informacji uzyskanych z tej bazy”. Krótko mówiąc, bank czy instytucja parabankowa, jeśli odmówi pożyczenia pieniędzy, zobowiązana jest wytłumaczyć klientowi dlaczego. Można jednak mieć wątpliwości, czy rzeczywiście firmy będą tu szczere z klientem i wpiszą prawdziwą przyczynę. Istnieje obawa, że najczęstszą odpowiedzią będzie formułka: brak zdolności kredytowej. Choć gdyby instytucje finansowe faktycznie informowały o niekorzystnej historii we własnej bazie danych, czy też o złych wpisach w Biurze Informacji Kredytowej i w biurach informacji gospodarczej, klient byłby bardziej zmobilizowany do wyprostowania swoich spraw finansowych lub wyjaśnienia istniejących tam nieporozumień czy też pomyłek.

Nie ma też pewności czy przedstawiane w formularzu dane i parametry oferowanego kredytu rzeczywiście będą ostateczne, czy później przy umowie kredytowej instytucja finansowa nie dopisze dodatkowych kosztów. Np. nie zmieni warunków kredytu z jakiś przyczyn, które pojawią się „w ostatniej chwili”. W takich sytuacjach z wcześniejszych porównań formularzy nici, a na dodatek studiowane wcześniej dane wstępne mogą uśpić czujność, przy podpisywaniu finalnego formularza.