Przedsiębiorcy a oszczędzanie na emeryturę

Przeczytaj także: Oszczędzanie na emeryturę: inwestuj

Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE)

Od początku 2012 r. można oszczędzać na emeryturę także w ramach Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego. Czym różni się IKZE od IKE? W przypadku IKZE zyski nie są objęte podatkiem Belki, ale przy wypłacie środków trzeba zapłacić od nich podatek dochodowy. Oszczędzający zyskuje jednak ulgę podatkową – wpłaty na IKZE można bowiem odliczyć od podstawy opodatkowania. IKZE, podobnie jak IKE, ma także ograniczenia kwotowe – w ciągu roku można na nie wpłacić do 4% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne za poprzedni rok, czyli dochodu brutto. Nie więcej jednak niż 30-krotność przeciętnego, miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce, co oznacza, że w 2012 r. na IKZE można wpłacić maksymalnie ok. 4 tys. złotych. Niestety dzisiejszą korzyść podatkową trzeba będzie w przyszłości oddać – wypłaty z IKZE są bowiem opodatkowane podatkiem dochodowym. Istnieje ryzyko, że kwota, jaką trzeba będzie oddać fiskusowi będzie większa niż dzisiejsza ulga.

Plany systematycznego oszczędzania (PSO)

W przypadku planów systematycznego oszczędzania – funkcjonujących w formie polis ubezpieczeniowych bądź wpłat do funduszy inwestycyjnych (TFI) – oszczędzający zobowiązuje się zwykle do wnoszenia regularnych wpłat przez określony z góry w umowie okres. Takie stałe zobowiązanie (w niektórych wypadkach możliwe są odstępstwa) może wydawać się niekorzystne, bowiem wpłat należy dokonywać niezależnie od sytuacji w domowym budżecie. Z drugiej jednak strony tego typu rozwiązanie zmusza do niezbędnej w długoterminowym odkładaniu pieniędzy systematyczności. Dzięki temu ogranicza się ryzyko, że oszczędności posłużą nie do sfinansowania emerytury, ale bieżącej konsumpcji.

W przypadku PSO podatek Belki jest tylko odroczony – aż do czasu wycofania środków z inwestycji. Należy jednak pamiętać, że PSO, choć zmuszają do systematycznego oszczędzania, nie są typowymi programami emerytalnymi. Pieniądze można wypłacić, gdy upłynie czas, na jaki została zawarta umowa, a zatem można z nich skorzystać na długo przed osiągnięciem wieku emerytalnego.

Pracownicze programy emerytalne (PPE)

W przypadku pracowniczych programów emerytalnych, tworzonych przez pracodawców, pracodawca opłaca pracownikowi składkę podstawową, od której pracownik musi zapłacić podatek dochodowy, ale przy wypłacie środków nie zostanie obciążony podatkiem Belki (wyjątkiem będzie sytuacja, w której środki są zwracane ze względu na likwidację programu i nie zostaną przekazane na IKE lub rachunek innego PPE). Pracownik uczestniczący w PPE może także opłacać tzw. składkę dodatkową, potrącaną z jego wynagrodzenia po opodatkowaniu. Zwykle uczestnik sam określa wysokość dodatkowej składki, może także ją zmienić lub zrezygnować z jej wnoszenia. W razie śmierci uczestnika PPE i przekazania zgromadzonych środków w spadku uposażona przez niego osoba nie zapłaci także podatku od spadków i darowizn. Z PPE zwykle korzystają większe firmy. Pracodawca, który wprowadzi taki program dla swoich pracowników, może nim objąć także siebie. Dodatkową korzyścią dla niego jest możliwość zaliczenia w koszty uzyskania przychodu wszystkich wydatków związanych z utworzeniem programu łącznie ze składkami. Ponadto od składek wniesionych do PPE nie nalicza się ZUS (o ile składka stanowi nie więcej niż 7% pensji brutto pracownika).

Agata Szymborska-Sutton, Tax Care