Jak bank ocenia wiarygodność kredytową?

Przeczytaj także: Wyższa wiarygodność kredytowa Polaków

Biuro Informacji Kredytowej gromadzi dane o zobowiązaniach klientów banków i SKOK-ów (w tym np. o kredytach gotówkowych, hipotecznych, debetach w koncie lub zobowiązaniach na karcie kredytowej), które udostępniane są formie Raportów.

Raporty BIK zawierają

Szczegóły dotyczące kredytu oraz terminowości jego spłat przekazywane są do banków i SKOK-ów każdorazowo, w odpowiedzi na zapytanie. Dzięki raportom możliwa jest również ocena aktywności kredytowej klienta. Dodatkowo BIK przekazuje ocenę punktową, a także ewentualne informacje pochodzące z bazy Biura Informacji Gospodarczej InfoMonitor, dotyczące przeterminowanych zaległości spoza sektora bankowego. Raport zawiera również informację z Systemu Dokumenty Zastrzeżone, która pozwala przeciwdziałać ewentualnym wyłudzeniom kredytów.

Raporty dotyczące klientów indywidualnych przekazywane do banków, zawierają zawsze te same typy informacji. Rozróżnia się je wyłącznie ze względu na powód złożonego do BIK zapytania. Podstawowym zestawieniem jest Bankowy Raport Kredytowy dla Klienta Indywidualnego. Umożliwia on określenie zdolności kredytowej w chwili ubiegania się o kredyt. Banki mogą wykorzystać go jednorazowo w chwili składania wniosku przez klienta.

Dodatkowym narzędziem dostarczanym przez BIK, które pomaga ocenić sytuację klienta jest tzw. scoring kredytowy.

To metoda punktowej oceny ryzyka kredytowego, jakie wiąże się z finansowaniem danej osoby. Program scoringowy oblicza, jak duże jest prawdopodobieństwo, że dany klient spłaci zobowiązanie, na podstawie porównania go z profilem osób, które już wcześniej otrzymały kredyty. Im bardziej profil osoby ubiegającej się o kredyt przypomina profil klientów terminowo spłacających swoje zobowiązania w przeszłości, tym lepsza jest ocena punktowa tej osoby. Ponieważ scoring znajduje coraz szersze zastosowanie w bankowości, jest on wykorzystywany w tej chwili niemal dla wszystkich klientów posiadających lub ubiegających się o kredyty.

Wyższa ocena punktowa oznacza mniejsze prawdopodobieństwo, że dany klient przestanie terminowo spłacać raty kredytów. Osoby z wysokimi ocenami punktowymi są więc chętniej widziane w bankach, ponieważ są postrzegane jako bardziej wiarygodne.

Jak wyliczana jest ocena punktowa?

Jest ona sumą punktów uzyskanych przez danego klienta za poszczególne elementy jego profilu. Takim elementem może być przykładowo największe zarejestrowane dotychczas opóźnienie w spłatach kredytów. Największą ilość punktów za ten element przyznaje się osobie, która nie miała nigdy żadnych opóźnień w spłatach, mniejszą klientowi, któremu zdarzały się opóźnienia w spłatach rat kredytowych. Innymi elementami oceny punktowej mogą być przekroczenia limitu na karcie kredytowej. Występuje więc oczywista zależność między charakterystyką profilu klienta, a jego wiarygodnością kredytową osoby, które do tej pory spłacały terminowo swoje kredyty, z dużo większym prawdopodobieństwem będą równie sumiennie spłacać raty kolejnego kredytu.