Rynek funduszy inwestycyjnych w Polsce w 2011 r.

Przeczytaj także: TFI: sprzedaż i umorzenia I 2012

Otoczenie makroekonomiczne

Mimo trudnej sytuacji gospodarczej w ujęciu globalnym (a w szczególności w krajach należących do strefy euro) tempo rozwoju gospodarczego w Polsce w 2011 roku utrzymało się na stosunkowo wysokim poziomie. Według wstępnego szacunku Głównego Urzędu Statystycznego produkt krajowy brutto w naszym kraju wzrósł w ubiegłym roku realnie o 4,3% (wobec 3,9% rok wcześniej), co było jednym z najlepszych rezultatów na Starym Kontynencie. Wartość dodana brutto w polskiej gospodarce zwiększyła się o 4,0%, przy czym w budownictwie wzrosła aż o 11,8%, w przemyśle o 6,3%, w transporcie i gospodarce magazynowej o 5,1%, zaś w handlu i naprawach pojazdów samochodowych o 4,6%. Głównym motorem wzrostu PKB w 2011 roku, tak jak rok wcześniej, była akumulacja brutto, która wzrosła aż o 10,3% (w tym nakłady brutto na środki trwałe zwiększyły się o 8,7%). Nieco wolnej niż rok wcześniej rósł popyt krajowy (wzrost o 3,8%, wobec 4,6% w 2010 r.) oraz spożycie ogółem (wzrost o 2,1%, wobec 3,5% w 2010 r.).

Według wstępnych szacunków GUS produkcja sprzedana przemysłu ogółem zwiększyła się o 7,5%. Najszybciej rosła produkcja dóbr inwestycyjnych (o 10,9%) oraz dóbr zaopatrzeniowych (o 10,3%). Bardzo istotnie wzrosła produkcja budowlano-montażowa ogółem (ok. 12%) – dotyczyło to przede wszystkim budowy obiektów inżynierii lądowej i wodnej oraz specjalistycznych robót budowlanych. Sprzedaż detaliczna ogółem zwiększyła się o 1,3%. Wolnej niż w roku 2010 zwiększały się obroty towarowe handlu zagranicznego – eksport (w okresie styczeń-listopad 2011 r.) w cenach stałych wzrósł o 8,0%, a import o 6,2%. Saldo wymiany towarowej ogółem wyniosło w tym okresie ok. (-12,9 mld euro).

Pozytywne zjawiska w sferze realnej znalazły odzwierciedlenie w poprawie głównych wskaźników ilustrujących sytuację na rynku pracy. Według wstępnych szacunków przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw zwiększyło się w 2011 r. o 3,2%, jednak biorąc pod uwagę niższą niż rok wcześniej liczbę osób rejestrujących się jako bezrobotne oraz znaczny spadek liczby skreśleń z ewidencji, liczba osób bezrobotnych w skali minionych 12 miesięcy wzrosła o 28 tys. (1,4%) do 1,98 mln, a stopa bezrobocia wzrosła z 12,4% do 12,5%. Mimo iż dynamika wzrostu wynagrodzeń nominalnych brutto w sektorze przedsiębiorstw była najwyższa od 2008 r. i wyniosła prawie 5,0%, to jednak na skutek wysokiego tempa inflacji (ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły w 2011 r. o 4,3% - najwięcej od 2001 r.) ich siła nabywcza wzrosła nieznacznie – tylko o 0,9%.

Nadal bardzo trudna sytuacja panowała w sferze finansów publicznych, choć rok 2011 okazał się pod tym względem wyraźnie lepszy niż rok 2010. Deficyt budżetu państwa w wysokości ok. 25 mld zł był bowiem o ok. 15 mld zł niższy niż zaplanowany w ustawie budżetowej i o blisko 20 mld zł niższy niż rok wcześniej (w 2010 r. wyniósł 44,6 mld zł).

Rynek pieniężny i kapitałowy

Rosnąca w szybkim tempie inflacja sprawiła, iż po 19-miesięcznej przerwie Rada Polityki Pieniężnej zdecydowała się w styczniu minionego roku rozpocząć proces zacieśniania polityki pieniężnej. W jego wyniku czterokrotnie (w styczniu, kwietniu, maju i czerwcu) zostały podwyższone podstawowe stopy procentowe – łącznie o 1,0 pkt. proc. W efekcie w końcu 2011 roku podstawowe stopy NBP, tj. stopa referencyjna, stopa lombardowa, stopa depozytowa oraz stopa redyskonta weksli wynosiły odpowiednio: 4,50%, 6,00%, 3,00% oraz 4,75% w skali rocznej.

Działania banku centralnego sprawiły, iż oprocentowanie oszczędnościowych instrumentów finansowych o stałym dochodzie oferowanych inwestorom indywidualnym przez banki komercyjne (depozyty) oraz przez Skarb Państwa (obligacje skarbowe) wyraźnie zwiększyło. Według danych Narodowego Banku Polskiego średnie oprocentowanie nowych depozytów złotowych gospodarstw domowych ogółem zwiększyło się w ubiegłym roku o 1,17 pkt. proc. do 4,73% w grudniu 2011 r. Konsekwencją tego był znaczący wzrost wartości depozytów gospodarstw domowych – wyniósł on w 2011 r. 13,5% (478,0 mld zł w końcu grudnia), podczas gdy rok wcześniej sięgnął 9,8%.