Fundusz małych i średnich spółek ma potencjał

Przeczytaj także: Z funduszy mieszanych odpływa kapitał

Fundusze akcji polskich małych i średnich spółek wypadają wyraźnie słabiej niż fundusze akcji uniwersalnych. Od początku roku średnio przyniosły 21,7 proc. straty, podczas gdy w przypadku funduszy, dla których wśród kryteriów doboru lokat do portfela akurat wielkość spółki nie odgrywa pierwszych skrzypiec, jest to 16,2 proc. Słabą koniunkturę w segmencie małych i średnich przedsiębiorstw notowanych na warszawskiej giełdzie odzwierciedlają giełdowe indeksy. WIG, jako wskaźnik szerokiego rynku, w ciągu pierwszych dziesięciu miesięcy br. stracił na wartości 13,3 proc., ale już mWIG40, obrazujący sytuację w segmencie średnich spółek, spadł o 17,4 proc., zaś sWIG80 stracił 25 proc.
Jak na polskie realia, takie różnice w zachowaniu poszczególnych indeksów nie są niczym nadzwyczajnym. Można nawet powiedzieć, że te kilkanaście punktów procentowych to żadna równica. Ot, choćby w połowie 2007 roku, u szczytu hossy, sWIG80 w skali roku notował wzrost o przeszło 150 proc. W tym czasie mWIG40 mógł się pochwalić zwrotem rzędu 125 proc., a WIG tylko nieco ponad 60 proc. Wiosną 2004 roku zdarzyło się nawet, że roczna stopa zwrotu z indeksu małych spółek przekroczyła 200 proc., podczas gdy w przypadku średnich spółek było to niespełna 100 proc., a przy WIG-u ponad 70 proc. Podczas spadków zarówno „maluchy” jak i „średniaki” także wyprzedzają WIG, notując większe straty, choć wówczas różnice wyrażane w punktach procentowych nie są już tak duże. Jak pokazuje poniższy wykres, podczas wzrostów indeksy małych (kolor zielony) i średnich (kolor czerwony) spółek rosną szybciej niż WIG (kolor niebieski), i na odwrót, podczas spadków zazwyczaj tracą więcej.
Szansa na potencjalny zysk znacznie przekraczający zwykłe (uniwersalne) fundusze akcji polskich spowodowała, że mniej więcej przed pięcioma laty w szybkim tempie zaczęło przybywać funduszy specjalizujących się w inwestowaniu wyłącznie w akcje małych i średnich firm. Obecnie w ofercie krajowych instytucji jest ich już blisko 20. Prawdziwy boom zainteresowania fundusze te przeżywały pod koniec 2006 i w pierwszej połowie 2007. Zdarzyło się wówczas nawet, że tylko w jednym miesiącu, dokładnie w maju 2007 roku, przewaga wpłat nad umorzeniami przekroczyło 2 mld zł. Najlepszą reklamą dla nich były wówczas wyniki, które przeciętnie były dwa razy wyższe niż w przypadku funduszy uniwersalnych. W szczycie hossy, czyli w połowie 2007 roku, podczas gdy fundusze uniwersalne mogły pochwalić się średnią roczną stopą zwrotu sięgającą ok. 60 proc., fundusze małych i średnich spółek notowały wynik na poziomie blisko 120 proc.