Expander: indeks koniunktury IX 2011

Przeczytaj także: Expander: indeks koniunktury VIII 2011

Wrześniowa ankieta już piąty miesiąc z rzędu osiągnęła rekordowo niski poziom. Aż 75% osób odpowiadających na ankietę spodziewa się pogorszenia koniunktury gospodarczej w okresie najbliższych sześciu miesięcy. We wrześniu po raz pierwszy zabrakło osób, które dostrzegałyby na horyzoncie poprawę sytuacji w gospodarce. W rezultacie IKEF znalazł się na poziomie -75 punktów.
IKEF zaprojektowany został jako wskaźnik wyprzedzający koniunkturę gospodarczą (leading indicator). Indeksy tego typu oceniają nastroje lub oczekiwania przedsiębiorców i konsumentów, czy też badają zaobserwowane tendencje w aktywności krajowych przedsiębiorstw. Przykładem mogą być publikowane przez GUS wskaźniki koniunktury w przemyśle, budownictwie, handlu i usługach oraz wskaźnik koniunktury konsumenckiej a także wskaźnik PMI firmy Markit. Za wskaźniki wyprzedzające uznaje się także niektóre dane makroekonomiczne, jak np. wielkość podaży pieniądza oraz notowania pochodzące z rynków finansowych, takie jak nachylenie krzywej rentowności, czy też indeksy giełdowe. Te ostatnie uważane są zresztą za jedne z najskuteczniejszych wskaźników wyprzedzających. Dlatego też warto zwrócić uwagę na fakt, że IKEF w ostatnich miesiącach zaczął wyraźny trend zniżkowy znacznie wcześniej niż główny indeks warszawskiej giełdy, co widać wyraźnie na załączonym wykresie (Wykres 2). Tytułem przypomnienia, IKEF wyprzedził też w tym roku tendencje inflacyjne, co zostało opisane przy okazji kwietniowej edycji wskaźnika.

Informacje o badaniu
IKEF obliczany jest na podstawie opinii zatrudnionych w instytucjach finansowych ekspertów oraz menedżerów średniego i wyższego szczebla, zajmujących się bezpośrednio analizami ekonomicznymi i inwestycyjnymi, zarządzaniem aktywami lub strategicznym zarządzaniem firmą. Ankietowani odpowiadają na cztery pytania. Bazą do obliczania głównego wskaźnika jest pytanie dotyczące kierunków koniunktury gospodarczej w Polsce w perspektywie najbliższych 6 miesięcy. Pozostałe trzy pytania mają charakter pomocniczy i służą do oceny, w której fazie cyklu koniunkturalnego gospodarka może się znajdować. Główny indeks (IKEF) obliczany jest jako różnica pomiędzy odsetkiem odpowiedzi pozytywnych a odsetkiem odpowiedzi negatywnych. Maksymalny zakres wahań indeksu wynosi więc teoretycznie od -100 do 100 co oznaczałoby stuprocentową zgodność ankietowanych. Ujemne wartości wskaźnika wskazują na możliwe pogorszenie się koniunktury gospodarczej, dodatnie wartości powinny zwiastować poprawę sytuacji w gospodarce.